Læknablaðið : fylgirit - 01.05.1982, Page 20

Læknablaðið : fylgirit - 01.05.1982, Page 20
18 Norðurlöndum til ónæmissefjunar, en gefst vel víða annars staðar. Aðdragandi og uppliaf blóösíunar á ís- landi: Vorið 1968 voru tveir sjúklingar — karl og kona — sendir frá Landspítalanum til Hammersmith Hospital í London til rann- sókna og meðferðar við svæsinni nýrnabilun. Hefja varð blóðsíun á báðum þessum sjúklingum meðan þeir voru ytra. Horfði nú illa með heimsendingu þeirra, þar sem ekk- ert var hér gervinýra. Um tíma var leitað hófanna um blóðsiun fyrir þá í Lundi i Sví- þjóð. Frá þeirri hugmynd var þó horfið, en tekið boði um að 'hingað yrði lánuð blóðsíun- arvél frá AB Gambro i Lundi. Með vélinni kom hjúkrunarfræðingur og tæknimaður auk Þórs Halldórssonar læknis, sem þá var við framhaldsnám I nýrnasjúkdómum i Lundi. Skyldi hópur þessi hefja og kenna blóðsíun á Islandi. Fyrsta blóðsíunin fór fram á lyflæknis- deild Landspitalans 15. ágúst 1968 og var sjúklingurinn ofannefnd stúlka. Er hún enn á lífi, en í hana var grætt nýra úr bróður hennar árið 1970. Þegar liðið frá Lundi hafði lokið hér hlutverki sínu hvarf það aftur ut- an, en við tók alíslenskt starfslið: hjúkrun- arfræðingur og sjúkraliði auk greinarhöf- undar, sem um þær mundir kom heim frá sérnámi. BLÓÐSÍUN. AÖbúnaÖur og aöferöir: HúsnæÖi. Því nær frá upphafi hefur blóð- siunarstarfsemin verið til húsa á sama stað á 4. hæð Landspítalans. Um er að ræða eitt herbergi fyrir blóðsíunina sjálfa og lítið her- bergi (14,4 m2), sem notað er sem býtibúr, skol og birgðageymsla, en auk þess er geymslupláss annars staðar í spitalanum. Stærra herbergið var lengi vel ca. 30 m2 en var svo stækkað í 47 m2. 1 húsnæði þessu er unnt að framkvæma 4 blóðsíanir samtímis, en aðstöðu allri er mjög ábótavant. Húsnæði þetta hefur í 12 ár verið talið bráðabirgðahúsnæði. Nú hefur blóðsíun verið ætlað rými í núverandi húsnæði húðsjúk- dómadeildar. Við flutninginn mun aðstaðan batna að mun. StarfsliÖ: 1 upphafi störfuðu við blóðsíun hjúkrunarfræðingur, sjúkraliði og nýrnasér- fræðingur, sem ráðinn er á lyflækningadeild og sinnir nýrnasjúklingum um allan spítal- ^nn. Fljótlega kom svo til annar nýrnasér- fræðingur í hlutastarf (2 eyktir). Frá miðju ári 1979 hefur aðstoðarlæknir í hálfu starfi komið í stað hins síðastnefnda. Árið 1978 var bætt við sjúkraliða vegna vaxandi álags og hafa síðan oftast verið ýmist 2 hjúkrun- arfræðingar og 1 sjúkraliði eða 1 hjúkrunar- fræðingur og 2 sjúkraliðar við starfsemi þessa. Þá hafa allmargir hjúkrunarfræðing- ar hlotið þjálfun í meðferð gervinýra. Véla- kosti hefur að mestu verið sinnt af tækni- manni frá eðlisfræði- og tæknideild spítal- ans. Tœkjabúnaöur: Vél sú, sem AB Gambro lánaði hingað í upphafi, var síðar gefin okk- ur. Vorið 1969 var síðan keypt amerísk vél frá Travenol Inc. Er sú vél enn talsvert not- uð og hefur þann kost að auðveldlega má flytja hana milli staða. Hefur hún nokkrum sinnum verið notuð við bráðar blóðsíanir á Borgarspítalanum. Þær vélar, sem síðan hafa verið keyptar, hafa allar verið frá Gambro (tafla 1). Þá vél, sem heitir AK-2B TABLE I. Dialysis monitors used during first 12 years of hemodialysis at Landspítalinn. Type Arrived Present status Gambro AK-2! 1968 Retired Travenol RSP 1969 In use Gambro AK-3A 1972 Retired Gambro AK-2B1 1973 In reserve Gambro AK-5A 1977 In use Gambro AK-5A 1977 In use Gambro AK-10 1978 In use i Present. from Gambro AB og kom 1973, gaf fyrirtækið hingað i tilefni af Vestmannaeyjagosinu. Tveimur vélanna hefur endanlega verið lagt, enda voru þær slitnar og úreltar. Fimm vélar teljast not- hæfar í lok 12 ára tímabilsins. Önnur AK-10 er rétt ókomin og verða þá Travenolvélin og AK-3A hafðar sem varavélar. í því húsnæði, sem starfsemin enn býr við, er ekki unnt að nota fleiri en 4 vélar sam- tímis. Fyrir Travenolvélina og báðar AK-2 vél- arnar varð að blanda síunarlausnina í stór- um tönkum. Var það tafsamt. Allar hinar vélrnar blanda lausnina sjálfar úr „koncen- trati“. Vélarnar nota allar plötusíur, nema vélin frá Travenol sem notar spólusíur. Nú eru notaðar, Gambro Lundia Plate og spólu- síurnar Extrocorporeal EX-25. Siur og slöng- ur eru einnota.

x

Læknablaðið : fylgirit

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.