Þjóðmál - 01.06.2012, Page 82

Þjóðmál SUmAR 2012 81
að halda fram — heldur hverfa hin svo
kölluðu betri og flóknari störf einnig á
brott og þau verða áfram þar sem „hlutirnir
eru að gerast“ . Svar verður að finnast við
þessari þróun því annars lendir þjóðríkið
í óyfirstíganlegum vandamálum . Þessa lausn
munu Bandaríkjamenn án efa finna .
b) Evrópusambandið: Margir virðast ekki
gera sér grein fyrir eðli Evrópusambandsins .
Það er ekki þjóðríki og getur aldrei
orðið það . Það gæti heldur aldrei orðið
„sambandsríki“ eins og Banda ríki Norður­
Ameríku, það vita margir, því Evrópu­
sambandið, eins og áður er getið, hefur enga
borgara sem hafa sameiginleg markmið,
enga demos; og ekkert lím sem bindur þá
saman, ekkert ethos; og engin sameiginleg
markmið, ekkert telos . Valda­ og laga­
strúktúr Evrópusambandsins hefur því,
sam kvæmt fullkomlega meðvitaðri áætlun
stærstu ríkja þess, verið reistur á líkan hátt
og í keisaraveldi . En þó eru enn ákveðnar
hindranir sem standa í vegi fyrir því að þetta
keisaraveldi geti komið sæmi lega klætt út
úr fataskáp sínum . Það þarf að útrýma og
slökkva á þeim þjóðríkjum sem eru innan
þess . Eitt af stóru verkfærunum sem notað
er til þessa er hin fræga byggðastefna og
„héraðsismi“ embættismannaveldis ESB
sem öll ríki þess þurfa að kyngja . Sambandið
yfirtekur byggðaþróunina, sama hvort
ríkjum þess líkar það eða ekki . Evrópusam­
bandið krefst „héraðsisma“ og notar hann
sem eitt af helstu verkfærunum til að slökkva
á þjóðríkjunum . Það skiptir sér meira og
meira af héraðsmálunum undir yfirskini
byggða þróunar . Tilgangurinn er að brjóta
upp og útrýma því súrefni eða jarðvegi sem
alið getur af sér þjóðríki borgara sem hafa
með sér sameiginlegan tilgang og markmið .
Koma í veg fyrir að þrifist geti þjóðríki sem
sjálf setja sér þau lög sem þau lifa í sam ræmi
við .
Markaðshagkerfi þjóðríkisins
Hér verðum við líka að hafa í huga að það er grundvallarmunur á því sem
hægt er að kalla engilsaxneskt samfélag
og meginlandssamfélag í Evrópu . Og það
er einnig grundvallarmunur á markaðs­
hag kerfi þessara samfélaga . Kapítalismi
hins sterka og frjálsa lýðræðislega þjóðríkis
þarf bráðnauðsynlega að vera af sérstakri
tegund sem er stundum nefndur engil­
saxneskur kapítalismi . Hann inniheldur
bæði uppbyggjandi og niður rífandi öfl .
Hann hefur í sér innbyggt uppbyggjandi
ofurafl á borð við áveitu í eyðimörk og
áburð bóndans sem skapar vöxt . En um
leið hefur þessi tegund kapítalisma í sér
hið bráðnauðsyn lega niðurrífandi afl, sem
til dæmis getur brotið upp heil bankakerfi
sem þjóð kjörnir stjórnmálamenn gætu
aldrei gert né ráðið við án skakkafalla
sjálfra síns við lýðræði sem þá ætti í vök
að verjast .
Og hér erum við og komin heim
Hér á Íslandi ættu menn að staldra við og hætta að spyrja sjálfa sig hvernig
hægt sé að snúa þessari „byggðaþróun“
við . Menn eiga að móta byggða stefnu sem
virkar þannig að þeir sem eru borgarar
í þjóðríki okkar sjái hana ekki sem val
á milli þess að „missa“ og „öðlast“ . Við
þurfum byggðastefnu sem er það djúpt
hugsuð að þegar hún byrjar að virka
eflist ríkidæmi allra í þjóðríkinu . Stefnu
sem endurreiknar til dæmis sífellt upp á
nýtt það þjóðríkisvægi sem býr á bak við
hvert einasta atkvæði sem stendur á bak
við hvern einn þingmann á Alþingi . Svo
þarf reiknilíkan fyrir hvata kerfi byggða­
stefnunnar og það verður að vera hluti
af skattakerfinu, eins og í Noregi þar sem
launatengt gjöld af atvinnurekstri eru háð