Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2002, Blaðsíða 75

ÁGRIP VEGGSPJALDA / XI. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ I
og tímalengd ræsingar. Áframhaldandi rannsóknir okkar munu
beinast að því að skilgreina frekar þær innanfrumuboðleiðir sem
hér um ræðir.
V 60 Samanburður á stjórnunaráhrifum TGFþ á T-frumur
hjá einstaklingum með eða án sóra
Sólrún Melkorka Maggadóttiri, Sigríður Reynisdóttirl, Jóhann Elí Guð-
jónsson^, Hekla Sigmundsdóttir2, Helgi Valdimarsson2, Björn Rúnar Lúð-
víksson2
■Læknadeild H1,2Rannsóknastofnun í ónæmisfræöi Landspítala háskólasjúkrahúsi
bjornlud@landspitali.is
Inngangur: TGF-þl hefur margvísleg áhrif á T-frumu starfsemi.
Markmið þessarar rannsóknar var að meta áhrif TGF-þl á T-frumur
hjá einstaklingum með eða án sóra. Áhrif TGF-þl voru því metin út
frá virkjun T-frumna gegnum T-frumuviðtakann (anti-CD3: bein
ræsing) og hins vegar eftir ræsingu með súperantigenum (óbein ræs-
ing). Par sem rekja má meingerð sóra til T-frumna og streptókokka
þá voru slfk áhrif sérstaklega athuguð hjá rannsóknarþýðinu.
Ef'niviður og aðferðin Eitilfrumur voru einangraðar úr heilblóði frá
heilbrigðum og einstaklingum með sóra. Frumur voru annaðhvort
ræstar með anti-CD3 eða streptókokkasúperantigen C (SPEC) í
stórum og litlum skömmtum með eða án TGF-(31(10 ng/mL).
Niðurstöður: Ræsing með anti-CD3: Við skammtímaræsingu gætir
bæliáhrifa TGF-þl á T-frumufjölgun mest eftir litla ræsingu en ein-
ungis við mikla ræsingu eftir langtímaræsingu. Áhrifanna gætti jafnt
meðal CD4+ og CD8+ T-frumna eftir skammtímaræsingu (48
klukkustundir). Hins vegar gætti slíkra bæliáhrifa einungis meðal
CD8+ T-frumna eftir langtímaræsingu (96 klukkustundir). T-frum-
ur einstaklinga með sóra virtust ekki vera jafn næmar fyrir bæli-
áhrifum TGF-(31 (bælistuðull: 69,6% á móti 78,7%). Þó svo að T-
frumur sórasjúklinga framleiddu meira magn af IFN-y gætti áhrifa
TGF-þl jafnt til bælingar á slikri framleiðslu hjá báðum hópum.
Ræsing með SPEC: Við óbeina skammtíma- og lágskammtaræsingu
eitilfrumna eykur TGF-(31 á virkni og fjölgun bæði CD4+ og CD8+
T-frumna.
Ályktanir: Ljóst er að tímalengd og boðleið ræsingar stýrir áhrifum
TGF-þl á afdrif T-frumna. Hugsanlegt er að misvægi á slíkum boð-
leiðum hafi hlutverki að gegna í meingerð sjálfsofnæmissjúkdóma
eins og sóra vegna viðvarandi ræsingar sjúkdómsvaldandi CD8+ T-
frumna.
V 61 Aldursháð brottfall C4B*Q0 og aukning í tíðni
C4A*Q0 benda til að vantjáning magnaþátta séu
valbreytur fyrir langlífi
Guöniundiir.Ióhann Arason', Sigurður Böðvarsson2, Guðmundur Þorgeirs-
son2, Sveinn Guðmundsson3, Nikulás Sigfússon4, Judit Kramer5, Georg Filst5
1 Rannsóknastofa í ónæmisfræði og 2lyflækningadeild Landspítala háskólasjúkra-
húss, :iRlóðbankiim. 4Hjartavernd, 5National Institute of Haematology, Blood
Transfusion and Immunology, Búdapest
gudmundj@landspitali.is
Inngangur: Kransæðasjúkdómur er talinn mikilvægasti sjúkdómur
Vesturlanda bæði hvað varðar dánartíðni og kostnað. Orsakir hans
eru ókunnar en meðal áhættuþátta eru háþrýstingur, reykingar, syk-
ursýki og blóðfitumisvægi. Við höfum vísbendingar um að ákveðn-
ar arfgerðir bólgumiðilsins C4B myndi nýjan áhættuþátt þar sem
brottfall verður á C4B!i:Q0 með vaxandi aldri hjá Ungverjum og
tíðni C4B:i:O0 er hækkuð í kransæðasjúkdómi þarlendis. Markmið-
ið var að staðfesta þessar niðurstöður og fá úr því skorið hvort áhættu-
genið er C4B*Q0 eða gen í tengslamisvægi við það með því að
skoða þýði með allt annan genabakgrunn.
Efniviður og aðferðir: Arfgerðir C4, C3 og Bf voru greindar með
samanburði próteinbanda eftir rafdrátt blóðvökvasýna. Rannsókn-
in beindist að 462 heilbrigðum íslendingum á aldrinum 17-74 ára.
Til að fá nægan fjölda eldri einstaklinga var bætt við 130 sýnum frá
Hjartavernd úr einstaklingum um og yfir sextugt sem ekki höfðu
kransæðasjúkdóm.
Niðurstöður: Dreifing C4 arfgerða hélst óbreytt með vaxandi aldri
þar til um sextugt, þá snarminnkaði tíðni C4B*Q0 (p=0,04) en í
slaðinn jóksl tíðni C4B*1 og C4B*3. Tíðni C4A*Q0 jóksl hins veg-
ar marktækt, en C4A*2 nánast þurrkaðist út. Niðurstöður C4B*Q0
samanburðarins komu ekki fram í sýnum frá Hjartavernd en á hinn
bóginn byggðist niðurstaða C4A*Q0 samanburðar alfarið á Hjarta-
verndarsýnum. Þar áttu í hlut einstaklingar sem ekki höfðu krans-
æðasjúkdóm en gátu haft aðra sjúkdóma.
Ályktanir: Arfgerðirnar C4B*Q0 og C4A2 eru greinilega áhættu-
gen en C4A*Q0 (og hugsanlega C4B1 og B3 líka) eru verndandi.
Áhætta vegna C4B*Q0 virðist takmarkast við kransæðasjúkdóm,
en áhætta vegna C4A*2 eða verndun C4A*Q0 kemur ekki í ljós
nema hjartasjúklingar séu útilokaðir og virðist því eiga allt aðra
orsök. Frekari rannsókna er þörf til að skýra þau ferli sem valda
áhrifum C4 arfgerða á lifun.
V 62 Uppsetning aðferða til að greina áhrif magnakerfis á
kransæðasjúkdóm í músum
Perla Þorbjörnsdúttir1, Sveinn Haukur Magnússon1, Margrét Ösp Stefáns-
dóttir1, Ragnhildur Kolka1, Eggert Gunnarsson2, Guðmundur Georgsson2,
Guðmundur Jóhann Arason1
^Rannsóknastofa í ónæmisfræði Landspítala háskólasjúkrahúsi, 2Tilraunastöð HÍ í
meinafræði að Keldum
gudmundj@landspitali.is
Inngangur: Við höfum sterkar vísbendingar um að magnakerfið
skipti máli fyrir framvindu kransæðasjúkdóms. Markmiðið var að
kanna það nánar með því að koma upp músamódeli og skoða hvaða
áhrif það hefði á framvindu sjúkdóms að sprauta mýsnar með
magnahindranum VCP (vaccinia complement control protein).
Efniviður og aðferðir: C57BL/6 mýs voru aldar á fituríku fæði og
fórnað eftir fjórar, sex, átta, 10 og 12 vikur og umfang sjúkdóms
skoðað með fitulitun ósæðasneiða. Reynt var að hraða sjúkdóms-
ferlinu með geislun eða sprautun með methyl-colanchrene (3-MC).
Þróuð voru sérstök próf til að mæla virkni og magn VCP, og þau
síðan notuð til að fylgjast með brotthvarfi VCP úr blóði eftir spraut-
un. Einnig var upptaka þess í æðavegg skoðuð með mótefnalitun
vefjasneiða.
Niðurstöður og umræða: Geislun og sprautun með 3-MC fram-
kallaði marktæka fitusöfnun í ósæðaveggi strax á átta vikum. Eftir 12
vikur var flatarmál æðaskemmda þó orðið mest í þeim músum sem
einungis voru aldar á fituríku fæði, þar sem þær tóku meira til sín af
fæðu, en hún er ráðandi þáttur í framköllun sjúkdómsins. Til að mæla
virkni magnakerfis í músum var þróuð aðferð (CH50) þar sem
LÆKNABLAÐIÐ / FYLGIRIT 47 2002/88 75