Són - 01.01.2004, Blaðsíða 107
ÞÝÐINGAR GRÍMS THOMSEN ÚR GRÍSKU 107
Rímið þarf svo sem ekki að spilla fyrir, þó að það mætti hér vera
betra, enda smámunir miðað við aðrar breytingar er Grímur gerir,
svo sem þær að einfalda kvæðið að dæmi Bjarna Thorarensen í
„Eptir Sappho“ með því að leysa upp ástarþríhyrninginn í fyrsta
erindinu, þar sem miðdepillinn, hinn sæli brúðgumi, er dottinn út
eða runninn saman við ljóðmælanda sem er þá síður kvalinn af
afbrýðisemi en ástarbríma einskærum. Þar við bætist að lýsingin á
ástarþránni, sem kvæðið er frægast fyrir, og þeim andstæðum sem
hún rúmar (sælu — kvöl, máli — málleysi, sjón — sjónleysi, hrolli —
svita, kulda — loga, lífi — feigð) verður óþarflega lausleg við það að
þýðandinn sér sig knúinn til að stytta kvæðið um eitt erindi, þó að
Saffó sé síst í hópi þeirra skálda sem þyrftu slíks við. En Grímur
lætur þó ógert að yrkja upp síðasta erindi kvæðisins sem glatast hefur
utan ein lína.
En bænina til Afródítu þýðir Grímur á svipaðan hátt, með sínu
afbrigði af frumhættinum auk breytinga og úrfellinga en þar er í
upphafslínunum daktýllinn (rétti þríliðurinn) fremst (með áherslu á
„Heyr“ og „ -dí(ta)“):25
Heyr, Afródíta, hvers jeg vildi biðja,
háleita, fagra, ráðagóða gyðja!
Hér eru hinar haglega smíðuðu — og fyrir vikið vandþýddu — sam-
settu einkunnir, sem skáldkonan velur ástargyðjunni, poikiloþrona
(sem situr í marglitu hásæti) og doloploka (sem fléttar vélabrögð),
þýddar með öllu almennari orðum (háleita, fagra, ráðagóða) sem
hljóma þó engan veginn illa og alla vega betur en orðin „gljástólsitj-
andi“ og „vélfléttandi“ sem annar þýðandi kvæðisins, Sigfús Blöndal,
setti saman. Þá styttir hann glæsireið ástargyðjunnar ofan af Ólympi,
í vagni dregnum af spörvum (strouþoi) til hinnar ástsjúku skáldkonu,
um eitt erindi, líkt og honum hafi þótt gustukaverk að stytta bið
hennar eftir svari að ofan. Róttækasta breytingin er þó sú að hann
breytir stúlku í pilt í þriðju línu fjórða erindis og fylgir þar siðamati
samtíma síns sem vildi sem minnst af samkynhneigð skáldkonunnar
vita:
Flýi hann þig núna, fljótt mun hann þín leita.
25 Grímur Thomsen (1934 II:134).