Tímarit Máls og menningar - 01.12.1946, Side 42
280
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
öllu er þó það, að þetta stjórnmálaskipulag skuli vera rómað og veg-
samað sem hið háleitasta og fullkomnasta, er hugsanlegt sé.
Raunar er ljóst, að réttindi slík sem málfrelsi og ritfrelsi væru
stj órnmálaflokkum borgarastéttarinnar og málgögnum einskis virði,
ef þau mættu ekki misbeita þeim, hagnýta þau í hinum neikvæða
tilgangi. Borgaralýðræði, þar sem þessum réttindum væri aldrei
misbeitt, þar sem þau væru aðeins hagnýtt í jákvæðum tilgangi,
væri ekki hugsanlegt nema sem bráðabirgðafyrirbæri, er hlyti að
þróast hraðbyri til hins sósíalíska lýðræðis.
Af áður gerðum samanburði á hinum borgaralýðræðislegu á-
róðursmönnum og sakamönnum þeim, sem hegningarlögin brjóta,
gæti virzt sem ekki þyrfti annað til að vernda þjóðfélagið fyrir
andlegri stigamennsku áróðursmannanna en lögleiða fyrirkomulag,
þar sem þeim væri lögð á herðar ábyrgð til jafns við frelsi það,
er þeir njóta, en látið varða viðurlögum, ef þeir misbeittu frelsinu
samt sem áður. Slíkt fyrirkomulag væri að vísu fyllilega réttmætt,
en hins vegar er augljóst, að borgarastéttin, sem völdin hefur í.
þjóðfélaginu, þar með talið löggjafarvaldið, mundi aldrei fara að
setja sjálfri sér slík lög, er hlytu að kippa grunninum undan þjóð-
félagsvöldum hennar á skömmum tíma. í sósíalísku ríki, sem ekki
þyrfti að verjast fjandsamlegum auðvaldsríkjum, væri engin nauð-
syn slíkra ráðstafana umfram venjulega meiðyrðalöggjöf og því-
umlíkt, með því að þar hefði enginn flokkur manna hag af skipu-
lagðri misbeitingu málfrelsis eða ritfrelsis. I Ráðstjórnarríkjunum,
þar sem auðvaldið er úr sögunni, eru naumast í gildi aðrar hömlur
í þessu efni en þær, sem nauðsynlegar eru til að hindra, að aðiljar
eins og hinar erlendu einokunarfréttastofnanir, sem fyrr eru nefnd-
ar, og erindrekar þeirra geti flutt inn í landið eða út úr því ósannar
og skaðsamlegar fregnir til birtingar. Svipuðu máli er að gegna
um hin nýju lýðræðisríki í Austur-Evrópu, þar sem valdi slíkra
afturhaldsafla sem gósseigenda og auðhringa hefur verið hnekkt að
miklu leyti. Ut af þessum sjálfsögðu menningarráðstöfunum hafa
hin vestrænu borgaralýðræðismálgögn upphafið mikið Ramakvein,
talað um ósæmilega ritskoðun, skerðingu á blaðamannafrelsinu og
svo framvegis, líkast því að bófafélögin í Chicago og New York
hæfu upp raust sína full vandlætingar út af óbilgirni lögreglunnar,