Skírnir - 01.01.1979, Blaðsíða 152

150 SVEINN SKORRI HÖSKULDSSON SKÍRNIR
sofnaði hann yfirbugaður af vonleysi — ekki um Drottins náð — heldur
Siggu náð og hugsanir hans það kvöld voru brot á heilli kompu af , Princip-
um“.
Miðdegisgöngu Óla daginn eftir er svo lýst:
ÓIi skálmaði götuna. Pað var miðdagsgangan. Hún stóð með feitu
letri i „Principaskránni“ því að Ibsen hafði altaf fengið sér miðdagsgöngu.
Óli skaut upp annari öxlinni eins og E. Ben. og pjakkaði niður stafnum.
Það hafði hann fundið upp sjálfur.
Nú hittir Óli kunningja sinn sem býður honum brennivín:
Óli dró sig dálítið til baka. Síðan beit hann á vörina, eins og einhver
hafði logið í hann að Jón Sigurðsson hefði gert, og sendi náunganum eitt
af þessum voðalegustu augnatillitum mikilmennanna. Hann ætlaði að steypa
sér yfir hann með allri sinni mælsku. En þá mundi hann eftir að á fjórðu
blaðsíðu þriðju kompu stóð „Hunsa og fyrirlíta alla sem svívirða þig og
vilja leiða þig í freistni." Þessvegna tók hann af sér lonníetturnar, eins og
Bjarni frá Vogi, veifaði stafnum, eins og Sigurður Guðmundsson, gretti sig
eins og Árni frá Höfðahólum og gekk í burtu.
Síðan fylgir lýsing á brennivínsílöngun Óla og baráttu hans
við að halda lífslögmálin.
Þessi frásögn má einnig minna á lýsingu Þórbergs á því er
hann tók að stæla fas og göngulag Bjarna frá Vogi eða klæðaburð
Lárusar H. Bjarnasonar.142
Auðvitað getur hér verið um að ræða tvær óháðar lýsingar
andlega skyldra manna frá æskuskeiði sínu. Ef hins vegar er um
áhrifatengsl að ræða, þá virðist lítill kostur þess að skera úr hvort
t. a. m. munnleg frásögn Þórbergs hafi orðið kveikjan að sögu
Jóns eða sagan síðar orðið Þórbergi tilefni að öllu ýktari lýsingu
lífslögmála og sálarstyrjalda við að halda þau.
Vafalítið hefur vinátta og samvinna þeirra Jóns og Þórbergs
haft gagnkvæm frjóvgandi áhrif á þá báða. Skoðanir þeirra virð-
ast hafa farið saman um marga hluti á árunum kringum 1920.
Ef til vill mætti hugsa sér að Jón, sem frá æsku hafði alist upp
í pólitísku andrúmslofti, hafi styrkt Þórberg í sósíalískum við-
horfum, en Þórbergur fremur verið veitandi er tók til þekkingar
á Austurlandaspeki og dulfræðum.