Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1981, Blaðsíða 13
11
enda. Kannar eru notaðir við ástungur á
blöðruæxlum og öðrum meinum, til að ná í
vökva og vefjasýni. Þeir eru einnig notaðir
til að ná aðskotahlutum úr holdi og auga.
Sónpúlsinn, sem breytirinn sendir út í
vefina, hefir ákveðna tíðni, sem fer eftir
lögun og efniseiginleikum breytisins. Tíðni
sónkanna er gefinn upp í megahertz.
Sónkannar, sem notaðir eru við kviðar-
holsskönnun, hafa tíðni 2,25-3,50 MHz. Með
hækkandi tíðni eykst skerpa sónmyndanna,
en sóngeislarnir ná grynnra í vefina. Ef
mynda á vefi, sem liggja djúpt, þarf að
velja sónkanna með lága tíðni.
Ef taka á skýra mynd af vefjum nærri
sónkannanum, t.d. sjáaldri, er valinn són-
kanni með háa tíðni. 1 mörgum sónkönnum
er safnlinsa framan á breytinum. Henni er
ætlað að draga úr dreifingu hljóðgeislanna
í vefjunum.
1 sönkönnum sneiðskannanna er aðeins
einn breytir, sem sendir og tekur á móti
hljóðgeislum. Breytirinn notar 0,1% af tím-
anum til að senda són og 99,9% af tíman-
um til að taka á móti bergmáli.
Þegar mynd er tekin, er sónkanninn
hreyfður yfir svæðið, sem skannað er.
Skyggniskannar hafa annað hvort einn eða
fleiri breyta, sem snúast á öxli eða marga
breyta, sem mynda röð yfir svæðið, sem
skannað er. Ekki er þörf á að hreyfa són-
kannann til að fá mynd.
SENDIR:
Sendirinn framleiðir rafpúlsinn, sem
breytist i sónpúls í breytinum. Tímaklukka
í sendinum stjórnar tíðni sónpúlsins, sem
breytirinn sendir út í vefina. Styrkur són-
púlsins og bergmálsins, sem berst til baka
til breytisins, fer eftir spennu rafpúlsins.
Á mörgum sónskönnum eru stillihnappar,
svo hægt sé að velja spennu á bilinu 300-
600 volt. Með stillihnappi á sendinum er
einnig hægt að breyta lengd sónpúlsins. 1
rafrásina milli sendis og breytis er komið
fyrir viðnámum. Með þvi að minnka eða
auka þessi viðnám, er hægt að lengja eða
stytta sónpúlsinn. Langur púls minnkar
skerpuna í sónmyndinni, en nær dýpra í
vefina, sem verið er að mynda. Hafa ber
hugfast, að nota ekki meiri hljóðstyrk en
nauðsynlegt er, því að of hár styrkur getur
skemmt breytirinn og látið sjúklinginn fá
ónauðsynlega geislun.7
MÓTTAKARI:
Rafmerkin, sem breytirinn býr til úr berg-
máli, eru síuð og jöfnuð i móttakarann og
breytt í myndmerki (mynd 4). 1 móttakar-
anum er einnig magnari, sem magnar raf-
merkin. Mögnunin er gefin til kynna í deci-
------/\/\-------------------------
OBREYTT RAFMERKI
MÖGNUN
ÍW_______
AFRIOUN
A__
UMSLAGSSKYNJUN
LOK AMÖGNUN
MYND 4. — Rafmerki breytt í myndmerki.