Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2013, Qupperneq 57

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2013, Qupperneq 57
56 Þessi málsgrein gefur til kynna að við myndum ekki samþykkja vald ef við gerðum okkur grein fyrir mótandi virkni þess á líf okkar. Værum við meðvituð (sem við virðumst ekki vera) um að það hvernig við erum undir sterkum áhrifum ákveðinnar valdaframleiðslu myndum við hreinlega öll mótmæla. Foucault leggur til að ástæðan fyrir þessari „blindu“ okkar sé sú að við viljum trúa því að við séum frjáls til að lifa okkar eigin lífi og að formgerð samfélagsins hafi ekki afgerandi áhrif á lífið.30 Foucault leggur fram sögulega skýringu á því að við sjáum vald á þenn- an neikvæða, hindrandi hátt: að við sættumst við að lifa undir lögum. Í Þekkingarviljanum heldur hann því fram að vegna þess að stöðugleiki myndaðist við tilkomu laga, þegar konungdæmi voru sett á stofn á mið- öldum, hafi fólk samþykkt það vald sem fólst í lögum. Áður höfðu mörg ólík valdabákn valdið óstöðugleika og óöryggi vegna þess ofbeldis sem ávallt var yfirvofandi. Vegna stöðugleikans og öryggisins sem lögin höfðu í för með sér fór fólk að samþykkja lagalegt vald sem gerði því kleift að lifa í friði án þess að það hefði bein áhrif á hvernig það hegðaði sér á annan hátt; þetta lagalega vald mótaði ekki líf almennings.31 Vissulega lifði fólk við ákveðinn ótta við það vald laganna að geta tekið líf, en vald sjálfs lífsins var þeirra. og nú á dögum (eða í það minnsta þegar Þekkingarviljinn kom út) teljum við okkur enn hafa fullburða vald yfir eigin lífi því, eins og Foucault vill meina, „við höfum enn ekki höggvið höfuðið af kónginum,“32 sem er nauðsynlegt ef við viljum gera okkur grein fyrir virkni lífvaldsins „innan raunverulegs og sögulegs ramma þess“.33 En hvert er sambandið á milli þessarar nýrri og eldri formgerðar valds? önnur gangverk valds hafa tekið við, sem hafa að mörgu leyti sakleysislegt yfirbragð, þau eru ekki að slíta líkama okkar í sundur eða höggva fingur og hendur af. En þau stýra okkur, fá okkur til að fylgja ákveðnum normum eða venjum á þann hátt að við fyllumst stolti yfir að fylgja þeim.34 Lögin hafa enn að einhverju leyti hið neikvæða hamlandi vald, en þau eru einnig hluti af kerfinu sem mótar okkur, þó svo að það mætti segja að í gegnum 30 Michel Foucault, Will to Knowledge, bls. 86. 31 Sama heimild, bls. 86. 32 Sama heimild, bls. 88. 33 Sama heimild, bls. 90. 34 Í „Eftirmála um stýringasamfélög“ lýsir Gilles deleuze, og byggir þar á rannsókn- um Foucaults, því hvernig við tökum sjálf við því að viðhalda þessari formgerð valds í stað þess að afmarkaðar einingar ögunarsamfélagsins, svo sem skóli, verksmiðja og heimili, skilyrði og móti sjálfsveruhátt okkar. Gilles deleuze, „Eftirmáli um stýr- ingasamfélög“, Ritið 1/2002, þýð. Guðni Elísson og Jón Ólafsson, bls. 155–162. nanna hlín hallDóRsDóttiR
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.