Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2002, Blaðsíða 33

ÁGRIP ERINDA / XI. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ I
Umræða: C4B*Q0 er sjálfstæður áhættuþáttur fyrir kransæðasjúk-
dóm og hættan á hjartadrepi og hættan á dauðsfalli af völdum
hjartadreps er mest hjá þeim sem hafa þessa arfgerð í viðbót við
aðra áhættuþætti. Hjá þeim sem ekki reykja er C4A*Q0 verndandi
fyrir sjúkdóminn og afleiðingar hans, en miklar reykingar (yfir 25
pakkaár) upphefja verndunina og niðurstöðurnar benda til að fyrir
reykingafólk valdi þessi arfgerð jafnvel áhættu í stað verndar.
E 33 Áhrif meðferðar með útfjólubláum B geislum á tján-
ingu viðloðunarsameinda hjá T-frumum í blóði sórasjúklinga
Hekla Sigmundsdóttir, Jóhann E. Guðjónsson, Helgi Valdimarsson
Ónæmisfræðideild Landspítala háskólasjúkrahúss
helgiv@landspitali.is
Inngangur: T-eitilfrumur eru taldar gegna mikilvægu hlutverki í
meingerð sóra. Yfir 80% af T-frumum í sóraútbrotum tjá sameind-
ina cutaneous lymphocyte associated antigen (CLA) sem beinir T-
frumum úr blóði út í húð en <20% af T-frumum í blóði tjá CLA.
Meðhöndlun með útfjólubláum B geislum (ultraviolet B, UVB)
hefur reynst vel við sóra og helst batinn gjarnan lengi. E-selektín er
tjáð á æðaþeli í húð og binst CLA á T-frumum. Vitað er að meðferð
með útfjólubláum B geislum geti rekið frumur í stýrðan dauða
(apoptosis) og eru T-frumur um tífalt næmari en yfirhúðarfrumur
að þessu leyti. Tilgangur rannsóknarinnar var að meta áhrif með-
ferðar með útfjólubláum B geislum á fjölda CLA T-frumna í blóði
sórasjúklinga.
Efniviður og aðferðir: Blóð var tekið fyrir meðferð og vikulega
næstu þrjár vikur meðan sjúklingarnir voru í meðferð með útfjólu-
bláum B geislum. Eitilfrumur voru litaðar með einstofna mótefnum
og greindar í flæðifrumusjá og frumufjölgun eftir ræsingu með streptó-
kokkavökum var metin með upptöku á geislamerktu thymidini.
Niðurstöður: Meðan á meðferðinni stóð fækkaði CLA jákvæðum
T-frumum jafnt og þétt í blóði sjúklinganna og það sama gilti um
styrkleika CLA-tjáningu frumnanna. Tjáning á very late antigen
(MLA)-4 hegðaði sér svipað. Þessi lækkun hélst í hendur við minnk-
aða sjúkdómsvirkni (PASI). Engar breytingar sáust á tjáningu á
virkjunarsameindunum CD69 (tjáðar snemma) eða CD25 (tjáðar
seinna) meðan á meðferð stóð. Frumufjölgun eftir ræsingu með
streptókokkavökum var einnig svipuð fyrir og eftir meðferð.
Alyktanir: Gera má ráð fyrir að tiltölulega stór hluti þeirra T-eitil-
frumna sem á hverjum tíma eru í útbrotum sórasjúklinga séu sér-
hæfðar fyrir sjúkdómsvakann (auto antigen). Niðurstöðurnar sam-
rýmast því að útfjólubláir B geislar stuðli að eyðingu þessara
frumna og gæti það skýrt hvers vegna bati sórasjúklinga helst til-
tölulega lengi eftir slíka meðferð.
E 34 Eiginleikar nýrrar tegundar bælifrumna
Ragna H. I'orleifsdóttir1, Jóhann E. Guðjónsson1, Hekla Sigmundsdóttir1,
Hannes Petersen2, Páll Möller3, Helgi Valdimarsson1
1 Ónæmisfræöideild, 2háls- nef- og eyrnadeild og 3skurðdeild Landspítala háskóla-
sjúkrahúss
helgiv@landspitali.is
Inngangur: Nýleg rannsókn okkar á húðsæknieiginleikum eitil-
frumna í kokeitlum og kviðarholseitlum leiddi í ljós áður óþekkta
tegund eitilfrumna.
Efniviðir og aöfcröir: Rannsakaðir voru kokeitlar úr 15 og nelju-
eitlar úr 12 einstaklingum. Kokeitlarnir voru í flestum lilvikum
teknir vegna endurtekinna sýkinga, en enginn hafði bráð sýkingar-
einkenni þegar eitlarnir voru teknir. Flestir netjueitlarnir voru frá
einstaklingum sem ekki höfðu teljandi sýkingareinkenni við að-
gerð, en einn sjúklinganna var þó með bráða ristilbólgu. Blóðsýni
voru tekin úr öllum þátttakendum. Eitilfrumur voru einangraðar
með hefðbundnum aðferðum úr eitlum og blóði. Margvísleg yfir-
borðssérkenni eitilfrumnanna voru síðan greind með flæðisjá og
viðbrögð þeirra gegn ræsingarefnum með geislavirku thymidini.
Helstu niðurstöður: Frumurnar reyndust hafa ákveðin sérkenni
bæði T-og B-frumna, T frumna að því leyti að þær tjá CD3 og CD4
og B frumna hvað varðar tjáningu á CD19, CD20 og HLA-DR.
Milli 5 og 15% eitilfrumna í kokeitlum höfðu þessi sérkenni en ein-
ungis 1-2% eitilfrumna í blóði og netjueitlum. Þó höfðu um 40%
eitilfrumna úr netjueitli sjúklings með bráða ristilbólgu ofangreinda
eiginleika. Þessar frumur sýndu engin merki fjölgunar eftir örvun
með phytohaemagglutinini (PHA) eða mótefnum gegn CD3. Hins
vegar hafa þær sterk bælandi áhrif á venjulegar T-eitilfrumur sem
eru örvaðar með PHA eða CD3 mótefnum. Frumurnar eru
CD45RO jákvæðar en mjög fáar (<6%) tjá CD25 eða aþ-keðjur T-
frumuviðtakans. Það er því afar ólíklegt að um sé að ræða þær
CD4+CD25+ bælifrumur sem hafa verið mikið rannsakaðar undan-
farin 10 ár.
Ályktanir: Við teljum okkur hafa greint nýja tegund bælifrumna og
erum að rannsaka nánar eiginleika þeirra og hlutverk.
E 35 Mismunandi klínísk hegðan sóra hjá HLA-Cw*’0602
jákvæðum og neikvæðum sjúklingum
Jóliunn E. Guöjónsson1, Ari Kárason2, Arna A. Antonsdóttir2, Hjaltey E.
Rúnarsdóttir2, Jeffrey R. Gulcher2, Kári Stefánsson2, Helgi Valdimarsson1
• Ónæmisfræðideild Landspítala háskólasjúkrahúss, 2fslensk erfðagreining
helgiv@landspitali.is
Inngangur: Sóri hefur sterk tengsl við vefjaflokkasameindina HLA-
Cw*0602 á lilningi 6. Niðurstöður okkar benda til þess að HLA-
Cw*0602 sé eitt af mikilvægustu meingenum sóra.
Efniviður og aðferðir: Við höfum skoðað og safnað klínískum
upplýsingum um 1019 sjúklinga með skellusóra. Allir sjúklingarnir
voru HLA-B og HLA-C flokkaðir.
Niðurstöður: Sexhundruð fjörutíu og sex sjúklingar voru með
vefjaflokkasameindina HLA-Cw*0602 (64,2%) en 360 voru Cw6
neikvæðir (35,8%). Af Cw6 jákvæðu sjúklingunum voru 53,9%
Cw6-B57, 21% Cw6-B13,11,8% Cw6-B37. Allar þessar fornu arf-
gerðir höfðu aukna hlutfallsáhættu á sóra. Cw6 jákvæðir sjúklingar
fengu sjúkdóminn fyrr (17,5 á móti 24,3 ár; p<10"10), höfðu út-
breiddari útbrot (p=0,03) og oftar dropa útbrot (p<0,0(X)l), þeir
fengu oftar versnun eftir hálssærindi (p=0,01) og hærri tíðni af
Koebners fyrirbæri (Koebner's phenomenon) (p=0,04). Konum,
sem voru Cw6 jákvæðar, batnaði yfirleitt í meðgöngu (p>0,0001) en
þær sem voru Cw6 neikvæðar fundu ekki fyrir breytingum eða þeim
versnaði. HLA-Cw6 jákvæðir sjúklingar fengu mildari sjúkdóm því
seinna sem hann kom fram (p=0,003; R=-0,13) en Cw6 neikvæðir
verri. Naglbreytingar voru algengari í Cw6 neikvæðum sjúklingum
(42% á móti 32%; p=0,003) og þeir höfðu verri naglbreytingar
(p<0,0001). Naglbreytingar höfðu sterk tengsl við sóraliðagigt
LÆKNABLAÐIÐ / FYLGIRIT 47 2 0 0 2/8 8 3 3