Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2002, Qupperneq 291

segja að 90% af öllum háhýsum sem hönnuð eru
samkvæmt nútímastöðlum myndu hrynja strax við
árekstur sem þennan.
Fullyrt hefur verið að turnarnir hefðu verið hann-
aðir til að standast árekstur Boeing 707 og veltu
fjölmiðlar því fyrir sér af hverju þeir hefðu ekki
staðist árekstur Boeing 767 sem er einungis um 15%
þyngri og með sama magn af eldsneyti. Hið rétta er
að turnarnir voru hannaðir einungis til að geta mætt
því höggi sem árekstur Boeing 707 veldur, en ekki
þeim skemmdum á burðarvirki sem samanlagt or-
sökuðust af árekstri og eldi.
Ef ákveðið yrði að hanna skýjakljúf með tilliti til
áreksturs flugvéla væri fyrsta skrefið að velja flugvél
fyrir áreksturinn. Mynd 10 sýnir nokkrar vélar sem
koma til greina: Önnur vél frá vinstri er Boeing
767-200 sem hefur viðmiðunarþyngd = 1 og viðmiðunareldsneyti = 1. Fyrsta vél frá
vinstri er Boeing-25 vél, sú sama og flaug á Empire State bygginguna 28. júlí 1945, án
verulegs tjóns, enda vegur hún aðeins 7% af þyngd Boeing 767. Stærsta farþegaflugvélin
sem flýgur í dag er Boeing 747-400 og er hún rúmlega þrisvar sinnum þyngri en Boeing
767 með rúmlega fimm sinnum meira eldsneyti. Framleiðsla á Airbus 380 ætti að fara að
hefjast innan nokkurra ára, en sú vél tekur rúmlega átta sinnum meira eldsneyti. Því er
ljóst að hönnun háhýsa m.t.t. árekstra flugvéla yrði fljótt óraunhæf.
Lokaorð
Hvaða breyting mun hugsanlega eiga sér stað á hönnun háhýsa eftir atburðinn 11. sept-
ember 2001?
Nokkuð hefur verið rætt um að ekki væri raunsætt að gera ráð fyrir árekstri flugvéla í
hönnun. Ef út í það væri farið yrðu háhýsin að dýrum lokuðum kössum sem enginn vildi
vera í og trúlega myndi hár byggingarkostnaður koma í veg fyrir byggingu þeirra.
Annar hugsanlegur möguleiki væri að banna byggingu skýjakljúfa. Ljóst er að það er
engin lausn. Boeing 757 var flogið á Pentagon þennan örlagaríka dag og er sú bygging
einungis fimm hæðir.
Trúlegasta svarið er að lítil breyting muni eiga sér stað á hönnun háhýsa. Það eina sem
væntanlega breytist er að yfirvöld munu einbeita sér að auknu öryggi til að koma í veg
fyrir atburð eins og átti sér stað 11. september 2001. Þetta snýst ekki einungis um
flugvélar og byggingar því það eru til aðrar leiðir til að valda miklu tjóni á mannvirkjum
og mannskaða.
Heimildir
[1] Ayyub Malik. WorldTradeCenter.NewYork. GBER Vol.2 No.1 pp 5-10,2001.
[2] Yama Designs J10 story World Trade Center. Architectural Record, Feb. 1964.
[3] O.Buyukozturk og F.J. Ulm, How safe are our skyscrapers? The World Trade Center collapse,
http://web.mit.edu/newsoffice/nr/2001/skyscrapers.htm.
[4] World Trade Center-NY-Some engineering aspects. http://www.civil.usyd.edu.au/wtc.htm.
[5] D. Snoonian og J.E. Czarnecki. World Trade Center's robust towers succumb to terrorism. http://archrecord.construc-
tion.som/NEWS/ARTICLES/WTC_news/Arwtc1.asp.
[6] Fyrirlestrar og munnlegar heimildir frá samstarfsmönnum höfundar hjá Skiliing Ward Magnusson Barkshire,
Tækni- og visindagreinar
2 8 7