Tímarit Máls og menningar - 01.12.1976, Blaðsíða 67
Með rifinn sálarhjúp
Skemmtilegast fannst honum stóra húsið niðri á eyrinni, sem fólkið
kallaði Bráðræði. Drengurinn kallaði það Brjálæði. Húsið hafði þrennar
inngöngudyr fram á götuna. Það var á tveimur hæðum yfir kjallara og
háaloft yfir öllu saman. Það var búið á báðum hæðunum, í kjallaranum
og á háaloftinu. Það var innangengt um allt húsið eftir háaloftinu. Þannig
gat drengurinn farið inn um austurdyrnar og borið í allt húsið og farið
út um vesturdyrnar. Þetta þótti honum skemmtilegt. Honum þótti Bráð-
ræði skemmtilegt hús, og honum þótti vænt um það. Það var eins og að
fara í bíó að bera í þetta hús. Það var alltaf eitthvað að gerast þar. Eitt
sinn var verið að flytja burtu truflaða konu. Tveir lögreglumenn stymp-
uðust við hana í stiganum í miðhúsinu. Allt fólkið var samankomið í mið-
húsinu að horfa á. Sumar konurnar grétu og þurrkuðu sér í svuntuhornin.
Aðrar reyndu að hjálpa lögreglumönnunum og róa gömlu konuna, sem
æpti og hljóðaði í skelfingu sinni.
I kjallaranum í vesturhúsinu var skósmíðaverkstæði. Þar unnu þrír
menn. Þeir sátu fyrir innan bekk og sóluðu skó, hver við sinn leist. Einn
hafði fyrir sið að raða nöglunum upp í sig, frá öðru munnvikinu í hitt,
svo hann var blár um munninn af nöglum og sagði aldrei neitt. Líklegast
átti hann óhægt með það með alla þessa nagla, eða var hann kannski mál-
laus? Hann negldi sólana undir, taktföstum, ákveðnum slögum. Annar var
oft að sauma, hann bograði yfir einkennilegri saumavél með stóru hjóli.
Sjálfur skósmiðurinn var lágvaxinn maður í digrara lagi. Hann var með
vírspangagleraugu, klæddur í þröngan, móleitan slopp. Hann talaði aldrei
við hina mennina, bara kúnnana þegar þeir komu. I skápnum á bak við
þá var allt fullt af skótaui af öllum stærðum og gerðum. Þar voru einnig
gúmískór og rauðtoppaðir ofanálímingar. Skósmiðurinn keypti Samvinnu-
blaðið. Drengurinn skaut blaðinu inn á bekkinn, horfði andartak á menn-
ina vinna og smeygði sér svo út aftur. Enginn þeirra leit upp frá vinnu
sinni eða yrti á drenginn.
Uppi á háalofti í miðhúsinu bjó skrýtið fólk. Þau voru aðflutt, maður
og kona á miðjum aldri. Enginn vissi hvaðan þau komu, enginn talaði
við þau. Maðurinn hét Grímur og keypti Samvinnublaðið eins og skósmið-
urinn. Drengurinn hafði oft séð hann á götu. Hann var kiðfættur, grannur
meðalmaður, og brosti alltaf. Hann var píreygður svo það sá varla litinn
á augunum. Hann var með ljóst hár og há kollvik, augabrúnirnar voru
eins og ljósir brúskar út í loftið. Hann gekk í gráum, þröngum jakkaföt-
um með hendur í vösum og brosti framan í hvern mann. Ekki vissi dreng-
369
2 4 TMM