Bókasafnið


Bókasafnið - 01.06.2014, Blaðsíða 74

Bókasafnið - 01.06.2014, Blaðsíða 74
Bókasafnið 38. árg. 2014 74 safninu árið 2008 gerði hún róttækar breytingar á jarð­ hæð safnsins. Um þessar mundir eru þar engar bækur til útláns fyrir utan þær sem safngestir hafa pantað. Þar eru nú sjálfsafgreiðsluvélar, kaffivél fyrir gesti, stólar og netaðgangur fyrir lánþega. Gestum safnsins er heimilt að koma með nesti og snæða það á jarðhæðinni, sem virtist vera vel nýtt að mati höfunda. Enn fremur hafa orðið breytingar á öllum hæðum safnsins þar sem stóru afgreiðsluborðin hafa verið að hverfa eitt af öðru. Í stað þeirra eru komnar upplýsingamiðstöðvar þar sem starfsfólk er vel sýnilegt. Annað sem okkur þótti athyglisvert er að í einu útibúanna, Bocklemünd, starfa eingöngu nemar í bókasafns­ og upplýsingafræði. Dr. Vogt talaði um að það kæmi sér mjög vel og að þar væri hægt að bjóða upp á ýmislegt sem ekki væri í boði í öðrum söfnum í Köln. Í öðru útibúi, Kalk, er boðið upp á „Leikjasvæði” ﴾games zone﴿ þar sem börn og unglingar geta komið saman og spilað tölvuleiki. Einu sinni í mánuði kemur þangað blaðamaður frá tímariti um tölvuleiki sem fær börn til að spila nýjustu leikina og segja álit sitt á þeim. Í þessu leikjasvæði eru leikjatölvur frá Wii, Playstation 3 og Xbox og eru reglur svæðisins þær að leikirnir sem spilaðir eru þurfi að henta börnum frá 6 ára aldri sam­ kvæmt bannmerkingum á leikjunum sjálfum. Rafbækur Hugmyndin um rafbókaútlán er ekki ný af nálinni. Árið 2000 kom upp sú hugmynd hjá Borgarbókasafninu í Berlín að hefja útlán á rafbókum, sem þá voru eingöngu til á PDF formi. Hugmyndafræði „Shareware“ var höfð að leiðarljósi, sem byggist á því að hægt er að ná í gögnin annað hvort til framtíðarnotkunar eða til tímabundinnar notkunar án greiðslu. Útgefendur fóru í baklás af þeirri ástæðu að á þessum tíma var Napster ﴾forrit til ólöglegs niðurhals á tónlist﴿ tiltölulega ný tilkom­ ið og menn óttuðust að það færi eins fyrir bókum og fór fyrir tónlistinni, fólk færi að hlaða niður rafbókum í stór­ um stíl og skeyta ekki um höfundarréttinn. Það var ekki fyrr en árið 2007 sem augu útgefenda opnuðust fyrir hagkvæmni þess að leyfa rafbókaútlán og var þeim hleypt af stokkunum sama ár. Við þarfagreiningu á rafbókaútlánum hjá bókasafn­ inu í Köln kom snemma í ljós að útvista þyrfti þeim rekstri. Það er einkafyrirtækið Divibib sem sér um öll tæknimál er varða útlánin. Það sér um alla samninga við útgefendur og rithöfunda. Að sögn starfsmanna er ekki þekking, mannskapur eða tækjabúnaður til staðar í safninu á þessum sviðum sem þýðir að á Íslandi myndi útvistun verksins vera óhjákvæmileg. Það myndi spara tíma, fyrirhöfn og kostnað. Upphaflega bauð Divibib bóka­ söfnunum upp á að vera milliliður í raf­ bókaútlánum og er safnið í Köln eitt af fjórum söfnum í Þýskalandi sem tóku þátt í þessu frumkvöðlaverkefni. Einnig tekur Divibib að sér ítarlegri aðstoð eftir að starfsmaður bókasafnsins hefur gengið úr skugga um að vandamálið sé ekki af einföldustu gerð þannig að starfsmenn tölvudeildar safnsins ráði ekki við að laga það sem er í ólagi. Adobe digital editions er sá hug­ búnaður sem bókasafnið mælir með við lestur rafbóka á PC og Apple tölv­ um. Lánþegi pantar rafbók með því að skrá inn bókasafnsauðkenni sitt ﴾skír­ teinisnúmer﴿ og gengur frá öllu þar að lútandi. Kerfið sendir smáskjal af gerðinni ACSM ﴾Adobe Content Ser­ ver Message﴿ til lánþegans sem þarf að opna það. Skjalið inniheldur samskiptatengingar milli þess er hýsir rafbókina, Adobe leyfiskerfisins og tölvu lánþegans. Neðangreint sýnir samskiptaferlið eftir að ACSM skjalið hefur verið opnað: ­ Kannað hvort útlán sé virkt. ­ Tengist rafbókahýsingunni sem tengist lánþega­ grunni bókasafnsins til að sannreyna útlána­ heimildir. ­ Tengist Adobe Content Management Server til að kanna hvort Adobe notandi sé til. ­ Finnur rafbókina með því að leita að titli, höfundi, flokkun og leyfisnúmeri. ­ Rafbókin flutt inn á tölvu lánþega og lánstími skil­ greindur í rafbókinni sjálfri. ­ Rafbókin opnuð. Þegar skjalið er opnað sækir það rafbókina sem opnast í Adobe Digital Editions. Til að það virki þarf lán­ þeginn fyrst að skrá sig sem notanda hjá Adobe svo hann geti opnað ACSM skjalið. Að því loknu getur lán­ þeginn lesið bókina í tölvunni eða tengt allt að sex jað­ artæki við hugbúnaðinn til lestrar rafbóka. Á lánstímanum getur lánþegi dreift bókunum á öll tækin en lánið er tímastillt og verður skjalið óaðgengilegt á sama tíma á öllum tækjunum. Sumar rafbókanna eru í boði á nokkrum rafbókasniðum. Algengustu snið rafbóka bóka­ safnsins í Köln eru PDF, ePub, Mobi og txt. ePub og Mobi henta afar vel á lesbrettin en PDF og txt aftur á Mynd 2. Sigrún og Hallur prófa rafbókartæki
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Bókasafnið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bókasafnið
https://timarit.is/publication/245

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.