Skírnir - 01.01.1975, Blaðsíða 180

178
HELGI J. HALLDÓRSSON
SKIRNIK
að ríða á vaðið. Ég held að áður nefnd fyrirsögn væri eðlilegri
þannig: Klukkustrengir fyrstir á svið á laugardag.
Ræðumaður komst þannig að orði að „sigur skipi veglegan sess“.
Þarna er sigur gerður að persónu.
Ur dagblaði: Hvað snertir verndun fiskstofnanna segir The Tim-
es, að „hið forna frelsi hlýtur að láta í minni pokann fyrir skipu-
legri hagnýtingu þeirra“. Orðtakið að láta í minni pokann merkir
að bíða ósigur. Tveir menn eru að keppa um eitthvað. Annar bíður
ósigur. Hann verður að láta í minni pokann. Aður nefnd málsgrein
væri betur orðuð þannig: Hið forna frelsi hlýtur að þoka fyrir skyn-
samlegri hagnýtingu fiskstofnanna.
Vafasamt er að ganga út frá sjónarhóli eins og heyrðist sagt í út-
varpinu. Sjónarhóll er útsýnisstaður. Séð frá þessum sjónarhóli er
rétt líking.
4. Ensk málsáhrif
Fyrirferðarmestir eru þeir kaflar í þáttum mínum þar sem ég
ræði um áhrif frá enskri tungu. Koma þau áhrif ekki eingöngu
fram í þýðingum heldur einnig í alls konar frumsömdu efni. Eru
þau áhrif bæði almenn og einstök. Af almennum áhrifum verður
mér fyrst fyrir að nefna ofnotkun nafnorða bæði í forsetningarlið-
um og eignarfallssamböndum. I ensku eru nafnorð mikið notuð en
íslenskunni eru sagnorð eiginlegri.
Tilkynning í útvarpinu: „Fjöldi sýningargesta fer vaxandi.“
Þarna gægist enskan fram: The number is increasing. Eðlilegri ís-
lenska væri: Sýningargestum fjölgar. Or dagblaði: „Með tilliti til
hinna sívaxandi vinsælda rússneskunnar meðal æskufólks erlendis,
hefur Sputnik ákveðið að aulca fjölda nemendanna um 30% frá
1975.“ Islenskulegra væri að fjölga nemendunum. Með tilliti til er
einnig þýðingamál, einnig ákveðni greinirinn hinna. Nóg er að
segja: Vegna vaxandi vinsælda o. s. frv. Or sama blaði: „Fjöldi
gyðinga sem flyst frá Sovétríkjunum til ísrael hefur ekki minnkað.“
í stað þess að segja að fjöldi minnki á að nota sögnina að fœkka.
Ekki fœkkar enn þeim gyðingum sem flytjast frá Sovétríkjunum til
ísraels. I sjónvarpi var sagt að fjöldi fóstureyðinga hefði aukist í
stað þess að segja að fóstureyðingum hefði fjölgað. Þar var einnig