Peningamál - 01.03.2006, Side 20

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
1
20
vexti einkaneyslu á fyrri hluta síðasta árs skýrir muninn að töluverðu
leyti. Tímasetning á útborgun eingreiðslu, sem samið var um við end-
urskoðun kjarasamninga um miðjan nóvember, kann einnig að hafa
haft áhrif en í síðustu spá var gert ráð fyrir að eingreiðslan yrði greidd
út í janúar en ekki í desember, þar sem endanleg niðurstaða samninga
lá ekki fyrir þegar spáin var gerð í nóvember.
Horfur á hægari vexti einkaneyslu í ár en spáð var í desember
Í desember spáði Seðlabankinn tæplega 8% vexti einkaneyslu á
þessu ári og um 4% vexti á næsta ári. Nú eru horfur á nokkru minni
vexti í ár og verulega minni vexti árið 2007. Spáð er u.þ.b. 5½%
vexti einkaneyslu í ár og aðeins um ½% vexti á næsta ári. Hægari
einkaneysluvöxtur en í desemberspá bankans skýrist einkum af minni
kaupmætti ráðstöfunartekna vegna meiri verðbólgu og minni auðs-
áhrifa, auk þess sem lækkun gengis krónunnar dregur úr eftirspurn
eftir innfluttum neysluvörum. Loks hefur meiri vöxtur einkaneyslu í
fyrra gagnstæð áhrif í ár.
Heimilin bjartsýn sem aldrei fyrr en þær væntingar geta reynst
hverfular
Væntingar heimilanna náðu hámarki í febrúar samkvæmt væntinga-
vísitölu Gallups. Hækkunin kom í kjölfar mikillar umræðu um frek-
ari stóriðjuframkvæmdir víðs vegar um landið. Hvort tveggja, mat
á núverandi ástandi í efnahags- og atvinnumálum og væntingar til
næstu sex mánaða, var afar jákvætt. Þær sviptingar, sem hafa átt sér
Tafla IV-1 Vísbendingar um einkaneyslu 2005 og á fyrstu mánuðum 2006

Nýjasta tímabil
Breyting miðað við
Ársfjórðungslegar tölur sama mánuð uppsafnað frá
2005:1 2005:2 2005:3 2005:4 Mánuður í fyrra ársbyrjun
Dagvöruvelta (raunbreyting) 7,2 10,5 9,2 9,5 febrúar 9,0 9,5
Greiðslukortavelta (raunbreyting)1 11,2 14,4 10,7 4,8 febrúar 9,3 7,5
þar af innanlands 9,8 12,8 8,3 1,5 febrúar 7,3 5,4
þar af erlendis 35,6 35,7 42,9 49,1 febrúar 36,4 42,5
Bifreiðaskráning (fjölgun skráninga) 61,4 64,4 57,8 43,3 desember 32,9 57,2
Almennur innflutningur (magnbreyting)2 15,1 17,5 19,5 24,0 desember . 24,0
Innflutningur neysluvöru (magnbreyting)2 22,1 26,9 26,0 27,1 desember . 27,1
Bifreiðar til einkanota2 56,7 66,0 61,3 54,9 desember . 54,9
Varanlegar neysluvörur, t.d. heimilistæki2 36,3 38,5 38,7 35,7 desember . 35,7
Hálfvaranlegar neysluvörur, t.d. fatnaður2 16,9 17,4 17,5 20,6 desember . 20,6
Mat- og drykkjarvörur2 6,8 9,0 8,5 12,4 desember . 12,4
Innflutningur fjárfestingarvöru án skipa og
flugvéla (magnbreyting)2 36,9 26,6 28,4 42,7 desember . 42,7
Væntingavísitala Gallup -1,7 9,4 6,2 4,1 febrúar 13,5 8,8
Mat á núverandi ástandi 21,2 34,6 31,5 28,8 febrúar 20,7 3,3
Væntingar til sex mánaða -13,7 -5,9 -10,5 -8,1 febrúar 8,3 14,4
1. Greiðslukortavelta heimila og fyrirtækja, meginhluta hennar má rekja til heimila. 2. Ársfjórðungstölur miðast við tölur sem eru uppsafnaðar frá ársbyrjun til loka hvers
ársfjórðungs.
Heimildir: Bílgreinasambandið, Fasteignamat ríkisins, Hagstofa Íslands, IMG Gallup, Íbúðalánasjóður, Samtök verslunar og þjónustu, Seðlabanki Íslands.
Breyting frá fyrra ári í %
nema annað sé tekið fram
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
20052004200320022001200019991998
Einkaneysla
Innflutningur
Heimild: Hagstofa Íslands.
Magnbreyting frá fyrra ári (%)
Mynd IV-3
Vöxtur einkaneyslu og innflutnings
neysluvöru 1998-2005