Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1981, Blaðsíða 5

3
Ólafur örn Arnarson
RÆÐA FLUTT Á KVEÐJUSTUND í LANDAKOTS-
SPÍTALA 30. DESEMBER 1979
í gildandi reglugerð fyrir læknaráð Landakotsspítala segir, að starfandi sérfræðingar
spítalans verði sjálfkrafa doctores emeriti, þegar þeir ná sjötugs aldri. Dr. Bjarni Jónsson
varð sjötíu ára 21. maí sl., því er í dag upp runnin kveðjustund.
Fyrir röskum tveim árum komum við saman hér í þessum sal og minntumst 75 ára af-
mælis spítalans. Jafnframt kvöddum við St. Jósefssystur, sem með þrotlausri elju og dugn-
aði byggðu og ráku þennan spítala fram undir það. Við vissum að Landakotsspítali yrði ekki
samur eftir að þær hættu rekstri hans. Við vitum að Landakotsspítali verður annar eftir að
Bjarni Jónsson lætur af störfum.
Fví nefni ég þessa aðila hér í sama orðinu, að báðir hafa markað djúp og óafmáanleg
spor í sögu þessarar stofnunar, hvor á sinn hátt. Samstarf St. Jósefssystra og Bjarna Jóns-
sonar í röska fjóra tugi ára, er einstakt, eins og glöggt kom fram í hátíðarræðu dr. Bjarna
hér fyrir tveim árum.
Bjarni Jónsson lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum í Reykjavík 1929 og embætt-
isprófi í læknisfræði frá Háskóla íslands 1935. Hann var aðstoðarlæknir á Kleppsspítala til
ársloka það ár, en varð aðstoðarlæknir hér á St. Jósefsspítala í ársbyrjun 1936. Fað haust
fór hann til framhaldsnáms, fyrst í Þýzkalandi og síðar í Danmörku og kom heim í lok
ársins 1940. Árið 1941 fékk hann viðurkenningu sem sérfræðingur í bæklunarsjúkdómum
og frá þeim tíma hefst samfelldur starfsferill við Landakotsspítala, sem varað hefur fram
til þessa dags. Tvisvar á þessu tímabili fór dr. Bjarni í langar námsvistir, fyrst til eins og
hálfs árs dvalar í Bandaríkjunum 1947 til 1948, aðallega við New York Orthopedic Hospital
og síðan um haustið 1956 til Kaupmannahafnar til ársdvalar á taugahandlæknisdeild Rigs-
hospitalet, til að kynna sér meðferð heilaslysa.
Doktorsritgerð um aðgerðir við hryggskekkju varði dr. Bjarni við Háskóla íslands 1954,
en auk þess hefur hann skrifað allmargar greinar um fræði sín í innlend og erlend fræði-
rit.
Yfirlæknir við Landakotsspítala varð dr. Bjarni í febrúar 1959, er dr. Halldór Hansen lét
af þeim störfum. Þegar læknaráð var stofnað 1967, varð hann jafnframt formaður þess og
hefur verið síðan.
Þessi grófa upptalning á starfsferli dr. Bjarna segir ekki nema hálfa söguna. Læknar
spítalanna hér í Reykjavík gátu ekki lifað af spítalavinnu eingöngu, til þess voru launin allt
of lág. Allt fram á miðjan 7. áratug urðu þeir að sjá sér farborða með heimilislæknisstörf-
um og á því sviði veit ég að dr. Bjarni var engin liðleskja. Gefur því auga leið, að á þess-
um tíma var starfsdagurinn oft langur og erillinn mikill og ekki minnkaði álagið eftir að dr.
Bjarni tók sig upp á miðjum fimmtugsaldri og fór til Kaupmannahafnar að kynna sér með-
ferð heilaslysa. Næstu 15 árin var hann eini maðurinn hér á landi, sem annaðist þessi slys
og var þess vegna á stöðugri bakvakt öll þessi ár.
[ slíkum erli er nauðsyn að hafa gott heimili til að styðjast við og njóta fárra frí-
stunda. Ég þykist vita að frú Þóra Árnadóttir hafi verið ómetanleg stoð og traustur og góð-
ur félagi.
Þegar Ijóst varð, að St. Jósefssystur vildu hætta rekstri spítalans, fór ekki hjá því,
að mörgum hrysi hugur við að spítalinn yrði lagður niður eða rynni inn í ríkisspítalakerfið,
eins og mörgum mun þó hafa þótt eðlilegt. Þessi mál voru á döfinni í nær tvö ár. Lausnin
er öllum kunn, þeim sem hér eru í dag. Ég leyfi mér að fullyrða, að sú lausn hefði aldrei