Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2002, Blaðsíða 54

I ÁGRIP ERINDA / VEGGSPJALDA / XI. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
Meðaltal áreiðanleikastuðla undirkvarða foreldramatsins er 0,72 og
yfirkvarða 0,88. Samræmi milli svara foreldra og kennara er svipað
og í bandarísku frumútgáfunni.
Alyktanir: Meginniðurstöður þessarar rannsóknar á íslenskri gerð
BASC hegðunarmatskvarðanna eru þær að próffræðilegir eigin-
leikar þeirra séu góðir og að þeir séu áreiðanlegt og réttmætt mæli-
tæki til að meta hegðun og líðan 6-11 ára íslenskra barna.
E 95 Persónuleikaeinkenni sem spá fyrir um hvort fólk,
sem hefur farið í áfengismeðferð, kemur í eftirfylgnimat
Jón Friörik Sigurðssoni, Gísli H. Guðjónsson2, Kristín Hannesdóttir2,
Tómas Þór Agústsson1, Asa Guðmundsdóttir1, Þuríður Þórðardóttir1,
Hannes Pétursson1, Þórarinn Tyrfingsson3
'Geðsvið Landspítala háskólasjúkrahúss, 2Institute of Psychiatry, King's College,
London, 3SÁÁ
jonfsig@landspitali.is
Inngangur: Markmið þessarar rannsóknar var að kanna þætti sem
greina best á milli þeirra sjúklinga sem farið hafa í áfengismeðferð
og koma í fyrirfram ákveðið eftirfylgnimat ári síðar og hinna sem
ekki koma í slíkt mat.
Efniviður og aðferðir: Gert var sálfræðilegt mat á samtals 393 sjúk-
lingum í áfengismeðferð á sjúkrahúsum í Reykjavík á fyrstu viku
meðferðar þeirra. Ári síðar voru þeir beðnir um að koma í eftir-
fylgnimat. Níutíu og átta (25%) sjúklingar komu í eftirfylgnimatið.
Þeir sem ekki komu reyndust marktækt yngri en hinir sjúklingarnir,
þeir mældust kvíðnari og með truflaðri persónuleika og með minni
tilhneigingu til að fegra sig en hinir sem komu í eftirfylgnimatið.
Niðurstöður: Alvarleiki áfengisvandamála við komu í meðferð
reyndist ekki hafa forspárgildi um komu í eftirfylgnimat. Aðhvarfs-
greining sýndi að harðlyndiskvarðinn á persónuleikaprófi Eysencks
greindi best á milli hópanna tveggja að þessu leyti.
ÁGRIP VEGGSPJALDA
V 01 Erfðafræðilegir þættir sem hafa áhrif á legslímuflakk
Hreinn Stefánsson1, Reynir Tómas Geirsson2, Valgerður Steinþórsdóttir1,
Helgi Jónsson1, Andrei Manolescu1, Augustine Kong1, Guðrún Ingadóttir3,
Jeffrey R. Gulcher1, Kári Stefánsson1
•íslensk erfðagreining, 2kvennadeiid Landspítaia Hringbraut, 3Þjónustumiðstöð
rannsóknaverkefna
reynirg@landspitali.is
Inngangur: í legslímuflakki (endometriosis) er fjölskyldulægni til.
Ef konur eru spurðar vita 8% um sjúkdóminn í nánum fjölskyldu-
meðlimum. Aðstæður á íslandi gera kleift að nota öfluga ættfræði-
grunna til að meta betur fjölskyldutengsl í sjúkdómunr. Þetta var
notað til að skoða þætti sem hafa áhrif á áhættuna á legslímuflakki.
Efniviður og aðferðir: Notaðar voru upplýsingar um 750 konur
sem höfðu fengið sjúkdóminn á 13 ára rannsóknartímabili á sjúkra-
húsum í landinu sem höfðu kvensjúkdómadeild. Mat á fjölskyldu-
tengslum með tölvugerðri módelaðferð var notað í útreikningi á
áhættustuðli (risk ratio), skyldleikastuðli (kinship coefficient) og
reikningi á fjölda forfeðra (minimum founder test).
Niðurstöður: Konurnar voru mun skyldari er samanburðarþýði
sem valið var á sömu grunnskilmerkjum. Áhættustuðull fyrir syslur
var 5,2 (p<0,0001) og systkinabörn 1,56 (p<0,003). Skyldleikastuð-
ull fyrir konurnar var marktækt hærri en fyrir samanburðarhópa
750 kvenna samkvæmt reiknilíkani, sem valdir voru af handahófi úr
ættfræðigrunninum (p<0,0001), jafnvel þegar þær konur sem skyld-
ar voru í fyrsta ættlið voru teknar út (p<0,05). Þegar fjöldi forfeðra
var borinn saman milli kvenna með legslímuflakk og módelhóp-
anna sást að forfeður voru marktækt færri á árabili sem svaraði til
þriggja til sex kynslóða aftur í tímann. Erfðir í sjúkdómnum virðast
geta verið gegnum bæði karl- og kvenlegg.
Ályktanir: Konur með legslímuflakk eru skyldari en almennt er í
þjóðfélaginu og áhætta vegna ættlægni er mikil fyrir náskylda
ættingja en einnig aukin fyrir annan ættlið. Erfðafræðilegir þættir
auka á áhættuna.
V 02 Er hætta á endurtekningu háþrýstingssjúkdóms í
annarri meðgöngu? Rannsókn á fjölskyldutengdum konum
Sigrún Hjartardóttir1, Björn Geir Leifsson2, Reynir Tómas Geirsson1, Val-
gerður Steinþórsdótlir3
IKvennadeild og 2skurðdeild Landspítala háskólasjúkrahúss, 3íslensk
erfðagreining
sighjart@landspitali.is
Tilgangur: Hækkaður blóðþrýstingur á meðgöngu getur haft alvar-
legar afleiðingar í för með sér, bæði fyrir hið ófædda barn og móður.
Háþrýstingur getur verið til staðar fyrir meðgöngu eða komið í Ijós
á meðgöngu. Einkenni frá öðrum líffærakerfum geta komið fram
sem gera sjúkdómsmyndina alvarlegri. Sum birtingarform eru talin
algengari í fyrstu meðgöngu. Fjölskyldusaga um blóðþrýstingshækk-
un og fyrri hækkun á meðgöngu eykur líkur á endurtekningu. Rann-
sökuð var tíðni endurtekins háþrýstingssjúkdóms hjá konum sem
höfðu sögu um slíka hækkun í fyrstu meðgöngu og tilheyra fjöl-
skyldum þar sem sjúkdómurinn er þekktur og athuguð samsvörun
milli mismunandi birtingarforma í fyrstu og annarri meðgöngu.
54
Læknablaðið / FYLCiIRIT 47 2002/88
J