Peningamál - 01.03.2004, Síða 17
16 PENINGAMÁL 2004/1
Meðfylgjandi tafla sýnir efnahagsspár sérfræðinga á
fjármálamarkaði sem gerðar voru seinni hluta febrúar.
Forsendur eru aðeins mismunandi þar sem fjórir af
fimm gera í spám sínum ráð fyrir framkvæmdum við
Norðurál á tímabilinu en einn ekki.
Efst í töflunni má lesa mat sérfræðinganna á
verðbólguhorfum í ár og næsta ár. Mat þeirra á
verðbólguhorfum yfir árið 2004 hefur lækkað nokkuð
frá októberspá og er nær samhljóða 2,1% spá Seðla-
bankans sem á hinn bóginn er óbreytt frá í október
síðastliðnum. Aðilar eru síðan á einu máli um að
verðbólguhraði aukist á næsta ári og aftur eru spárnar
næstum eins, 2,8% hjá bankanum en 2,9% hjá sér-
fræðingum. Spárnar fyrir 2005 eru yfir markmiði
Seðlabankans. Ljóst er að bankinn býst við nokkru
minni verðbólgu milli ársmeðaltala 2004 en fjármála-
sérfræðingar, 1,8% á móti 2,3%. Um árið 2005 er tæp-
ast ágreiningur og gert ráð fyrir aukningu.
Eins og endranær var spurt um ýmislegt fleira sem
við kemur þjóðarbúskapnum. Hagvaxtarspár fjármála-
fyrirtækjanna eru aðeins hærri en spá bankans fyrir
árið í ár sem reyndar hefur hækkað spána frá því í
okóber enda nú reiknað með framkvæmdum við
Norðurál sem ekki var gert þá. Sem fyrr segir er það
einnig forsenda flestra fyrirtækjanna. Spáir bankinn
3½% hagvexti í ár en sérfræðingarnir 3,8%. Um árið
2005 eru aðilar nánast á einu máli. Seðlabankinn gerir
ráð fyrir 4½% vexti vergrar landsframleiðslu en fjár-
málafyrirtækin 4,6%.
Að meðaltali telja svarendur að gengi krónunnar
verði nær óbreytt eftir tólf mánuði og að gengisvísital-
an verði um 122. Um þetta greinir menn meira á en í
síðustu spá. Þegar litið er tvö ár fram í tímann er al-
mennt gert ráð fyrir lækkandi gengi. Skoðanir sér-
fræðinga eru hins vegar skiptar, hæsta spáða vísitölu-
gildið er 133 en það lægsta 119.
Það er samdóma álit sérfræðinganna – eins og lengi
undanfarið – að senn komi að hækkun stýrivaxta
Seðlabankans. Spá þeir líkt og síðast 6,1% stýrivöxtum
um sama leyti á næsta ári. Eftir tvö ár er spáin upp á
7%.
Svarendur búast allir við einhverjum hækkunum á
hlutabréfamarkaði næstu tvö árin en hafa ólíkt viðhorf
í þeim efnum. Mikill munur er á væntingum eins og
ráða má af hæstu og lægstu gildum. Skiptar skoðanir
eru einnig um fasteignaverð en markaðsaðilar spá því
samt allir að fasteignir muni áfram hækka í verði hvort
sem horft er eitt eða tvö ár fram á við.
Rammagrein 2 Könnun á mati sérfræðinga á fjármálamarkaði á horfum í efnahagsmálum
Yfirlit yfir spár sérfræðinga á fjármálamarkaði1
2004 2005
Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi
Verðbólga (yfir árið) ............................................. 2,2 2,0 2,5 2,9 2,5 3,3
Verðbólga (milli ársmeðaltala) ............................. 2,3 2,0 2,8 2,7 2,4 3,0
Hagvöxtur ............................................................. 3,8 2,0 4,3 4,6 4,0 5,2
Eitt ár fram í tímann Tvö ár fram í tímann
Gengisvísitala erlendra gjaldmiðla........................ 122 119 126 126 119 133
Stýrivextir Seðlabankans ...................................... 6,1 5,8 6,5 7,0 6,3 8,3
Langtímanafnvextir2 ............................................. 7,4 6,5 8,0 7,7 6,5 8,5
Langtímaraunvextir3 .............................................. 3,8 3,5 4,4 4,0 3,6 4,4
Úrvalsvísitala aðallista........................................... 8,4 5,0 10,0 9,9 3,0 24,3
Breyting fasteignaverðs ........................................ 4,1 2,5 5,0 7,2 2,5 10,3
1. Taflan sýnir breytingu milla tímabila í % nema að því er varðar gengi og vexti. Sýnd eru þau gildi sem spáð er fyrir vexti (%) og gengisvísitölu
erlendra gjaldmiðla (stig). Þátttakendur í könnuninni eru greiningardeildir Íslandsbanka hf., KB banka hf., Landsbanka Íslands hf., SPRON og Ráðgjöf
og efnahagsspár ehf. 2. Ávöxtunarkrafa í tilboðum viðskiptavaka í ríkisbréf (RIKB 07 0209). 3. Ávöxtunarkrafa í tilboðum viðskiptavaka í hús-
næðisbréf (IBN 38 0101). Heimild: Seðlabanki Íslands.