Tímarit Máls og menningar - 01.10.1942, Page 73

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
175
hefði verið að gefa vonir um, að þeim yrði sinnt í náinni
framtíð. Þetta sýnir glögglega, að fólkið í byggðnm lands-
ins skilur þörfina fj'rir slcólana og vill leggja fram fjár-
muni og erfiði til að koma þeim upp. A hinn bóginn sýn-
ist vera ágreiningur um það ákvæði fræðslulaganna, að
skólaskylda í sveitinni skuli hefjast við sjö ái'a aldur. Að
visu er heimild undanþágu frá þessu ákvæði svo
rúm, að gert er ráð fyrir, að þau nái aðeins til þeirra heim-
ila og sveita, sem annað hvort af getuleysi eða hirðuleysi
vanrækja að kenna börnunum byrjunaratriði lesturs,
skriftar og reiknings, og er vissulega nauðsyn að hafa
ákvæði í lögum, er tryggja þeim börnum kennslu með
einhverju móti. En annars er ekki ósennilegt, að lientara
þyki i sveitunum að færa heldur skólaskvldualdurinn upp
á við, að liann verði t. d. aðallega frá 9 eða 10 ára til 15
eða 16 ára aldurs, en hert verði um leið á eftirlitinu með
lestrar- og skriftarkennslu yngri barnanna á heimilunum.
En það eftirlit verður auðveldara og áhrifameira eftir því
sem föstu skólunum fjölgar.
Verði skólaskyldan færð upp á við, yrði enn brýnna það,
sem að vísu er nauðsynlegt hvort sem er, að komið verði
á námi í trésmíði, járnsmíði og fleiri tegundum handa-
vinnu fyrir drengi, en saumum og matreiðslu fyrir stúlk-
ur. Væri þvi hagkvæmt, að við livern skóla gætu slarfað
a. m. k. tveir kennarar, karl og kona. Aðstaðan til þess að
koma þessu námi á, hefur stórum batnað við stofnun
kennaraskóla í matreiðslu og við það, að Handíðaskólinn
starfar nú í sambandi við Kennaraskóla íslands.
Hingað til hafa sveitir landsins verið svo afskiptar í
skólamálum, að eigi er við unandi. Hefur fjárskorti löng-
um verið um kennt. En nú flæða peningar yfir landið í
stríðum straumum. Er því eigi seinna vænna að bæta
upp það, sem vanrækt hefur verið og gera þegar í stað
ráðstafanir til þess, að reistir verði, svo fljótt sem unnt er
að fá efni og vinnukraft, heimavistarbarnaskólar hvar-