Læknablaðið - 15.05.2004, Blaðsíða 45

ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA / ÁGRIP ERINDA
smágirni en í maga (6,9 cm á móti 3,6 cm). Um 39% æxla lentu í NIH
flokki 3 og 4 (stærri og með fleiri mítósur). Æxli í vélinda og enda-
þarmi lentu eingöngu í NIH flokki 4. Algengasta einkenni æxlanna
var akút og krónísk magablæðing (46%), þar á eftir kviðverkir
(32%) og síðan þreifanlegt æxli (13%). Stór hluti fannst fyrir til-
viljun við aðrar aðgerðir (28%) og fjögur æxli fundust við krufn-
ingu. I flestum tilvikum var æxli fjarlægt að fullu en fjórir sjúklingar
voru með útbreiddan sjúkdóm við greiningu og hjá þremur voru
aðeins tekin sýni. Atta æxli af 57 sýndu illkynja hegðun (meinvörp).
Alls greindust fjórir sjúklingar með meinverpandi GIST eftir lækn-
andi skurðaðgerð (að meðaltali 20 mánuðum síðar). Bæði vélinda-
æxlin og annað af endaþarmsæxlunum ásamt 4 af 17 smágirnisæxl-
um og 2 af 35 magaæxlum voru illkynja (með meinvörpum). Al-
gengast var að GIST meinverptist til lifrar en ekki út fyrir kviðar-
hol. Fimm ára heildarlifun var 56% sem skýrðist að mestu af öðrum
dánarorsökum en GIST. Fimm sjúklingar létust úr sjúkdómnum.
Margþátta aðhvarfsgreining Ieiddi í ljós að æxlisstærð er eina breyt-
an sem hefur marktæk tengsl við illkynja hegðun æxlisins.
Ályktun: Ekkert æxli sem lenti í NIH flokkum 1 og 2 meinverptist.
Helmingur æxla í flokki 4 sýna illkynja hegðun. Blæðing frá melt-
ingarvegi er algengasta einkenni GIST. Æxlin finnast oft fyrir tilvilj-
un við aðrar aðgerðir. Meinvörp voru algengust til lifrar. Fáir létust
úr sjúkdómnum.
E - 22 Róttæk endursköpun á ennisbeini meö beinsementi
vegna craniofacial fibrous dysplasiu - Sjúkratilfelli
Margrét Jensdóttir', Aron Björnsson', Hannes Petersen2
'Heila- og taugaskurðdeild og 2háls-, nef- og eyrnadeild Landspítala
Fossvogi
margjens@landspitali. is
Inngangun Fibrous dysplasia er sjaldgæfur en góðkynja æxlisvöxtur í
beini sem einkennist af útvíkkun beinsins vegna bandvefsvaxtar í
merghol þess. Æxlisvöxtur sést oftast í útlimabeinum en einnig höf-
uðkúpu og andlitsbeinum. Helstu einkenni eru verkir og truflun á
starfsemi, auk þess sem vöxtur getur orðið umtalsvert lýti. Meðferð
er umdeild og hefur ýmist verið beitt lyfjameðferð eða skurðaðgerð.
Tilfelli: 35 ára karlmaður sem leitaði heimilislæknis 1996 vegna lítillar
fyrirferðar vinstra megin á enni. Myndgreining (röntgenrannsóknir,
tölvusneiðmynd og ísótópaskann) staðfesti beinþykknun ennisbeins.
í fyrstu var grunur um Paget’s sjúkdóm en sýni úr beininu samrýmd-
ist fibrous dysplasiu. Gefin lyfjameðferð með bisphosphonötum í
ársbyijun 1997. Hlé varð svo á meðferð og eftirliti í 5 ár. Haust 2002
fer hann aftur til læknis þar sem útvöxtur á enni fór hratt vaxandi.
Þrátt fyrir endurtekna lyfjameðferð stækkaði og aflagaðist enni. Við
skoðun í ársbyrjun 2004 var ennisbein orðið um 6 cm á þykkt og
vöxtur teygði sig yfir að nefrót. Augabrún vinstra megin var útstand-
andi enda orbitabrún og þak undirlagt af æxlisvexti.
Aðgerð: Gerð var radical cranioplasty og fjarlægt nánast allt ennis-
bein en æxlið teygði sig niður í frontal og ethmoidal sinusa og var
fræst úr þeim og hreinsað. Tekinn vöðvaflipi úr læri til þéttingar í
ethmoidal sellukerfi og flipinn festur með vefjalími. Nýtt ennisbein
mótað úr beinsementi, um 8x8 cm2, og fest með stálvírum við höfuð-
kúpu. Aðgerð tók 250 mínútur og var án fylgikvilla.
Umræða: Petta er fyrsta aðgerð sinnar tegundar hérlendis. í þessu
tilfelli voru ekki mikil einkenni hjá sjúklingi en umtalsvert andlits-
lýti. Árangur aðgerðar var mjög góður. Fibrous dysplasiu í ennis-
beini getur þó fylgt veruleg einkenni, s.s. verkir og sjónskerðing. Þá
er auk þess lýst illkynja umbreytingu þessara æxla. Skurðaðgerð
með endursköpun á beini hefur sýnt sig gefa langvarandi árangur
og er vel framkvæmanleg með góðum árangri við jafnvíðtækan æxl-
isvöxt og hér er lýst.
E - 23 Tengsl táþrýstings við ökklaþrýsting, klínísk
einkenni og æðamyndatöku hjá sjúklingum með blóðþurrö
í ganglimum
Jón Örn Friðriksson', Jón Guðmundsson2, Karl Logason3
'Læknadeild Háskóla Islands, 2röntgendeild og 3æðaskurðlækninga-
deild Landspítala
Inngangur: Stig blóðþurrðar í ganglimum er að jafnaði metið með
mælingu á blóðþrýsting við ökkla. Mæling þessi er einföld en getur
gefið villandi niðurstöður hjá sjúklingum með mjög stífar/kalkaðar
æðar. Mæling á blóðþrýsting í tám er þá talin gefa áreiðanlegri nið-
urstöður. Markmið rannsóknarinnar var að bera saman niðurstöð-
ur táþrýstingsmælinga annars vegar við niðurstöður ökklaþrýstings-
mælinga, klínískt stig blóðþurrðar og niðurstöður æðamyndatöku
hins vegar og þannig leggja mat á áreiðanleika táþrýstingsmælinga
og gagnsemi við mat á blóðþurrð í ganglimum.
Efniviður og aðferðir: Hjá 30 sjúklingum í röð, sem komu til æða-
myndatöku á LSH vegna blóðþurrðar í ganglimum, var mældur
ökklaþrýstingur og táþrýstingur í samtals 55 ganglimum. Gerð al-
menn læknisskoðun og klínísk einkenni sjúklinganna metin.
Niðurstöður: Fylgni var á milli klínísks stigs blóðþurrðar, niður-
staða æðamyndatöku og táþrýstingsmælinga (Spearman-stuðull =
0,5 og p < 0,05). Betri fylgni var við ökklaþrýstingsmælingu en tá-
þrýstingsmælingu en sá munur var ekki marktækur. í tveimur tilvik-
um var unnt að mæla táþrýsting en ekki ökklaþrýsting.
Ályktanir: Niðurstöður rannsóknarinnar benda til að tá- og ökkla-
þrýstingsmælingar séu álíka nákvæmar við mat á stigi blóðþurrðar í
ganglimum. Þó að ökklaþrýstingsmæling sé einfaldari en táþrýst-
ingsmæling er í vissum tilfellum ómögulegt að mæla ökklaþrýsting.
Þá getur táþrýstingsmæling kornið að góðum notum.
E - 24 Clinical Experience of Combined Surgical and
Endovascular Stent-graft (EVSG) Treatment for Thoracic
Aorta Aneurysms (TAA)
Arash Mokhtari'. Bansi Koul', Bengt Lindblad2, Martin Malina2,
Krassi Ivancev3
'Department of Cardiothoracic Surgery, University Hospital, Lund
Sweden, 2Department of Vascular Surgery & ’Radiology, Univer-
sity Hospital, Malmö, Sweden
Introductions: Surgical treatment for lesions of the transverse arch
and descending thoracic aortic aneurysms (TAA) is associated with
Læknablaðið 2004/90 409