Helgafell - 01.12.1955, Blaðsíða 43
ATORKUMAÐUR LlFS OG LIÐINN
41
líklegra en honum svndist mál til komið að leysa landtaugar, væri
raunar ferðbúinn, en vildi ekki fara ótilkvaddur.
Dauður í eigin holdi vildi hann ekki una. Sú var ein ástæðan
til að honum varð ekki setgjarnt, jafnvel ekki í heimahúsum. Var víst
að hann kæmist á lappirnar aftur? Hyggilegra mundi að vera á ein-
hverri hreyfingu á meðan til vannst. Og hann var sem sagt á ein-
lægu iði. Snaraðist hús lir húsi, út og inn. Stundum snerist hann um
sjálfan sig. Það var ekki fyrr en háttamálum varð ekki lengur frestað,
að hann fleygði sér á fletið. Þetta varð að gerast. Og ekki lá hann
lengi í svefnrofum að morgni. Það kom naumast fyrir að hann væri
ekki fyrstur á fótum og tekinn að vappa fram og aftur innanhæjar
og utan, þegar aðrir komu á vettvang.
Á meðan Steindór var í fullu fjöri, hafði honum þótt gaman að
lifa. Ódrepandi áhugi hafði fengið eðlilega útrás í hagkvæmum at-
höfnum: ekki brugðið á hann hælkrók lágkúruleikans og haft hann
undir, eins og nú vildi verða. Eftir að hafa tekið við ættaróðalinu
liðlega tvítugur, hafði hann rekið stórbú í hálfa öld. tlm víðar sveitir
kannaðist hvert mannsbarn við Múla og myndarskapinn þar. Þau
hjónin höfðu framleitt fulla tylft barna í einni lotu og komið fótum
undir þau af þeim, sem höfðu fætur á að standa. Það höfðu verið
unaðsleg ár. Þá hafði hann mátt vera að því að hvíla sig þegar hann
var hvíldarþurfi, og það hafði hann stundum verið. Enda þótt orkan
væri ótæmandi, svo að oftast varð afgangur. Afgangur, sem honum
reyndist örðugt að staursetja. Helzta ráðið að fá sér duglega neðan
í því, og það gerði hann ósjaldan.
Þannig liðu árin, liðu mörg ár, nær óteljandi. Ár, sem áttu sér
eiginlega hvorki upphaf né endi. Gróðrarmagnið var svo óþrjótandi,
að þau greru saman. Áhyggjur höfðu þau hjónin litlar haft, nema
helzt af börnunum. Það vill verða misjafn sauður í mörgu fé. Af
börnum þarf ekki tylftina til. Einn drengjanna rejmdist bilaður á
geðsmunum: endaði í sjálfbrugðinni snöru. Annar varð þeim óþjáll
og flúði að lokum vestur um haf. Ein dóttirin varð fullrösk á sér að
hlýða þeirri skipun skaparans, að aukast og margfaldast: tók ekki
boðorðin í réttri röð. Enda þótt slíkt megi teljast eðlilegt og sjálf-
gefið, getur það ollað kulvísum kaunum þeim, er fyrir verða. Múla-
bóndinn hafði orð á sér fyrir að bregða sér ekki upp við smámuni, en
í þeim efnum var hann torræður og skapið yfirleitt þeirrar tegundar,
að heppilegra var að hafa það ekki á glámbekk. Hefði hann ekki —
og þau Hallbjörg — gripið til þess heillaráðs, að auka tylftina í hálfa
aðra, er alls óvíst, hvernig hann hefði afborið brek barna sinna. Það
var sú útrás, sem hann þarfnaðist. Hann var þannig gerr.