Helgafell - 01.12.1955, Page 28

Davíð Steíánsson
írá Fagraskógi
Hugleiðingar að afstöðnu afniœli
Það er 'hverri þjóð mikil hamingja að 'kunna skil á sínum beztu
mönnum og tvöföld gæfa að geta látið þá finna til verðugs þakklætis og
virðingar á meðan þeir eru enn moldu ofar. Á sama hátt er það eitt af
mörgum harmsefnum íslenzkrar sögu, hversu vér höfum einatt orðið sein-
ir til slíkra viðbragða, og víst myndum vér nú, svo að dæmi sé nefnt, unna
samtíðarmönnum Jónasar Hallgrímssonar þess eftirlætis að hafa goldið
„listaskáldinu góða“ í lifanda lífi ríkari ástúð og hlýrri skilning en raun
varð á. Ekki getur hjá því farið, að oss blöskri svo auðsætt tómlæti, en
allt að einu er mjög vafasamt, hvort rétt sé að meta þjóðinni það til
eðliseinkenms. Að minnsta kosti er oss skylt að hafa það hugfast, að allt
fram á daga síðustu kynslóða var almenningur í þessu landi bundinn
þungum hömlum erfiðra lífskjara, 'hver einstaklingur hafði ,,nóg með
sitt“ og í þjóðfélaginu sjálfu bar fátt það til tíðinda, sem væri til þess
fallið að safna fólkinu saman í hrifningu og aðdáun. Á vorum dögum er
mikil breyting á orðin í þessum efnum, þjóðin hefur sótt hratt fram til
sjálfstæðis og velmegunar, og hún hefur yfirleitt reynzt því fúsari til við-
urkenningar á afburðamönnum sínum sem henni hefur sjálfri lærzt að
bera höfuðið hærra. Kom þetta berlega í ljós á sextugsafmæli Davíðs
Stefánssonar frá Fagraskógi, en við það taikifæri hyllti íslenzka þjóðin
lárviðarskáld sitt með einstæðum hætti og sameinaðist um að votta því
alla þá sæmd, er hún mátti. Hef ég engan heyrt 'bera brigður á, að skáld-
ið frá Fagraskógi væri vel að slíku komið, en mér finnst engu síður aug-
ljóst, að þjóðin sjálf hafi vaxið af svo opinskárri og einlægri rausn.
Að þessu sinni lét Davíð Stefánsson það eftir vinum sínum hér syðra
að gista höfuðborg íslands á afmæli sínu. Sennilega hefur þeim þó hald-
izt verr á honum en þeir mundu hafa kosið sér, og sáu hinar einstæðu
vinsældir skáldsins fyrir því. En 'hvorki gat slíkt komið skáldmu sjálfu