Tímarit Máls og menningar - 01.10.1961, Page 61

SUMARNÓTT
Hanu hefur raunar lengi vitað hvemig börnin koma, en þetta er í fyrsta
sinn að fullorðin manneskja lalar við hann um það.
Þá kemur bóndinn, sá stærri og luralegri.
Það eru tveir bændur á bænum, þeir eru bræður.
Fyrst er eins og hann ætli að tala til drengsins en hætti svo við það.
Hann leggst á hnén og fer að kljúfa hnausana berum höndum.
Drengurinn sér útundan sér skuggamynd hans bera við roðaðan sjónhring-
inn, óeðlilega álúta finnst honum.
Hann skildi nú hvers vegna hann var óeðlilega álútur og af hverju axlir
hans fóru að titra.
Og um leið og hann lokar kistunni finnst honum hann heyra aftur ekkann,
eða ískrar kanski í hjörunum.
Hann hafði ekkert sagt, ekkert gert. Bara reynt að láta bera sem minnst á
návist sinni — hann var á þeim aldri þegar drengjum þykir mest fyrir því að
gráta.
Og hinn hafði tautað eitthvað — alltaf það sama.
Það var spurning.
Af hverju ég —? sagði hann aftur og aftur.
Og án þess að skilja nema hreiminn í þessari spurningu verður honum eitt-
hvað ljóst. Djúpur harmur manns og hann rís upp án þess að hugsa neitt, að-
eins skynjandi dýpt þess harms, sem ekki er hans.
Hann röltir aftur út að glugganum og horfir inn með fjallinu í dýpt nætur-
innar og dýpt nýrrar skynjunar, sem hann ekki skilur.
Og hann grætur hljótt, fyrirhafnarlaust, sorglaust. En það er ekki vegna
barnsins og ekki vegna mannsins. Hann gæti grátið þessum gráti frammi fyrir
öllum heiminum. Þessum gráti, því hann er einskis sársauka — honum finnst
hann jafnvel brosa.
Inn með fjallinu læðist þunnfextur þokuslæðingur um lautir og sólin brydd-
ir efstu hnjúka.
Ef til vill grét hann af því.
Og allt í einu fannst honum hann vita það allt. Af hverju hann grét, af
hverju hann brosti samt, af hverju morguninn var svona fallegur, lækjarniður-
inn svona ferskur og mennirnir eins og þeir voru.
En það voru engin orð sem gátu sagt það; þess vegna grét hann. Og honum
fannst hann hafa grátið þessum gráti áður —
Einhvern tíma endur fyrir löngu.
299