Læknablaðið - 15.05.2004, Blaðsíða 87
SERLYFJATEXTAR
ZARATOR - Pfizer.
Hver tafla inniheldur: Atorvastatinum INN, kalsíumsalt (þríhýdrat), samsvarandi Atorvastatinum INN 10 mg, 20 mg, 40 mg eða 80 mg. Ábendingar: Of hátt heildarkólesteról,
LDL-kólesteról, apólípóprótein B og þríglýseríð hjá sjúklingum með kólesterólhækkun af ókunnri orsök,arfgenga(fjölskyldutengda) kólesterólhækkun.blandaöa blóðfituhækkun(svo
sem lla- og llb-gerð skv. Flokkun Fredericksons), þegar viðunandi árangur hefur ekki náðst með sérstöku mataræði eöa öðrum ráðstöfunum en lyfjagjöf. Skammtar handa
fullorðnum: Sjúklingur á að byrja á stööluðu kólesteróllækkandi mataræöi áður en honum er gefið atorvastatín og ætti að halda því áfram á meðan á meöferð með atorvastatíni
stendur. Venjulegur upphafsskammtur er 10 mg einu sinni á dag. Skammta á að ákveöa fyrir hvern einstakling með tilliti til upphaflegs LDL-kólesterólgildis, markmiði meöferöarinnar
og svörun sjúklings. Skammta skal aðlaga (leiðrétta) með 4 vikna millibili eða sjaldnar. Hámarksskammtur er 80 mg einu sinni á dag. Lyfið má taka hvenær sólarhringsins sem
er með eöa án fæðu. Ekki þarf aö breyta skömmtum vegna aldurs eða nýrnastarfsemi. Börn: Takmörkuð reynsla er af notkun atorvastatíns hjá börnum. Frábendingar: Ofnæmi
fyrir einhverju af innihaldsefnum lyfsins, virkur lifrarsjúkdómur eða óskýrð viðvarandi þreföld hækkun á transamínösum í blóði, vöövakvillar (myopathia), meöganga, brjóstagjöf.
Konur á barneignaraldri verða aö nota getnaðarvarnir. Varnaðarorð og varúðarreglur: Áhrif á lifur. Rannsaka skal lifrarstarfsemi áður en meöferö hefst og síöan reglulega
meöan á meðferð stendur. Gera skal prófanir á lifrarstarfsemi sjúklinga ef merki eöa einkenni um hugsanlegar lifrarskemmdir koma fram. Hækki transamínasagildi skal fylgjast
með sjúklingum þar til gildi verða eðlileg. Hækki transamínasar meira en þrefalt miðað við efri mörk meðalgilda er mælt með því að minnka skammta eöa stöðva Zarator gjöf.
Nota skal Zarator með varúð hjá sjúklingum sem neyta mikils magns áfengis og/eða hafa fengið lifrarsjúkdóm. Áhrif á beinagrindarvöðva Atorvastatín, eins og aðrir HMG CoA
redúktasa hemlar, getur í einstaka tilvikum haft áhrif á beinagrindarvöðva og valdið vöövaþrautum, vöðvaþrota og vöðvakvillum sem geta leitt til rákvöðvalýsu, sem er lífshættulegt
ástand sem einkennist af hækkuðu CPK-gildi (meiri en tíföld efri mörk mæligilda), vöðvarauða í blóði (myoglobinaemia) og vöðvarauðamigu (myoglobinuria) sem getur valdið
nýrnabilun. Gera þarf sjúklingum grein fyrir mikilvægi þess að tilkynna strax ef þeir finna fyrir vöðvaverkjum, stífni eða máttleysi sérstakelga ef lasleiki eða hiti fylgir. Ef klínisk
merki um hækkað CPK-gildi (meiri en tíföld efri mörk mæligilda) eða rákvöðvalýsu eöa grunur um rákvöðvalýsu koma fram á að hætta notkun atorvastatíns. Eins og á við um
aðra HMG CoA redúktasa hemla hefur veriö greint frá tilvikum um rákvöðvalýsu (sem sum leiddu til bráðrar nýrnabilunar vegna vöðvarauðamigu) eftir notkun atorvastatíns.
Líkur á rákvöðvalýsa aukast þegar atorvastatín er gefið samtímis lyfjum eins og ciklósporíni, erýtrómýsíni, klaritrómýsíni, ítrakónasóli, ketókónasóli, nefasódóni, níasín fíbrötum
og HlV-próteasa hemlum. Milliverkanir: Hætta á vöðvakvilla eykst við meðferö með öðrum lyfjum í þessum flokki ef cýklóspórín, fíbröt, erýtrómýsín, azól-sveppalyf eða níasín
eru tekin inn samtímis og hefur í örfáum tilvikum leitt til rákvöðvasundrunar (rhabdomyolysis) auk skertrar nýrnastarfsemi af völdum vöðvarauðamigu (myoglobinuria). Atorvastatín
umbrotnar fyrir áhrif cýtókróm P450 3A4. Með hliðsjón af reynslu við notkun annarra HMG-CoA hemla skal gæta varúöar þegar Zarator er gefið samtímis cýtókróm P450 3A4
hemli (t.d. cýklóspóríni, makrólíðsýklalyfjum og azól-sveppalyfjum). Áhrif efna, sem örva cýtókróm P450 3A4 (t.d. rífampicín eöa fenýtóín), á atorvastatín eru ekki þekkt. í klínískum
rannsóknum sáust engar klínískt marktækar milliverkanir þegar aton/astatín var gefið samtímis blóðþrýstingslækkandi lyfjum eða blóðsykurlækkandi lyfjum. Við notkun atorvastatíns
og dígoxíns samtímis um nokkurt skeið eykst stöðug blóðþéttni dígoxíns um þaö bil um 20%. Fylgjast skal náið meö sjúklingum á dígoxínmeðferð. Við samtímis notkun
atorvastatíns og getnaðarvarnalyfs til inntöku jókst þéttni noretíndróns og etinýlestradíóls. Hafa skal þessar hækkanir á þéttni í huga þegar skammtar getnaðarvarnalyfja til inntöku
eru ákveðnir. Blóðþéttni atorvastatíns lækkaði (u.þ.b. 25%) þegar kólestípól var gefið með Zarator. Verkun á lípíð varð hins vegar meiri þegar atorvastatín og kólestípól voru
gefin saman en þegar efnin eru gefin hvort fyrir sig. Við samtímis gjöf atorvastatíns og sýrubindandi mixtúra, sem innihalda magnesíum og álhýdroxíö, lækkaði blóöþéttni
atorvastatíns u.þ.b. 35%; lækkun á LDL-kólesteróli breyttist hins vegar ekki. Viö samtímis notkun atorvastatíns og warfaríns styttist prótrombíntími lítillega fyrstu daga meðferöarinnar
en varö aftur eðlilegur innan 15 daga. Engu að síður skal fylgjast náið með sjúklingum á warfarín meðferð þegar atorvastatíni er bætt við. Meðganga og brjóstagjöf: Lyfið
getur valdið fósturskemmdum og meðganga og brjóstagjöf eru frábendingar viö notkun atorvastatíns. Konur á barneignaraldri eiga að nota öruggar getnaðarvarnir. Aukaverkanir:
Algengustu aukaverkanir sem búast má við eru einkenni frá meltingarfærum þar á meðal hægðatregða, vindgangur, meltingartruflanir, kviðverkir sem venjulega lagast við
áframhaldandi meðferð. Innan við 2% sjúklinga hættu þátttöku í klínískum rannsóknum vegna aukaverkana, sem tengdust Zarator. Eftirfarandi listi yfir aukaverkanir er byggður
á niðurstöðum klínískra rannsókna og aukaverkunum sem skráðar hafa veriö eftir markaðssetningu lyfsins. Áætluð tíðni tilvika er flokkuð samkvæmt eftirfarandi reglu: algengar
(>1/100, <1/10); sjaldgæfar (>1/1.000,<1/100); mjög sjaldgæfar (>1/10.000,<1/1.000); koma örsjaldan fyrir (<1/10.000). Meltingarfæri: Algengar: Hægðatregða, vindgangur,
meltingartruflun, ógleði, niðurgangur. Sjaldgæfar: Lystarleysi, uppköst. Blóð og eitlar: Sjaldgæfar: Blóðflagnafæö. Ónæmiskerfi: Algengar: Ofnæmi. Koma örsjaldan fyrir:
Bráðaofnæmi. Innkirtlar: Sjaldgæfar: Hárlos, of mikill eða of lítill blóðsykur, brisbólga. Geðræn vandamál: Algéngar: Svefnleysi, Sjaldgæfar: Minnisleysi. Taugakerfi: Algengar:
Höfuðverkur, sundl, breytt húðskyn. Sjaldgæfar: Úttaugakvilli. Lifur og gall: Mjög sjaldgæfar: Lifrarbólga, stíflugula. Húð og undirhúð: Algengar: Húöútbrot, kláði. Sjaldgæfar:
Ofsakláöi. Koma örsjaldan fyrir: Ofsabjúgur, útbrot með blöðrum (þ.m.t. regnbogaroðasótt, Steven-Johnsons heilkenni og drep í húðþekju). Stoðkerfi: Algengar: Vöðvaþrautir,
liðverkir. Sjaldgæfar: Vöðvakvilli. Mjög sjaldgæfar: Vöðvaþroti, rákvöðvalýsa. Æxlunarfæri: Sjaldgæfar: Getuleysi. Almennar: Algengar: Þróttleysi, brjóstverkur, bakverkur, bjúgur
á útlimum. Sjaldgæfar: Lympa, þyngdaraukning. Rannsóknir: Hækkun á transamínösum í sermi hefur veriö skráð hjá sjúklingum sem fá Zarator líkt og af völdum annarra HMG-
CoA redúktasa hemla. Þessar breytingar voru oftast vægar og tímabundnar og ekki reyndist þörf á að hætta meðferð. Hækkun á transamínösum í sermi sem haföi klíníska
þýöingu (hærri en þreföld efri mörk meðalgilda) kom fram hjá 0,8% sjúklinga sem fengu Zarator. Þessar hækkanir voru skammtaháðar og gengu til baka hjá öllum sjúklingunum.
I klínískum rannsóknum kom fram hækkun á kreatín fosfókínasa í sermi (CPK)-gildum (hærri en þreföld efri mörk meðalgilda) hjá 2,5% sjúklinga sem fengu Zarator sem er
sambærilegt og af völdum annarra HMG-CoA redúktasa hemla. Meira en tíföld gildi umfram efri meðalgildi komu fram hjá 0,4% sjúklinga sem fengu Zarator. Pakkningar og
verð 1. mars 2004: Töflur 10 mg: (þynnupk.), 30 stk. 4.756 kr., 100 stk. 13.339 kr. Töflur 20 mg: (þynnupk.), 30 stk. 6.805 kr., 100 stk. 19.389 kr. Töflur 40 mg: (þynnupk.), 30
stk. 10.039 kr., 100 stk. 29.503 kr. Töflur 80 mg: (þynnupk.), 30 stk. 10.219 kr., 100 stk. 29.541 kr. Sjá nánari upplýsingar um lyfið í Sérlyfjaskrá. Lyfið er lyfseðilsskylt og
greiöist samkv. greiðslufyrirkomulagi 0 í lyfjaverðskrá. Pfizer, einkaumboð á íslandi: PharmaNor hf., Hörgatúni 2, 210 Garöabær.
Heimildir: 1) The CURVES Study. Jones P, et al. Am Jour Cardiol 1998;(81):582-587. 2) STELLAR. Jones, et al. Am J Cardiol 2003;93:152-160. 3) Law, et al. BMJ 2003. 326;28
JUNE:1-7. 4) Effekt mált pá maksimal reduction af LDL. 5) Athyros V, et al. Curr Med Res Opin 2002.18(4):220-228. 6) Huninghake D, et al. J Fam Pract 1998;(47)349-356. 7)
Aguilar-Salinas AC, et al. Atherosclerosis 2000;152:489-496. 8) The ASCOT study. Sever PS, et al.Lancet 2003;361:1149-1158.
Seroxat
GlaxoSmithKline
TÖFLUR; N 06 A B 05 R B
Hver tafla inniheldur: Paroxetinum INN, klóríð, hemihydric. 22,8 mg, samsvarandi
Paroxetinum INN 20 mg. Töflurnar innihalda litarefnið titantvíoxíð (E171).
Ábendingar: Þunglyndi (ICD-10: Meðalalvarleg til alvarleg þunglyndisköst).
Þráhvqgju- oq/eða áráttusýki. Felmtursköst (panic disorder). Félagslegur
ótti/feiagsleg fælni. Almenn kviðaröskun. Áfallastreituröskun.
Skammtar og lyfjagjöf:
Fullorðnir:
Þunglyndi: Mælt er með 20 mg á daa sem upphafsskammti, sem má auka I allt
að 50 mg á dag háð svörun sjúlclings. öldruðum skal ekki gefinn stærri skammtur
en 40 mg á dag.
Þráhyggju-áráttusýki: Mælt er með 40 mq skammti á dag, en hefja skal meðferð
með20 mg á dag. Auka má skammt í allt að 60 mg á dag háð svörun sjúklings.
Felmtursköst. Mælt er með 40 mg skammti á dag, en hefja skal meðferð með
10 mg á dag. Auka má skammt í allt að 60 mg á dag háð svörun sjúklings.
Félagslegur ótti/félagsleg fælni: Mælt er með 20 mg skammti á dag, sem má
auka í ant að 50 mg á dag háð svörun sjúklings. Skammtur er aukinn um 10
mg hverju sinni eftir þörfum.
Almenn kvíðaröskun: Mælt er með 20 mg skammti á dag. Auka má skammtinn
um 10 mq hverju sinni, hiá þeim sjúklingum sem svara ekki 20 mg skammti,
að hámarki 50 mg á dag háð svörun sjúklings.
Áfallastreituröskun: Mælt er með 20 mg skammti á dag. Auka má skammtinn
um 10 mg hverju sinni, hiá þeim sjúklingum sem ekki svara 20 mg skammti,
að hámarki 50 mg á dag náð svörun sjúklings.
Börn: Lyfið er ekki ætlað börnum.
Frábendingar: Þekkt ofnæmi fyrir paroxetíni eða öðrum innihaldsefnum lyfsins.
Varnaðarorð og varúöarreglur Paroxetín á ekki að gefa sjúklingum samtímis
MAO-hemlum og ekki fyrr en 2 vikum eftir að gjöf MAO-hemla hefur verið
hætt. Eftir það skal hefja meðferð varlega og auka skammta smám saman þar
til æskileg svörun næst. Ekki skal hefja meðferð með MAO-hemlum innan
tveggja vikna eftir að meðferð með paroxetíni hefur verið hætt. Hjá sjúklmgum
sem þegar eru á meðferð með róandi lyfjum skal gæta varúðar við gjöf paroxetíns,
eins og annarra sérhæfðra serótónin endurupptökuhemla (SSRIIyfja), þar sem
við samtlmis notkun þessara lyfja hefur verið greint frá einkennum sem gætu
verið visbending um illkynja sefunarheilkenni. Eins og við á um önnur geðdeyfðarlyf
skal gæta varúðar vio notkun paroxetíns hjá sjúklingum sem þjást af oflæti.
Sjálfsmorðshætta er mikil þegar um þunglyndi er að ræða og getur hún haldist
þótt batamerki sjáist. Því þarf að fylgjast vel með sjúklingum i byrjun meðferðar.
Við meðferð á þunglyndistímabilum sjúklinga með geðklofa geta geðveikieinkenni
versnað. Hjá sjúklingum með geðhvarfasýki (manic-depressive sjúkdóm), getur
sjúkdómurmn sveiflast yfir í oflætisfasann (maníu). Gæta skal almennrar varúðar
við meðhöndlun þunqlyndis hjá sjúklinqum með hjartasiúkdóma. Nota skal
paroxetin með varúð njá sjúklingum með flogaveiki.Við alvarlega skerta lifrar-
og/eða nýrnastarfsemi skal nota lægstu skammta sem mælt er með. Einstaka
sinnum hefur verið greint frá lækkun natríums (blóði, aðallega hjá öldruðum.
Lækkunin gengur ytirleitt til baka þegar notkun paroxetíns er hætt. Mælt er
með því að dregið sé úr notkun smám saman þegar hætta á notkun lyfsins.
Gláka: Eins og aðrir sérhæfir serótónln viðtakahemlar (SSRI) veldur paroxetln
einstaka sinnum útvíkkun sjáaldra og skal því nota það með varúð hjá sjúklingum
með þrönghornsgláku.
Einungis takmörkuð klínísk reynsla er af samtímis meðferð með paroxetíni og
raflosti.
Milliverkanir: Vegna hamlandi áhrifa paroxetíns á cýtókróm P450 kerfið I
lifrinni (P450 II D6) getur það hægt á umbroti lyfja sem umbrotna fyrir tilstilli
þessa enzýms, t.d. sumra þrlhringlaga geðdeyfðarlyfja (imipramíns, deslpramlns,
amitriptýlíns, nortriptýllns), sterkra geðlyfja af flokki tenótíazína (t.d. perfenazíns
og tlóridazins) auk lyfja við hjartsláttartruflunum I flokki 1C (t.d. flekalníðs og
própafenóns).
I rannsókn á milliverkunum in-vivo þar sem gefin voru samtlmis (við stöðuga
þéttni) paroxetln og terfenadín (enzýmhvarferni fyrir cýtókróm CVP3A4) komu
engin áhrif af paroxetíni fram á lyfjanvörf terfenaaíns. Ekki er talið að samtlmis
notkun paroxetins og annarra efna, sem eru enzýmhvarfefni fyrir CYP3A4, hafi
neina hættu í för með sér.
Ekki er talið nauðsynlegt að breyta upphafsskömmtun þegar gefa á Ivfið samhliða
lyfjum sem eru þekkt fyrir að örva ensimumbrot (t.d. karbamazepfn,
natríumvalpróat). Allar síðari skammtabreytingar skal miða við klínisk áhrif (þol
og virkni).
Samtímis notkun címetidíns og paroxetíns getur aukið aðgengi paroxetlns.
Dagleg gjöf paroxetlns eykur blóðvökvaþéttni prócýklidins marktækt; önnur
andkólínvirk lyf gætu orðið fyrir svipuðum áhrifum. Lækka skal skammta
prócýklidíns ef vart verður andkólinvirkra áhrifa. Eins og við á um aðra sérhæfða
serótónln endurupptökuhemla getur samtfmis notkun paroxetlns og
serótónínvirkra efna (t.d. MAO-hemla, L-trýptófans) leitt til 5HTtengdra verkana
(Serótóninvirk heilkenni; sjá kafla 4.8). Áhætta við notkun paroxetíns með
öðrum efnum sem verka á miðtaugakerfið hefur ekki verið metin kerfisbundið.
Ber því að gæta varúðar ef nauðsynlega þarf að gefa þessi lyf samtímis.Gæta
skal varúðar hjá sjúklingum á samhliða meðferð með paroxetíni og litíum vegna
takmarkaðrar reynslu njá sjúklingum. Gæta skal varúðar við samtímis notkun
paroxetins og alkóhóls.
Meðganga og brióstagjöf: Takmörkuð revnsla er af notkun lyfsins á meðgöngu
oq lyfið skilst út í brjóstamjólk og á því ekki að nota það samhliða brjóstagjöf.
Akstur: Sjá kafla um aukaverkanir.
Aukaverkanir:
Algengar (>1%):
Meltingarfæri: óqleði, mðurgangur, munnburrkur, minnkuð matarlyst,
meltingartruflanir, nægðatregða, uppköst, truflanir á bragðskyni, vindgangur.
Midtaugakerfi: Svefnhöfgi, þróttleysi, seinkun á sáðláti, brenglun á
kynlífsstarfsemi, skjálfti, svimi, æsingur, vöðvatitringur, taugaveiklun.
Þvag- og kynfæri: Þvaglátatruflanir.
Augu: Þokusýn.
Húo: Aukin svitamyndun.
Sjaldgæfar (<1%):
Almennar: Bjúgur (á útlimum og i andliti), þorsti.
Miðtaugakerfi: Væqt oflæti/oflæti, tilfinningasveiflur.
Hjarta- og æðakerfí: Gúlshraðsláttur (sinus trachycardia).
Miög sjaldgæfar(<0,1%)
Almennar: Serótónlnvirkt heilkenni.
Blóð: Óeðlilegar blæðingar (aðallega blóðhlaup I húð (ecchymosis) og
purpuri) hafa einstaka sinnum verið skráðar, blóðflagnafæð.
Miotaugakerfi: Rugl, krampar.
Innkirtlar: Einkenm lík ofmyndun prólaktíns, mjólkurflæði.
Húð: Ljósnæmi.
Lifur: Tímabundin hækkun á lifrarenzýmum.
Taugakerfi: Extrapýramldal einkenni.
Augu: Bráð gláka.
Tlmabundið of lágt gildi natrlums I blóði (gæti verið I tengslum við
sevtrun ADH), eihkum hjá eldri sjúklingum. Tlmabundin hækkun ec
á blóðþrýstingi hefur verið skráð við paroxetlnmeðferð, oftast hiá s
sem eru fyrir með of háan blóðþrýstinq eða kvlða. Alvarleg áhrif á !
stöku sinnum fyrir og skal þá meðferð nætt. Sé sjúklingur tekinn snc
meðferð geta komið fram aukaverkanir eins og svimi, geðsveiflur, sve
kvíði, æsingur, ógleði og svitaköst. Fái sjúkíingur krampa skal st
meðferð.
Ofskömmtun: Þær upplýsingar sem til eru um ofskömmun parox
sýnt að öryggismörk þess eru víð. Greint hefur verið frá uppköstum
sjáaldra, sótthita, breytingum á blóðþrýstinqi, höfuðverki, ós
vöðvasamdrætti, órósemi, kvíða og hraðtakti við ofskömmtun paro
þeirra einkenna sem greint er frá í kaflanum „Aukaverkanir". Sjúkli
almennt náð sér án alvarlegra afleiðinga, iafnvel þegar skammtar ali
mg hafa verið teknir I einu. öðru hvoru hetur verið greint frá dái eða b
á njartalínuriti og örsjaldan frá dauðsföllum, yfirleitt þegar paroxetín I
tekið I tengslum við önnur geðlyf með eða án alkóhóls. Ekkert sértæi
er þekkt.
Meðferðin skal vera samkvæmt almennum reglum um meðferð við of:
á þunglyndislyfjum. Þar sem við á skal tæma magann annað hvort n
framkalla uppköst eða magaskolun eða hvort tveggja. f kjölfar mage
má gefa 20 til 30 g af virkum lyfjakolum á 4 til 6 klst. fresti fyrsta sól
eftir inntöku. Veita skal stuðningsmeðferð með tíðu eftirliti lífsmarka oc
athugunum.
Lyfhrif: Lækningaleg verkun paroxetins næst við sértæka hömlun á end
serótóníns. Paroxetln hemur ekki endurupptöku annarra taugc
Séreinkenni þess eru að það hefur nánast enga andkólínvirka, andhis
og andadrenvirka eiginleika. Paroxetln hemur ekki mónóamínoxida:
hjarta- og æðakerfi og blóðrás eru minni og færri samanborið við þr
geðdeyfoarlyfin klómipramín og imipramín.
Lyfjahvörf: Frásogast að fullu frá meltingan/egi óháð því hvort fæð
samtímis. Umbrotnar töluvert við fyrstu umferð um lifur. Hámarksþé
næst eftir um 6 klst. Við endurtekna inntöku næst stöðug þéttni
vikna. Dreifingarrúmmál er um 10 l/kg. Próteinbinding er um 95%. L
I óvirk umbrotsefni, sem skiljast út með þvagi og hægðum. Ekki f
vissu verið sýnt fram á samband milli blóðþéttni og klíniskrar verkur
Helmingunartími í plasma er um 24 klst.
Útlit: Hvltar, sporöskjulaga, kúptar töflur, með deiliskoru á annarri I
merktar Seroxat 20 á hinni.
Pakkningar og verð 1. janúar 2003: 20 stk. (þynnupakkað) verð
60 stk. (þynnupakkað) verð 9.107 kr.; 100 stk. (þynnupakkað) verð 1
mixtúra 150 ml, 2mg/ml verð 3.719 kr.
Hámarksmagn sem ávisa má með lyfseðli er sem svarar 30 daga
Læknablaðið 2004/90 451