Frjáls verslun - 01.05.2010, Blaðsíða 75

F R J Á L S V E R S L U N • 5 . T B L . 2 0 1 0 75
Hún er Eskfirðingur. Kunn á árum áður sem kvenna­listakona og aðstoðarkona borgarstjóra. Kristín A. Árnadóttir varð sendiherra fyrir tveimur árum og tók í byrjun þessa árs við sem sendiherra Íslands í Kína af Gunnari Snorra Gunnarssyni sem varð
sendiherra í Berlín í Þýskalandi. Það eru fimmtán ár síðan Íslend ingar
settu upp sendiráð í Kína. Hjálmar W. Hannesson var þar fyrsti
sendiherrann.
Kristín er fyrst kvenna til að gegna starfi sendiherra Íslands í
Kína. Hún er fimmti íslenski sendiherrann þar, en auk Gunnars
Snorra og Hjálmars W. hafa þeir Ólafur Egilsson og Eiður Guðna­
son verið þar sendiherrar.
Kristín er með próf í ensku og fjölmiðlafræði frá Háskóla Íslands
og MA­próf í stjórnsýslufræðum og stjórnun frá Maxwell School of
Citizenship and Public Affairs, Syracuse University í New York.
Ísland hefur þá sérstöðu að heiti landsins hefur merkingu í kín­
versku; íseyjan. Á kínversku merkir Bing Dao íseyja og það er ein­
mitt nafnið á Íslandi í Kína. Bing Dao vekur forvitni Kínverja; örríki
sem rís úr sæ í norðri, andstæða við Kína.
Samskipti Íslendinga og Kínverja hafa aukist jafnt og þétt á
síðustu árum á sviði viðskipta og menningar. Góð tengsl eru á milli
forseta Íslands og forseta Kína. Íslensk fyrirtæki horfa til Kína sem
stærsta markaðar í heimi.
Íslenski skálinn í EXPO í Sjanghæ hefur vakið athygli fyrir frum­
leika og hönnun. Vatnið vekur áhuga og gert er ráð fyrir að um tvær
milljónir gesta sæki íslenska skálann heim.
Heimssýningin í Sjanghæ og þátttaka Íslendinga í henni er stærsta
landkynningarverkefni okkar Íslendinga á árinu 2010.
Kína er ekki bara kínverskt efnahagsundur. Kína er alþjóðlegt efna ­
hagsundur. Sögulegur hagvöxtur þar síðustu þrjátíu árin segir allt sem
segja þarf.
Kristín er ekki aðeins sendiherra í Kína heldur einnig í Ástralíu,
Mongólíu, Norður­Kóreu, Nýja­Sjálandi, Suður­Kóreu, Kambódíu,
Laos og Víetnam.
Við spyrjum Kristínu fyrst um efnahagsundrið hjá þessari fjöl­
mennustu þjóð heims; Kína. Kínverjar eru efnahagslegt stórveldi
og á þrjátíu árum hefur þjóðin farið úr örbirgð til bjargálna. Hvað
getum við Íslendingar helst lært af þeim?
„Eflaust má margt telja til sem þjóðir geta lært hver af annarri
þótt ólíkar séu. Síðustu 30 ár í fimm þúsund ára sögu Kína eru talin
markast af fjórum lykilárum: 1978 þegar Kínverjar ákváðu að opna
landið og verða hluti af alþjóðlegu markaðs­ og efnahagsumhverfi;
1984 þegar helstu borgir Kína voru opnaðar fyrir erlendum fjár­
festum og 1992 þegar stefnan var sett á sósíalískt markaðskerfi undir
forystu Dengs Xiaopings. Og svo 2001 þegar Kína fékk inngöngu
í WTO, Alþjóðaviðskiptastofnunina, og féllst þar með á alþjóðleg
viðmið og gegnsæi í viðskiptaháttum.
Þetta hefur ekki verið Kínverjum auðveldur leiðangur en stefnan
hefur verið skýr og áfangar unnist hægt og sígandi, með þrotlausu og
markvissu starfi. Það kunna Kínverjar og vita að tíminn er mældur
í öldum og eilífð. Áætlanir eru gerðar sem taka mið af því að ekki
skuli tjaldað til einnar nætur og góðir hlutir gerist hægt.
Kínverjar horfa til langs tíma. Kínverskt spakmæli segir að það
að stjórna stóru ríki sé eins og að sjóða litla fiska; það þurfi að hræra
hægt til þess að ekki verði úr mauk.
Speki Konfúsíusar hefur aftur verið hafin til vegs og virðingar
hér í Kína og endurspeglar meðal annars auðmýkt sem flestum er
holl. Annað spakmæli hljómar eitthvað á þá leið að ef þú hittir hóp
þriggja einstaklinga þá hljóti að minnsta kosti einn þeirra að geta
orðið kennari þinn. Kínverjar hafa spurt hvort vestræna útgáfan sé
hið gagnstæða, þ.e. að kenna fremur en hlusta.“

– Það var Deng Xiaoping sem opnaði Kína fyrir erlendum
fjárfestum fyrir þrjátíu árum og leyfði bændum að selja afurðir
sínar á mörkuðum borganna. Hvaða sess skipar Deng Xiaoping í
kínverskri stjórnmálasögu?

„Deng Xiaoping þykir hafa verið maður fólksins og á síðustu
miss erum hafa verið skrifaðar margar bækur um hann og hlut­
verk hans í efnahagslegum framförum Kína. Almennt held ég að
full yrða megi að hann njóti mikillar virðingar fyrir áræði og fram­
sýni og þyki hafa leitt Kína úr áratuga einangrun og efna hags legri
stöðn un. Samtímasöguskrifarar telja hann hafa lagt grunninn að