Heimilisritið - 01.07.1954, Qupperneq 20

um 400 deyja ekki nema tveir.
Sem farsótt er hún létt á met-
unum í samanburði við svarta-
dauða, sem getur tekið hvern
einasta mann og drepið 20—80%
af þeim sem sýkjast. Inflúenza
er tiltölulega væg farsótt, sem
kemur og fer á sex vikum. En
af 150 miljóna þjóð veikjast 60
miljónir og af þeim deyja 240
þúsund. Meðal þeirra sem deyja
eru margar vanfærar konur, af
því farsótt þessi, eins og allar
aðrar drepsóttir, er þeim sér-
staklega hættuleg. Inflúenzufar-
aldurinn árin 1836, 1847, 1889
og 1918 gefa ekki nema veika
hugmynd um þær þjáningar og
ógnir, sem hinar meiri drepsóttir
hafa leitt yfir heiminn á umliðn-
um öldum.
Frá upphafi sögu hafa farsótt-
ir lverjað menningarlönd. Far-
sóttir þessar, sem oft hafa verið
skæðar drepsóttir, hafa ásamt
stýrjöldum og hungri, og hinum
mikla barnadauða fyrri alda,
haklið' fólksfjöldanum niðri. A
tímabilum friðar og heilbrigði,
þ. e. a. s. er hlé varð á drepsótt-
unurn, fjöigaði mannfólkinu
vegna hinnar gífurlegu viðkomu.
En er drepsóttir gengu yfir, strá-
féll fólkið svo að hélt við útrým-
ingu heilla þjóða. Fólksfjölgun-
artímabilin gátu varla vegið upp
á móti mannfelli drepsóttanna,
því hver fólksfjölgun jók á far-
sóttarhættuna. Það er loks nú,
að' farsóttum er að mestu haldið
í skefjum, og það er því fyrst
nú, sem við getum gert okkur
grein fyrir því, hve mikill drag-
bítur þær voru á félagslegum og
menningarlegum f ramförum.
Fólkið náði ekki að eflast og
þroskast, heldur átti það fullt í
fangi með að halda sér við og
standast árásir drepsóttanna.
Meðalaldur manna var mjög
skannnur. Fyrir þrem öldum var
liann ekki nema tuttugu ár. Lág-
ur meðalaldur hefur í för með'
sér skjót mannaskipti, en slíkt
er almennum framförum til mik-
ils trafala. Hver einstaklingur
eyðir mörgum árum ævi sinnar
í bernsku og æsku og er því
lengi upþ á aðra kominn áður en
hann nær þeim aldri að verða
sjálfur aflögufær. Mismunur á
meðalaldri hefur ekki áhrif á
fjöjda ómagaáranna, hann hef-
ur einungis áhrif á tímabil fram-
leiðslu og afkasta einstakling-
anna í lieild. Ff meðalaldur er
tuttugu ár, þá koma ekki nema
finnn afkastaár á móti hverjum
fimmtán ómagaárum. Ef meðal-
aldurinn er um það bil sextíu ár,
eins og hann er álitinn vera í
menningarlöndum nú á tímum,
koma fjörutíu og fimm afkasta-
ár á móti ómagaárunum, sem
18
HEIMILISRITIÐ