Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1981, Qupperneq 75

73
Ingvar J. Karlsson, Ólafur Gunnlaugsson, Bjarki Ólafsson,
Úlfur Agnarsson
KRABBAMEINI MAGA
Athugun á 128 sjúklingum á Landakotsspítala árin
1970—1979
INNGANGUR
Há tíðni magakrabbameins meðal íslend-
inga er vel kunn. Fyrir nokkrum áratug-
um var tæplega helmingur allra illkynja
æxla hjá karlmönnum upprunninn í maga
en fjórðungur til ■ þriðjungur meðal
kvenna.1 Þessi háa tíðni hefur minnkað
verulega hérlendis síðustu áratugi, eins og
víða erlendis. Engu að síður hefur maga-
krabbi verið greindur hjá 60—70 sjúkling-
um árlega í seinni tíð og er því enn svo
algengur hér á landi, að okkur þykir ástæða
til að gera þá athugun, sem hér verður
greint frá. Nokkuð hefur birst af greinum
um rannsóknir á magakrabba á íslandi, en
sú könnun, sem hér verður greint frá, er
frábrugðin þeim að ýmsu leyti, þar sem
aðaláhersla er lögð á ýmis atriði, sem varða
einkenni og greiningu sjúkdómsins. Þann-
ig má fá samanburð við niðurstöður af lik-
um rannsóknum, sem birst hafa erlendis á
undanförnum árum.2-7
EFNIVIÐUR
Á árunum 1970—-1979 var krabbamein í
maga (adenocarcinoma ventriculi) greint
hjá 128 sjúklingum á Landakotsspítala. Á
öllu landinu var sjúkdómurinn greindur
hjá 657 sjúklingum á þessum áratug sam-
kvæmt skýrslum Krabbameinsskrár
Krabbameinsfélags íslands. Könnunin nær
því til fimmta hluta þessara sjúklinga. Far-
ið var yfir sjúkraskrár allra þeirra sjúk-
linga, sem fengið höfðu þessa sjúkdóms-
greiningu og ýmis atriði tekin til athugun-
ar varðandi tíðni, einkenni, greiningu,
meðferð og horfur. Um 70% sjúklinganna
voru búsettir í Reykjavík eða nágrenni,
þegar sjúkdómsgreining var gerð.
NIÐURSTÖÐUR
Könnunin náði til 82 karla og 46 kvenna
(tafla I). Hlutfallið milli kynja er því 1,8:1
og er það mjög svipað því sem annars
staðar hefur komið fram.:i 4 5 Við sjúk-
dómsgreiningu voru 80% þessara sjúk-
linga yfir sextugt (tafla II). Aldursdreif-
ingin er lík og fram kemur í nýlegri rann-
sókn frá Svíþjóð' en hlutfall eldri sjúk-
linga er mun stærra en í rannsóknum frá
Bretlandi3 og Bandaríkjunum.5 Meðalald-
ur karla við greiningu var 70 ár og kvenna
71 ár. Yngsti sjúklingurinn var 25 ára
kona.
Nær helmingur sjúklinganna hafði haft
einkenni í meira en þrjá mánuði við sjúk-
dómsgreiningu (tafla III) og eftirtektar-
vert er, að tiltölulega stór hluti þeirra er
TABLE I. Sex incidence.
Years Number of patients Male No. Fenuile No. %
1970—74 58 40 69 18 31
1975-79 70 42 60 28 40
Overall 128 82 64 46 36
TABLE II. Age at fhe time of diagnosis._______________________________
AGE DISTRIBUTION (IN PERCENTAGES)
Number of All
Y ears patients gS9 U0—U9 50—59 60—69 70—79 SO—89 g90 ages
1970—74 58 2 3 15 14 40 21 5 100
1975—79 70 3 1 16 29 30 21 1 100
Overall 128 2 2 16 22 34 21 3 100