Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1981, Page 50

48
Annual incidence of bact. meningitis
Arsdreifing meningitis bacterialis
0 = N. meningitldis
(Tll viðbótar sáust 7 tilfelli af N. men. scpsis,
3 árið '76, 3 árið '77 og 1 árið '78)
Fig. 1.
Aðdragandl lnnlagnar
Duration of symptoms bcfore admission.
Fig. 2.
Ekki var unnt að sýna fram á nokkra
marktæka tíðnidreifingu milli mánaða eða
mánaða eða árstiða, enda iþótt flest tilfelli
i einum og sama mánuði gerðu vart við sig
i ágúst (10), en fæst i marsmánuði (4).
2. AÐDRAGANDI INNLAGNAR OG FYR-
IRLIGGJANDI KVILLAR. Ekki reyndist
alltaf auðvelt að tímasetja nákvæmlega
sjúkdómseinkenni fyrir innlögn, einkum ef
meningitiseinkennin virtust koma í kjölfar
annarra veikinda. Þó var ljóst, að oftast
þróuðust sjúkdómseinikennin í hálfan til einn
sólarhring, áður en bamið kom inn á sjúkra-
hús (mynd 2). Aðeins eitt barn var innlagt
innan 6 klst. frá upphafi einkenna. Var það
tveggja mánaða gamall drengur lagður inn
i miðjum framangreindum meningoeocca-
faraldri.
Tólf sjúklingar voru ákveðið taldir hafa
haft fyrirlæga kvilla, oftast eyrnabólgur,
kvef eða einhverjar veirusýkingar, þar á
meðal allir sjúklingamir með meningitis
pneumococcica. Af þeim voru tveir með cellu-
litis orbitalis og ethmoiditis og þrir með
kvef og eyrnabólgu, þar af einn með nýaf-
staðna mislinga. Hinn síðastnefndi hafði
verið á penicillini í 12 daga vegna beta-
haemolytiskra streptococca í hálsi og hætt
á þeirri meðferð aðeins fjórum dögum fyrir
upphaf meningitiseinkenna.
Tveir voru með miðtaugakerfisskaða fyrir
heilahimnubólguna. Nef- og/eða hálskirtlar
höfðu verið fjarlægðir hjá fjórum sjúkling-
anna.
3. LYFJAGJAFIR FYRIR INNLÖGN. Alls
höfðu 30 sjúklingar (38%) fengið lyf fyrir
innlögn. Af þeim reyndust 18 hafa jákvæða
mænuvökvaræktun.
lf. ORSAKIR. Af 78 mengisbólgusjúklingum
voru 67 sýklagreindir (86%), en sýkingar-
orsök ósönnuð hjá 11. Af þessum 11 sjúk-
lingum voru þó fjórir, sem fengið höfðu
sýklalyf fyrir mænustungu, en komu inn
með meiri eða minni húðblæðingar, þar af
þrír i N. meningitidisfaraldrinum 1976—77.
Þótti því leyfilegt að skipa þeim í flokk
meningococcasjúklinga.
Hlutfallslega skiptingu eftir sýklaorsök
má sjá í töflunni. 1 ljós kemur, að Neisseria
meningitidis, Haemophilus influenzae og
Streptococcus pneumoniae orsökuðu 86%
sýkinganna.
Til viðbótar við 35 heildartilfelli af
meningitis meningococcica komu 7 tilfelli af
sepsis meningococcica inn á barnadeildina á
árunum 1976—78, fimm af gr. B, tvö ekki
flokkanleg.
Ekki var byrjað að flokka meningococca-
sýklana hér á landi fyrr en 1976, þannig að
aðeins náðist að flokka 11 af mengisbólgu-
sýkingunum. Reyndust niu af gr. B og 3 af
gr. A.
5. GRAMLITUN. Mænuvökvi var yfirleitt
sendur tafarlaust á Rannsóknarstofu Há-
skólans, Sýklarannsóknadeild, til Gram lit-
unar og ræktunar. Alls reyndist Gram litun
jákvæð hjá 43 af 78, eða hjá 55%. Sýklar
sáust við smásjárskoðun hjá 100% pneumo-
coccasýkinga og 70% H. infl. sýkinga. Oftast
samsvaraði smásjárgreining ræktunarút-
komu, en fyrir kom, að H. infl. var mis-
greindur sem S. pneumoniae í upphafi. Enda
þótt Gram litun væri aðeins jákvæð hjá