Tímarit Máls og menningar - 01.10.1979, Page 47
Títanía og asnahausinn
endurtekið hin sömu hugmið í ýmsum tónbrigðum, þar til hann sagði
skilið við allan samhljóm með hinni hluthverfu tónlist Lés konungs. Oveðr-
ið skall yfir Lé og svipti hann vitinu í sama Ardenskóginum og annar út-
Iægur þjóðhöfðingi, í Sem yður þóknast, annar útlægur bróðir, og elskend-
ur tveir, höfðu fyrir skömmu talið sér trú um, að þau fyndu frelsi, öryggi
og hamingju. Utlægir þjóðhöfðingjar hafa hirðfífl í föruneyti sínu, raun-
ar eitt og sama fíflið. Prófsteinn veit það fullvel, að dýrð Ardenskógar
er blekking tóm, að grimmd heimsins verður ekki umflúin, að fyrr eða
síðar verðum vér að þola þá köldu nótt, sem „gerir oss alla að fíflum
og vitfirringum". (Lér konungur, III,4.)
Skyldleiki Bokka og Aríels kemur ekki aðeins við rittúlkun Draumsins
og Ofviðrisins. Hann skiptir jafnvel enn meira máli þegar leikir þessir
eru teknir á svið. Ef Aríel, „Iofrandinn“, er púki, þá er Prosperó líkams-
gervingur Fásts. Hann ræður, eins og Fást, yfir öflum náttúrunnar, og
bíður, eins og Fást, lægri hlut að lokum; en honum hættir mjög til að
verða næsta dauflegur á sviði. Aríel, sem ekki er annað en vitsmunir, og
svo púki, mun þá aldrei framar sjást sem listdansari í aðfellu, með litla
grisju-vængi, á flugi yfir leiksviðið fyrir vélbúnaði.
En Bokka þarf að skilja á nýjan veg, ef hann á að klæða sínu holdi eitt-
hvað af væntanlegum Aríel. Honum nægir ekki að vera gamansamur
dvergur úr þýzku ævintýri, jafnvel ekki skáldlegur álfur að hætti róman-
tískra huldusagna. Leikurinn yrði alltjent að koma tvennu eðli hans til
skila, eðli Hróa Heillakarls og eðli hins viðsjála púka Bokkalings.
„. . . þeim sem kalla
þig „Heillafugl" og „Bokkalinginn snjalla".1
Litli álfurinn er hræddur við hann, vill hafa hann góðan, varpar á hann
kjassyrðum. Búálfurinn Bokki getur allt í einu brugðið sér í gervi hins illa:
ýmist sem hundur, hestur eða tófa,
sem hauslaust svín og stundum líkt og eldur,
og gelti, frýsa, hrfn og hvæsi hátt
sem hundur, klár, svín, bál, í hverri átt. (III,1)
1 í frumtexta stendur: „called Robin Goodfellow . . .“ og síðan: „Those that
Hobgoblin call you and sweet Puck.“ I útgáfu þeirra Sir Arthurs Quiller-Couch
og J. Dovers Wilsons, Cambridge, 1949, segir um nafnið „Hobgoblin" (172. bls.),
að „Hob“ sé tilbrigði af „Robert" eða „Robin“, og því sé „Hobgoblin" ígildi
nafnsins „Robin Goodfellow“. Þýð.
293