Peningamál - 01.03.2004, Qupperneq 24

Gengið styrktist og veiktist
Nokkurra mánaða skeiði lítilla tíðinda á gjaldeyris-
markaði lauk um miðjan desember þegar krónan hóf
að styrkjast. Frá október hafði vísitala gengisskrán-
ingar verið í kringum gildið 125 og gott jafnvægi
virtist vera á flæði gjaldeyris til og frá landinu. Smá-
kengur kom á vísitöluna eftir að Seðlabankinn gaf út
Peningamál í byrjun nóvember. Þá tilkynnti bankinn
að eftir áramótin yrði dregið úr kaupum gjaldeyris á
innlendum gjaldeyrismarkaði um 3/5 og svo virtist
sem markaðurinn ætlaði í fyrstu að það hefði varan-
leg áhrif til styrkingar krónunni. Svo reyndist þó ekki
og leitaði hún fljótt í sama far og áður. Upp úr
miðjum desember fór heldur að halla á aðra hlið, því
að flæði gjaldeyris inn í landið jókst nokkuð. Um ára-
mótin hafði vísitalan lækkað í 123,4 og var styrking-
in skýrð með því að fyrirtæki væru að snyrta til hjá
sér fyrir áramótin. Strax eftir áramótin kom snörp
styrkingarlota sem stóð fram yfir miðjan janúar þegar
vísitalan staldraði við gildið 119. Miklar erlendar
lánahreyfingar sem sumar hverjar tengdust miklum
viðskiptum með hlutabréf voru helst nefndar til sög-
unnar þegar leitað var eftir skýringum. Eftir 20.
janúar hreyfðist vísitalan síðan á þröngu bili rétt við
gildið 119. Í byrjun mars kom síðan veiking í kjölfar
vangaveltna um hættu á lækkun gengis í kjölfar
lækkunar hlutabréfaverðs. Þetta leiddi m.a. til þess að
fjárfestar lokuðu stöðum og ákváðu að bíða átekta og
sjá hver framvindan yrði. Sveiflur í gengi Banda-
PENINGAMÁL 2004/1 23
Snögg styrking krónunnar varð upp úr miðjum desember í kjölfar tíðindalítilla mánaða. Krónan náði
nýju jafnvægi upp úr miðjum janúar og breyttist lítið fram í fyrstu daga mars en þá veiktist hún nokkuð.
Seðlabankinn dró úr gjaldeyriskaupum um áramót eins og boðað hafði verið en keypti þó 19. janúar
allháa fjárhæð gjaldeyris utan markaðar að frumkvæði eins viðskiptavakanna. Reglum um bindiskyldu
var breytt í desember og höfðu þær í för með sér auknar sveiflur á krónumarkaði enda minnkaði
svigrúm sem stofnanir höfðu vegna hárrar meðalstöðu á bindireikningum við breytinguna. Í lok ársins
2003 hóf bankinn að bjóða innstæðubréf til að draga til sín laust fé af markaði. Lítið lát varð á hækkun
hlutabréfaverðs síðustu mánuði ársins 2003 og fyrstu mánuði þessa árs. Boðaðar voru breytingar á
tilhögun fjármögnunar Íbúðalánasjóðs um áramótin. Óvissa um hverjar þær yrðu olli nokkrum titringi
og sveiflaðist ávöxtun á skuldabréfum nokkuð.
Fjármálamarkaðir og aðgerðir Seðlabankans1
Stillur og sviptivindar á mörkuðum
Júlí | Ágúst | Sept. | Okt. | Nóv. | Des. | Jan. | Febr. |
118
120
122
124
126
128
130
31. des. 1991=100
Mynd 1
Vísitala gengisskráningar
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Daglegar tölur 1. júlí 2003 - 3. mars 2004
1. Í þessari grein eru notaðar upplýsingar sem tiltækar voru þann 3. mars
2004.