Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1981, Blaðsíða 42
40
prjón, einn kúlupenna, einn tituprjón, einn
brotið kústskaft, einn rak „dartpílu" i augað
og einn ör af boga.
Níu þessara slysa voru slœmar holundir.
Hlutur hrökk í auga (12):
Hjá niu sjúklingum voru það málmflísar,
vír- eða járnbútar, brot úr leirborðbúnaði í
tveimur tilfellum og brot úr glerrúðu í eitt
skipti. Af þessu hlutust sjö holundir og eitt
auga þurfti að fjarlægja.
Brenndust á auga (9):
Af þeim fengu tveir kalkslettu í auga,
einn fúavarnarefni, einn freyðibaðsvökva.
Kona brenndist á heitri vatnsgufu, er hún
var við matseld. Einn rak heitt krullujárn i
auga. Barn brenndist á heitri bökunarplötu.
Einn brenndi sig á blysi og annar fékk log-
andi vindling í auga. Ekkert þessara slysa
var mjög alvarlegt.
Hlut var kastaö í auga (8):
Kenndi þar ýmissa grasa, t.d. peninga,
lykla, bolta, kartaflna, „dartpíla", og leik-
fanga.
Ráku sig á hluti (7):
Oft voru það börn sem rákust á borðbrún-
ir, hurðarhúna eða gluggajárn, oftast í leik-
galsa.
Slösuöust á teygjum, beint eöa óbeint (7):
Þrjú börn voru að strekkja teygju, tvö
börn urðu fyrir teygjubyssuskoti, tvö fengu
axlabandaspennu í auga.
Tveir uröu fyrir sprengingu:
Annar var 14 ára drengur, sem sprengdi
'hvellhettu í fikti heima hjá sér. Missti hann
annað augað, auk þess sem hann hlaut slæm
handarmeiðsl og loftbrjóst. Hitt var barn,
sem hlaut minniháttar áverka vegna knalls.
Slösuöust af ýmsum öörum orsökum (10):
Af þeim voru fimm klóraðir í augu, m.a.
þrír fullorðnir, sem ungbörn klóruðu og
eitt 5 ára barn, sem köttur klóraði.
Tveir voru barðir í „fylleríi“ og í einn var
sparkað, Gaffall var rekinn í auga eins i
veislu og vanviti skar auga félaga síns með
rakvélarblaði.
9.2 Slys við leiki og íþróttir.
Við leiki og iþróttir slösuðust 201 eða 36.991
sjúklinganna. Mikill hluti þeirra voru börn
og unglingar, t.d. voru 80% yngri en 16 ára.
Holundir voru 36 (17.9%), augnmar var
hjá 115 (57.2%), augnbrunar hjá 16 (8.0%),
flísar inni í auga hjá 3 (1.5%) og minnihátt-
ar augnáverkar hjá 31 (15.4%).
Fjarlægja þurfti fjögur augu, 11 hlutu
mikið sjóntap, þannig að sjón er minni en
6/60 Snellen, og 35 aðrir hlutu eitthvert
sjóntap.
Hér á eftir verður getið orsaka þessara
slysa:
9.2.1 SkotiÖ eöa kastaö í auga (82):
Teygjubyssuskot í auga fékk 31: Skotið
var virbútum, steinum, baunum, bréfkúlum
og hárspennum. Fjögur þessara augna fengu
endurblæðingu og þrjú önnur slysadrer, sem
síðar þurfti aðgerðar við.
Grjót i auga fengu 14. Flestir þessara
áverka voru slæmir og eitt auga þurfti að
fjarlægja strax hjá 8 ára stúlku.
Snjóbolta í auga fengu 13, oft á skólalóð.
1 öllum tilfellanna var blæðing í forhólfi
og bjúgur eða blæðing í sjónhimnu. Hjá ein-
um losnaði nethimna, sem þó var hægt að
gera við.
Fimm urðu fyrir örvum, er leikið var með
boga. Af þeim hlaut einn holund á auga og
drer og annar mjög slæmt augnmar.
Tveir fengu loftriffilskúlu í auga, 17 og 19
ára drengir. Voru það slæmir áverkar í báð-
um tilfellum. Annar þeirra fékk þétt drer,
sem þurfti að fjarlægja og er sjón hans að-
eins 6/60 Snellen.
Ýmsum hlutum var kastað i auga 14
sjúklinga. Tveir fengu njóla í auga, tveir
kartöflu, tveir pening og tveir rafmagnsrör,
en einn spýtu, einn plastskífu, einn bolta,
einn leikfang, einn marsipankúlu og einn
þurran töflusvamp.
Tveir fengu steinflisar í auga. Annar var
barn, sem lamdi fjörugrjót með hamri, hinn
ungur maður, sem skaut með haglabyssu á
grjót. Báðir fengu holund á auga, með úti-
liggjandi litu (irisprolaps).
Innvolsi úr kúlupenna var skotið í auga
eins.
i