Tímarit Máls og menningar - 01.10.1961, Blaðsíða 41
STRÍÐ OKKAR
aðgerðum þegar þjóðin var barin
niður í maí 1945. Við vissum allt
þetta, við höfðum fylgzt náið með
því. Ég hef þó nokkrum sinnum átt
heima í Alsír og ég er ekki undir það
búinn að gleyma svívirðilegri fram-
komu löggæzlusveitanna á tímabilinu
frá því á miðju ári 1945 þar til síð-
ustu mánuði ársins 1954, enda þótt
það tímabil væri kallað friðsamlegt.
Þannig er ekki hægt að meðhöndla
þjóð, ekkert getur réttlætt það, og við
Frakkar hefðum haft fuUgildar ástæð-
ur þegar á þeim dögum til að taka
virkan þátt í baráttunni við hlið Alsír-
manna.
Sjálfur viðurkenni ég að ég lét mér
nægja, einsog góður menntamaður,
að skrifa greinar, halda ræður og loks
— ári eftir að uppreisnin brauzt út —
að gefa út bók ... Ég hef nýlega getið
um það hve illa vinstrimenn tóku
þessari bók: ég hlýt þó að taka fram,
annars vegar, að nokkrir blaðamenn
kommúnista mæltu hjartanlega með
lestri hennar (þrátt fyrir þá gagnrýni
sem ég lét koma fram á kommúnista-
flokknum í Alsír, og hinsvegar, að
viðbrögð þeirra vinstri flokka, sem
ekki aðhyllast kommúnisma, komu
mér síður en svo á óvart. Ég vissi á
hverju ég átti von. Ég vissi að það var
of snemmt að segja sannleikann um
Alsírmálið. En mér fannst þó einmitt,
að einhvers staðar þyrfti að segja
sannleikann afdráttarlaust, til þess að
aðrir sem ekki segðu nema hálfan
sannleikann ættu ekki lengur með því
á hættu að vera taldir öfgamenn.
Við höfum horft upp á það árum
saman, hvernig tækifæri Frakka hafa
verið skipulega eyðilögð í Alsír, í
allri Norður-Afríku og yfirleitt í Af-
ríku. Menn segja ef til vill að Frakk-
land hafi þó veitt Túnis og Marokkó
sjálfstæði og geri smám saman eins
við hinar ýmsu þjóðir Svörtu-Afríku.
En hver er sá sem ekki sér, að þetta
sjálfstæði er ekki annað en spilaborg-
ir á þeim tveim stöðum sem ég áðan
nefndi, meðan herinn og allar kúgun-
arsveitir Frakka sitja í Alsír og eru
sífelld innrásarógnun landamæraríkj-
unum? Og hver er sá sem ekki sér, að
þetta hálfkák felur raunverulega í sér
— hvað við kemur sambandi Frakk-
lands við Túnis og Marokkó — ókosti
tveggja algerlega andstæðra sjónar-
miða (viðhaldnýlendustefnunnar eða
raunverulegt sjálfstæði), án þess
neinir af kostum þeirra komi fram?
Því sá fjárhagslegi gróði, sem auðug-
ir landnemar missa, hefur ekki verið
bættur upp með stofnun frjálsrar
samvinnu í vinsamlegum anda, en
það hefði gert kleift að leysa öll þau
vandamál sem á knúðu, forðað mörg-
um efnalitlum landnema frá útlegð og
tryggt landi okkar traust samband við
Norður-Afríku, sem hefði snúið sér
sjálfkrafa að Evrópu — þ. e. a. s.
Frakklandi — miklu fremur en að
Austurlöndum eða Bandaríkjunum.
279