Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Qupperneq 23

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Qupperneq 23
Kj'istnihald undirjökli - í máli og mynd framt að frásögn kvikmyndarinnar verður allmiklu hófstilltari og hefð- bundnari en hin ögrandi framsetning skáldsögunnar. Ahorfandi hangir nefnilega tryggilega í þessari taug. Þegar Jódínus og Helgi fara að tala við Godman Sýngmann læðist Umbi á eftír þeim og í alllöngu myndskeiði fylgist hann með þeim á laun og áhorfendur eru á gægjum með honum. Og hann fer sem fyrr segir með sendlum Godmans á jökulinn - það er eins og þessi umboðsmaður okkar megi ekki missa af neinu. Ahorfanda bregður við að vera eitt sinn staddur í borðstofunni þar sem Godman, Jón og Hnallþóra eru saman komin - hvernig stendur á því að maður er vitni að þessu? - en andartaki síðar gengur Umbi inn um dyrnar og raunsæis- áhrifunum er borgið. Tvisvar er að vísu sem Umbi sjái sýnir sem ekki virðast rökrænar (hann sér hinn dularfulla hrút Hnallþóru og menn á ferð með kistu í hrauni) en í bæði skiptin er kvikmyndin með skýringar: I ann- að skiptið er Umbi undir áhrifum áfengis en í hitt skiptið hefur hann dottið á hausinn og kann að hafa ruglast í ríminu; þegar Umbi beinir sjónum aftur að sama fyrirbæri er það horfíð. Veruleikinn undir Jökli Veruleikalíking kvikmyndarinnar, sem þannig mótast mjög af samspili þeirra Umba og myndsögumannsins, er því lengstaf fremur rökrétt. Með hliðsjón af þessari „tæknilegu“ miðlun er hægt að skýra hvers vegna einn áðurneftidra gagnrýnenda sá myndina sem „létta og skemmtilega útfærslu á frekar þvælinni skáldsögu“. Viðtakandi kvikmyndarinnar fær mun skýrari „leiðsögn" um heim hennar en lesandi sögunnar. Nú má vera að í því sem gagnrýnandanum finnst „þvælið“ í skáldsögurmi búi sitthvað sem að mati annarra ljær henni hvað mest fagurffæðilegt gildi - ekki síst það hvernig skáldsagan „þvælir“ mörk veruleikans. Það er sem kvikmyndasmiðurinn veigri sér við að láta nokkuð gerast á annarlegum mörkum veruleika og hins óraunverulega (hvort sem það telst til drauma eða annars). Þó örlar á slíku í einu stuttu skoti þar sem horft er út yfir sjóinn og ekki verður betur séð en kindahópur hlaupi eftír haffletinum. Þær reynast vera að fara upp á flæðisker, en jafhvel eftír að það skýrist lifir hið ljóðræna skot; í huga mér tengist það bílferðinni sem Umbi fer síðar með Uu eftír fjöruborðinu, utan vegar, með hafinu sem nær svo raunar í bílinn. Kannski á þetta stutta myndskeið að skiljast sem merki um að nú sé sýn Umba á veruleikann að breytast - en það gerist síðan 21
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.