Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1946, Blaðsíða 45

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1946, Blaðsíða 45
LÝÐRÆÐl 283 en langt um líður. þoka fyrir annarri, siðferðislega ennþá háleitari arðskiptingarreglu, grundvallarreglu kommúnismans, sem hljóðar svo: Meim starji ejtir hœjileikum sínum og beri úr býtum eftir þörfum sínum. Efnahagslýðræði í slíku þjóðfélagi er fullkomið, þar eð hags- munastreita sú, sem stéttaþjóðfélagið einkennir, er úr sögunni með hvarfi hagsinunastéttanna sjálfra. En þetta fullkomna efnahagslýð- ræði er hins vegar trygging þess, að það stjórnmálalýðræði, sem upp af því vex, verði raunverulegt, en ekki formsatriði að meira eða minna leyti. Til dæmis er það, að þetta lýðræði verður ekki eingöngu fólgið í því, að lýðnum gefist þess kostur á fjögra eða fimm ára fresti að kjósa sér fulltrúa til að stjórna fyrir sig. Sósíal- ískt lýðræði tryggir þegnunum í mörgum greinum beina hlutdeild í stjórn málanna og hefur í því efni til að bera það einkenni, sem var höfuðkostur fornaldarlýðræðisins, að því leyti sem það verð- skuldar lýðræðisheitið, en er borgaralýðræðinu framandi að mestu leyti. Til dæmis kemur hér til greina mjög víðtækt vinnustöðvalýð- ræði, sem er í því fólgið, að verkamenn og starfsmenn fyrirtækis, hvort sem um er að ræða verksmiðju, samyrkjubú eða annað, munu eiga þess kost að hafa hönd í bagga um rekstur fyrirtækisins, kveða á um starfsskilyrði, bera fram gagnrýni á stjórn fyrirtækisins eða kjósa aðra nýja, ef þessi reynist ekki hlutverki sínu vaxin. Enn fremur er það, að félagsleg hagsmunamálefni alþýðunnar munu verða rækt af samtökum hennar sjálfrar, verklýðs- og starfsmanna- félögum, sem þurfa nú ekki framar að gegna því hlutverki að heyja hagsmunabaráttu við fjandsamlega yfirstétt og geta því ein- beitt allri starfsorku sinni til þess að efla hag allrar alþýðu í efna- hags-, þjóðfélags- og menningarmálum. Þessi félög munu ráða fyrir- komulagi og framkvæmd allra þjóðfélagstrygginga, það mun verða hlutverk þeirra að koma upp hvíldarheimilum, bókasöfnum, fræðslu- stofnunum og menningarstöðvum hvers konar og svo framvegis. Það þarf ekki að taka fram, að í sósíalísku þjóðfélagi getur aldrei átt sér stað neitt það, er líkist gyðingaofsóknum þeim, sem tíðkazt hafa til dæmis í Þýzkalandi, eða svertingjaofsóknum þeim, sem tíðk- ast ennþá í Bandaríkjunum. Þar getur aldrei átt sér stað neins kon- ar misrétti þjóða, kynflokka eða trúarflokka né heldur réttindamun-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.