Tímarit Máls og menningar - 01.12.1946, Blaðsíða 16

254
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
og rýrnun valda sinna meir en allt annað. Þeim er ljóst að svo getur
farið að þeir missi pólitísk völd og að þá muni þess skammt að bíða
að fjárhagsleg yfirráð þeirra séu úr sögunni. íslenzkir auðvalds-
sinnar eru of veikir, pólitísk afstaða þeirra of tæp til þess að þeir
geti spornað við þessari þróun af eigin rammleik, jafnvel ekki með
ofbeldi. Orþrifaráð þessara manna er því að leita trausts og skjóls
hjá sterkasta auðvaldsríki veraldar, ef ske kynni að sú lítilþæga
auðsveipni mætti verða þeim til framdráttar í innlendri stéttabaráttu.
Ættjarðarást og þjóðarmetnaður eru þessum mönnum fánýtt hjóm
hjá valdafíkn og blindri trú á almætti pyngjunnar.
En til hvers er að fást um orðinn hlut, mun nú einhver spyrja.
Jú, það er mikils vert að íslendingar geri sér fyllilega ljóst hvað í
liúfi er og hvers ber að gæta á næstu árum. Samningurinn er upp-
segjanlegur eftir fimm ár. En dettur nokkrum í hug að þeir sömu
menn og flokkar sem nú studdu samninginn og vörðu hann eins og
sjáaldur auga síns muni segja honum upp, ef Bandaríkjamenn vilja
fá hann framlengdan? Hætt er við að það mundi ekki síður verða
talið fjandsamlegt athæfi þá, heldur en að hafna honum nú; og
hver veit nema hægt yrði aftur að útvega orðsendingu frá Bretum
eða öðrunr stórveldum málinu til styrktar? Vér getum vonað að
Bandaríkjamenn noti sér ekki smugur samningsins íslendingum í
óhag. En hins geturn vér ekki vænzt að þeir íslenzkir menn sem hera
ábyrgð á þessu plaggi muni standa fastar á rétti íslendinga að finun
árum liðnum en nú. Og þeim er heldur ekki treystandi til að gæta
ákvæða samningsins meðan hann er í gildi, ef til árekstra kemur.
Barátta allra þeirra sem samingnum eru andvígir hlýtur því framar
öllu að miða að því að sópa samningsmönnum út úr Alþingi og
velja þangað í staðinn menn sem treysta má til að setja engin sjón-
armið ofar rétti íslendinga. Enginn skyldi ætla að þetta sé neitt
áhlaupaverk. Samningsmennirnir hafa sterkustu áróðurstæki lands-
ins, „tæki forheimskunarinnar“, eins og Einar Ól. Sveinsson kall-
aði þau, í sínum höndum. Þau hafa þegar sýnt oss nokkurn for-
smekk þess sem koma skal. Engin vopn eru spöruð, engar blekkingar
og rangfærslur eru of lítilmótlegar, jafnvel Rússagrýla Goebbels
sáluga er aftur leidd í kór. Gegn þessu gerningaveðri þurfa Islend-
ingar að vera á verði, láta ekki blindast af áróðrinum, heldur gera