Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1981, Blaðsíða 51

49
tæplega 50% af N. meningitidis sýkingum,
var hún þar til mestrar hjálpar, þar sem hjá
fjórum tilfellum af 17 smásjárgreindum
ræktaðist sýkillinn ekki. Hjá öðrum sýkla-
tegundum var smásjárskoðun aðeins til
staðfestingar jákvæðri ræktun.
6. BLÓÐRÆKTANIR OG NEFKOKSRÆKT-
ANIR. Blóðræktanir voru gerðar hjá 61
sjúklingi við innlögn (80%).
Af 30 sjúklingum með meningitis meningo-
coccica reyndist blóðræktun jákvæð hjá 50%,
þar af hjá fjórum sjúklingum með hnakka-
stirðleika og frumuaukningu í mænuvökva,
en neikvæða mænuvökvaræktun.
Af 20 sjúklingum með H. infl. meningitis
var blóðræktun jákvæð hjá 85%.
Af fjórum sjúklingum með meningitis
pneumococcica var blóðræktun jákvæð hjá
75%.
Hjá þremur sjúklingum með E coli
meningitis var blóðræktun í öll skiptin já-
kvæð.
Hjá einum sjúklingi með meningitis
streptococcica og hjá þremur ógreindum var
blóðræktun neikvæð.
Nefkoksræktanir, þar sem vírpinna var
ýtt gegnum nasir aftur í nefkok, voru hins
vegar gerðar hjá tiltölulega fáum sjúk-
lingum, eða 13 með meningitis meningo-
coccica og 11 með H. infl. meningitis. Hjá N.
men. sjúklingum voru fimm (38%) með já-
kvæða ræktun, og hjá H. infl. sjúklingunum
voru sex (55%) með jákvæða ræktun, þ.e.a.s.
sýndu isamsvarandi sýkla í nefkoki og í
mænuvökva. Hjá einum hnakkastífum snáða
með húðblæðingar og frumuaukningu í
mænuvökva, ræktaðist N. meningitidis úr
nefkoki, en hvorki úr blóði né mænuvökva.
7. EINKENNI. Af 35 börnum með meningi-
tis meningococcica fengu 27 eða 77% sýnileg
húðútbrot. Hjá 24 sáust dílablæðingar (pete-
chiae) og af þeim höfðu fimm einnig stærri
húðblæðingar (ecchymosis). Þrir höfðu hins-
vegar aðeins fengið blettaþrymla (maculo-
papuler útbrot), áður en meðferð var hafin,
og þar af var einn með dæmigerð mislinga-
lík útbrot. Höfðu dílablæðingarnar lengst
staðið í 2 sólarhringa fyrir meðferð. Var hér
um að ræða 2 ára gamla stúlku frá Siglu-
firði, sem lifði sjúkdóminn af án eftirstöðva.
Af sjö sjúklingum með sepsis meningo-
coccica voru sex með dílablæðingar og einn
með blettaþrymla.
Fölva, gráfölva eða cyanosis var lýst hjá
17 af 35 sýkingum af völdum H infl., S.
pneum. og E. coli, en aldrei útbrotum, s.s.
dílablæðingum.
Meðvitund var skert hjá allmörgum sjúk-
lingum við innlögn og ^standinu lýst sem
stuporous, comatous eða jafnvel moribund
hjá alls 18 sjúklingum (23%). Þar af voru
níu af völdum N. men, fimm af völdum H.
infl., einn af völdum S. pneum., tveir af
völdum E. coli og einn ógreindur.
Önnur einkenni s.s. uppköst, höfuðverkur,
hnakkastirðleiki og likamshiti þykja ekki
gefa tilefni til sérstakrar umsagnar.
Blóðflögur voru athugaðar hjá öllum
sjúklingunum og taldar, ef um fækkun virt-
ist að ræða. Blóðflögufæð innan við 100.000/
mm3 sást aðeins hjá þremur meningococca-
sjúklingum (tveir dóu), hjá fjórum H. infl.
sjúklingum og tveimur E. coli sjúklingum.
Mænuvökvaþrýstingur var mældur hjá 23
sjúklinganna, eða tæplega 30%. Þar af voru
aðeins fimm með eðlilegan þrýsting, eða
innan við 200 mm Ho0. Engin samsvörun
fannst milli tímalengdar veikinda, fjölda
hvítra blóðkorna í mænuvökva og mænu-
vökvaþrýstings.
8. MEÐFERÐ.
8.1 Sýklalyf: Upphafleg sýklalyfjameðferð,
meðan beðið var niðurstöðu ræktana og
næmisprófa skiptist í tvo meðferðarhópa.
Annar hópurinn (40 sjúkl.) fékk penicillin,
ampicillin, chloramphenicol, sulfafurazol og
kanamycin eða gentamycin í ýmsum sam-
setningum, yfirleitt tvö eða þrjú lyf í einu.
Hinn hópurinn (37 sjúkl.) fékk aðeins
ampicillin, 300—400 mg/kg/dag, gefið í æð
á 4 klst. fresti, þar til úrslit ræktana lágu
fyrir. Var þá ýmist breytt yfir í cryst. peni-
cillin eða haldið áfram með ampicillin, þann-
ig að aðeins ein tegund sýklalyfs var gefin
á hverjum tíma. Tveir sjúklingar með meng-
isbólgu af völdum E coli fengu þó kana-
mycin auk ampicillins (’69 og ’72). í þessum
hópi var engum sjúklingi gefið sulfa, né
heldur chloramphenicol.
Síðasti sjúklingurinn var 10 mánaða göm-
ul stúlka, er lagðist inn í október 1978 og
reyndist hafa fyrsta H. influenzaestofninn
af typu B í mænuvökva, hér á landi, er