Tímarit Máls og menningar - 01.04.1941, Page 53

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
47
liroðalega á í messunni og að lokum orðið alveg fóta-
skortur í réttri hugsun. Hanu segir (á 242. lils.), að eg
telji tilveru annars lífs og jafnvel tilveru guðdóms vera
mér sannfæringaratriði, en í það geti liann eklti lagt
aðra merkingu en eg telji mér hvorttveggja þekking-
aratriði. Samt viðurkenni eg, að þessir hlutir verði ekki
sannaðir. Eg' hafi þessa þekkingu frá minni „andlegu
reynslu“. Þetta sé því „trúarleg (religiös) þekking“. Og
siðan heldur hann áfram: „En það er contrcidictio in
adjecto, rökfræðileg mótsögn. Þekking er hugtak, sem
missir alla merkingu um leið og farið er út fyrir vé-
hönd skynseminnar. Þekking er aldrei eingetið afkvæmi
reynslunnar. Reynslan verður að frjóvgast af heilögum
anda skynseminnar, áður en hún geti fætt hina sönnu
þekkingu“ o. s. frv.
Því miður munu fæstir lesendur þessa tímarits vera
svo vel að sér i latínu og rökfræði í senn, að þeir skilji,
hvílikt hyldýpi gín við þeim manni, sem hefur gert sig
sekan um contradictiohem in adjecto. „Rökfræðileg mót-
sögn“ er í raun og veru allt of væg þýðing þeirra ægi-
legu orða. A hispurslausri íslenzku væri næst lagi að
segja, að allt hefði farið í graut í liausnum á náung-
anum. Einföldustu og auðskildustu dæmi þess koma
fyrir, þegar menn misskilja sjálf orðin, sem þeir nota,
eins og ef sagt væri, að harn væri „síðasti frumburð-
ur“ móður sinnar, eða þegar karlinn fyrir norðan, sem
staulaðist á sokkaleistunum út á fjóshaug að gá til
veðurs, svaraði átölum kerlu sinnar á þá leið, að liann
hefði ekki gengið um hauginn „nema þar sem hann
var hreinn“. — Eg verð því annaðlivort að gera: revna
að sannfæra sjálfan mig um, að R. F. liafi þarna verið
of strangur við mig, eða steinhætla að prédika, þang-
að til eg er orðinn klárari i kollinum. Og vitanlega reyni
eg að klóra í bakkann og kjósa fvrri kostinn. Enda þyk-
ist eg sjá ýmsar veilur i liinum tilfærðu ummælum
lians, sem geri dóminn vafasaman.