Tímarit Máls og menningar - 01.10.1942, Page 35

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
137
um keppt við annað kindakjöt að gæðum, t. d. á Bretlandi,
mundi framleiðsla þess verða of dýr til þess að við gæt-
um orðið samkeppnishæfir um verð á þessari vöru.
Líklega er hvergi á byggðu hóli jafn miklu vinnuafli
sólundað til að ala litlar hjarðir og hér. Hve illa við stönd-
um að vígi að keppa um verð á sauðakjöti á heimsmark-
aðinum sést af samanburði á framleiðsluháttum hér og í
höfuðlöndum þessarar framleiðslu, eins og t. d. Argentínu,
Nýjasjálandi og Suðurafríku. Þar er fjárins gætt í milj-
ónahjörðum af tiltölulega fámennum vinnukrafti á óra-
\íðum heiðalöndum, þar sem það gengur sjálfala árið um
kring og aðalkostnaðarliðurinn við kjötframleiðsluna er
slátrunin. Hjá okkur hisar bóndi og skyldulið iians við,
allan ársins hring, stundum ásamt aðkeyptum vinnukrafti,
að framfleyta nokkrum tugum kinda, og ársframleiðsla
búsins er síðan kannski innan við tonn — af ósamkeppnis-
hæfri vöru.
Væru heimsviðskipti nokkurn veginn skapleg, mundi
efalaust vera ódýrara að flytja inn i landið útlent kjöt
til neyzlu en framleiða það hér með. þeim liáttum, sem nú
eru hafðir þar á.*) En meðan höfuðatvinnuvegur vor, fisk-
veiðarnar, eru ekki svo stundaðar, né heimsviðskipti þann-
ig rekin, að fiskafurðirnar sjái okkur fyrir nægum gjald-
miðli til verzlunar við útlönd, er vitaskuld ekki tímabært
*) Á síðast liðnum vetri sannaðist það, svo ekki verður um
deilt, að það borgar sig betur fyrir islenzka neytendur að kaupa
smjör fró Bandaríkjunum en neyta innlends smjörs, — en það
var þá reyndar ófáanlegt. Hið innflutta ameriska smjör reynd-
ist allt að þvi 40% ódýrara hingað komið með tollum og öllu
saman, en innlent smjör. Að vísu var útsöluverð þess af yfir-
völdunum ákveðið hið sama og innlends smjörs og verðmun-
inum sjálfsagt úthlutað í einhvers konar styrki eða verðjöfn-
unargjöld handa ölmusufyrirtækjum hér innan lands. Dæmið
var engu að síður nógu áþreifanlegt til að koma mönnum á þá
skoðun, að hagkvæmara mundi, bæði fyrir framleiðendur og
neytendur smjörs á íslandi, að kúabúin væru rekin fyrir vest-
an haf en fyrir austan fjall.
10