Tímarit Máls og menningar - 01.10.1961, Blaðsíða 43

STRÍÐ OKKAR
ópa komin inn í skel sína, dæmd til
stöðnunar, þ. e. a. s. til úrkynjunar.
Enda þótt Túnis og Marokkó hafi
fljótlega verið veitt nokkurt sjálf-
stæði, þá stafaði það af því að ástand-
ið var ískyggilegt í Alsír og það þurfti
tafarlaust að gera þessa tvo hliðar-
vængi hlutlausa. Þótt svörtu þjóðirn-
ar hafi ekki einu sinni þurft að skera
upp herör til að öðlast sjálfstæði, þá
stafaði það af því að Frakkland gat
ekki veitt sér þann munað að þurfa
brátt að dreifa um alla Afríku 500.000
mönnum sem Alsírbyltingin ein
nægði til að hita undir uggum. Hvort
sem mönnum líkar betur eða verr, er
Alsír miðdepillinn, og áhrif Alsírs
halda áfram að aukast varðandi allt
það sem lýtur að því að koma Afríku
af nýlendustiginu. Ef Alsírmenn taka
upp hjá sér sósíalisma í sjálfstæðri
mynd, munu allar þjóðir Afríku sjá
þar ótvíræða staðfesting á því að
slíkt sé gerlegt, og þær mundu þá
fremur en nokkru sinni fyrr hneigjast
að því að framkvæma sömu stefnu
sjálfar. Ef hins vegar Alsírmönnum
þykir sem þeim sé nauðugur einn
kostur að halla sér skilyrðislaust í
austur, þá leggst öll Afríka á sömu
sveif og opnar á þann hátt dyr sínar
fyrir innfluttum sósíalisma.
Þetta eru augljósar staðreyndir. En
ríkisstjórnir okkar halda áfram að
leiða þær hjá sér og ganga svo langt
í skeytingarleysi eða hundingjahætti
að staðhæfa að það verði að halda
þessu stríði áfram til að spyrna við
uppreisnartilraunum kommúnista í
Afríku ...
III
... Ég veit vel að það er siður að
álíta, í samræmi við idealistísk boð-
orð, að menn eigi ekki að hefjast
handa nema í þágu algerlega hreins
málstaðar: þar með kjósa þeir að
sitja kyrrir til æviloka. Andstæðing-
urinn er ekki allur illur, samherjinn
er ekki allur góður, og það ber að
hafna maníkeismanum. En til er rétt-
mætur málstaður og til er óréttlætan-
legur málstaður: það má ekki leggja
þá að jöfnu.
Enginn neitar því lengur að arð-
rán, lygar og hörmuleg framkoma
fulltrúa Frakklands í Algeirsborg hafi
að lokum rekið Alsírmenn til að beita
ofbeldi. En rétt eins og menn hefur
stundum dreymt um „hreina“ kjarna-
sprengju, hefði fólk í Frakklandi vilj-
að, að fyrst Alsírmenn voru nú einu
sinni búnir að vekja athygli á málum
sínum á þann eina hátc sem þeir gátu,
þá væru þeir svo góðir að fara heim
aftur og bíða svangir, afvopnaðir og
fullir trúnaðartrausts eftir því að á-
vextimir kæmu í ljós ... Ýkjur? Ef
til vill hefðu menn gert sér að góðu
að horfa á þá berjast 1 gegn 20 sam-
kvæmt „stríðsreglum“ ... En hver
hefur sett þær reglur? Göfugir
draumóramenn sem útbjuggu reglur
fyrir tímabil þegar flest stríð voru
281