Fréttablaðið - 26.11.2016, Blaðsíða 18

Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is menning: Magnús Guðmundsson
magnus@frettabladid.is lífið: Sara McMahon sara@frettabladid.is ljóSmyndir: Vilhelm Gunnarsson villi@365.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Gunnar
Kristín
Þorsteinsdóttir
kristin@frettabladid.is
Mín skoðun Logi Bergmann
Ekki er sjálfgefið að skipulag björgunarstarfs hjá herlausri smáþjóð í risastóru harðbýlu landi sé í lagi. Við eigum því láni að fagna að fjölmennar björgunarsveitir sjálfboðaliða annast öryggi okkar – og gera það prýðilega. Sveitirnar vinna þrekvirki á þrekvirki ofan og spara ríkinu stórfé
í hverju útkalli.
Björgunarsveitirnar eru ein helsta skrautfjöður Íslands.
Þær vinna verk sem hermenn og launaðar sveitir atvinnu-
manna sinna í nálægum löndum. Íslenskar björgunar-
sveitir eru umfjöllunarefni í nýjum útvarpsþætti BBC. Þar
er ekki farið leynt með aðdáunina á ungu björgunarfólki,
sem sjálft aflar fjár til starfsins.
Hátt í 500 björgunarsveitarmenn leituðu rjúpnaskyttu
á Austfjörðum um síðustu helgi. Allt fór vel í það skiptið.
Björgunarfólkinu varð ekki meint af og veiðimaðurinn
fannst heill á húfi en kaldur og hrakinn eftir að hafa grafið
sig í snjóskafl tvær langar nætur rammvilltur og farsíma-
og staðsetningartækjalaus.
Fjölmiðlar greindu samviskusamlega frá gangi leitar-
innar og þjóðin fékk gleðitíðindin, eins og vera ber, þegar
skyttan fannst. Við urðum vitni að hetjudáðum björgunar-
sveitanna, sem reiða sig á eigin fjáröflun með flugeldasölu
og styrkjum frá fólki og fyrirtækjum. Þær þurfa að kaupa
tól og tæki og halda starfinu gangandi. Fjölmiðlum er skylt
að segja frá sorgum þeirra og sigrum. Það styður vöxt og
viðgang sveitanna að fólkið í landinu fái að vita hvað þær
gera.
Því skaut skökku við þegar rjúpnaskyttan sem heimt var
úr helju ásakaði fjölmiðla um ónærgætni. Slíkri ásökun er
hvergi hægt að finna stað. Þegar þyrla Gæslunnar lenti og
hann steig út á þyrlupallinn við sjúkrahúsið í Reykjavík
var sjálfsagt og eðlilegt að taka myndir. Þær sýndu ekkert
niðurlægjandi og ekkert ósiðlegt heldur gleðistund, sem
deilt var með þjóðinni. Enginn var neyddur í viðtal. Þvert á
móti fékk maðurinn sem bjargað var tækifæri til að þakka
fyrir sig, sem hann gerði kurteislega. Sýndur var endir
sigurgöngu, sem að vísu kostaði tugi milljóna og mikla
fyrirhöfn. En enginn sá eftir peningunum. Enginn taldi
eftir sér fyrirhöfnina.
Sérkennilegt var, að Landspítalinn skyldi taka undir
gagnrýni rjúpnaskyttunnar. Fáir kunna betur að nýta sér
fjölmiðla til að vekja athygli á bágri aðstöðu sinni en ein-
mitt Landspítalinn. Fjölmiðlar bregðast við þeirra góða
málstað. En stundum þykir stjórnmálamönnunum, sem
ábyrgð bera á ríkiskassanum, nóg um og fjölmiðlarnir full
leiðitamir.
Fjölgun ferðamanna að vetrarlagi hefur aukið álag á
björgunarsveitir. Því má gera ráð fyrir, að hugmyndir um
atvinnumannasveitir fái byr undir báða vængi. Það er
góðra gjalda vert. En slíkar ráðagerðir verða að taka mið af
því að varðveita og efla það góða starf sem fram fer. Sjálf-
boðaliðar, sem fá grunnþjálfun í heilbrigðu frístundastarfi
barna og unglinga, verða áfram að vera í forystu. Sjálfboða-
liðarnir rísa vel undir ábyrgðinni og þeir vilja bera hana.
Munum flugeldasöluna um áramótin.
Munum
flugeldana
Sérkennilegt
var, að Land-
spítalinn
skyldi taka
undir gagn-
rýni rjúpna-
skyttunnar.
Nú, þegar ég er að verða miðaldra, langar mig að skrifa vel miðaldra pistil. Svona „Það var allt betra í gamla daga“-pælingu. Það
er reyndar mjög erfitt, því það var ekki allt betra í
gamla daga. Reyndar bara frekar fátt. En við höfum
samt sem áður tapað nokkrum dýrmætum eigin-
leikum.
Mannfræðingar munu eflaust kalla þetta þróun,
eins og þegar dýrategundir gengu á land og misstu
tálknin. Hugsanlega er þetta ekki alveg sambærilegt,
en samt.
Við kunnum til dæmis ekki að leita. Í gamla daga
(þetta er ekki í síðasta skipti sem ég nota þetta
hugtak) var bara heimasími. Föstudagskvöld og
Steingrímur vinur minn er ekki heima. Þá eru góð
ráð dýr. Þá breyttist maður í leynilöggu sem þurfti
að reyna að komast að því hvert sá grunaði (besti
vinur) hefði farið. Hvar væri líklegast að finna hann
til þess að tapa ekki dýrmætum tíma við unglinga-
drykkju. Maður gat jafnvel tapað öllum hópnum
og ráfað um einn og endað á að hanga heima hjá
foreldrum sínum. Það var alltaf mikill skellur.
Í gamla daga var hægt að rífast um allt. Löng og
hressandi rifrildi með aukinni hættu á vinslitum
voru alltaf skemmtileg. Nú finnst mér eins og það
sé bara rifist um pólitík. Helvítis Google er búið að
skemma svo mörg frábær rifrildi. Þau eru kannski
rétt að keyrast í gang þegar einhver bjáninn rífur
upp símann og flettir ágreiningsefninu upp. Þar
með er búið að skemma fínt rifrildi sem hefði getað
staðið tímunum saman með tilheyrandi æsingi og
yfirlýsingum og mögulega uppáhaldinu mínu: Veð-
máli.
Fundna kynslóðin
Nú kann enginn lengur að rata. Listin að keyra um
með fangið fullt af korti (sem var alltaf í einhvers
konar bjánalegu broti sem aldrei var hægt að ganga
frá) er deyjandi. Nú nota menn bara símann og
villast aldrei. Það getur ekki verið hollt fyrir fólk að
villast aldrei. Það er fátt sem kennir manni meiri
auðmýkt en að þurfa að spyrja til vegar.
Í gamla daga var töff að reykja (staðfest). Nú hef ég
ekki hugmynd um hvað er töff. Samt klárlega ekki
að reykja. Og alls ekki að veipa. Það hlýtur að vera
það bjánalegasta af öllu. Stundum er þetta eins og að
ganga framhjá ávaxtaborðinu í Krónunni. Hvernig
getur í alvöru verið töff að reykja eitthvað með blá-
berjabragði?
Í rauntíma
Og í gamla daga þurfti maður bara að segja frá
því hvar maður hafði verið og hvert maður hefði
farið. Og fólk varð einfaldlega að trúa því. Þá voru
ekki allar manns athafnir í beinni útsendingu. Um
daginn fór ég á leik í Barcelona. Leikurinn var mjög
ómerkilegur, fyrir utan tvö mörk. Maðurinn fyrir
framan mig missti af þeim báðum. Hann var að
senda Snapchat um hvað það væri meiriháttar að
vera á vellinum. Það er soltið glatað.
Ég gæti haldið áfram endalaust um hvað allt var
hressandi í gamla daga. Fólk skammaðist sín ekki
fyrir að borða unnar kjötvörur, fólk beið bara í
rólegheitum í viku eftir næsta þætti í sjónvarps-
seríum, fólk fór í banka með reikninga og gat valið
um það í bakaríinu hvort það fengi franskbrauð,
rúgbrauð, heilhveitibrauð eða normalbrauð. Það var
ekkert verið að flækja málið með fleiri tegundum.
Hver veit til dæmis hvað er í haustbrauði? Eða
munkabrauði?
Vá, hvað ég hlakka til að verða röflandi gamal-
menni!
Nútíminn er trunta
átíðarstund
í Fríkirkjunni í ReykjavíkH
Jólatónleikar til styrktar
Bráðamóttöku Landspítalans
fimmtudaginn 8. desember kl. 12
Hanna Dóra Sturludóttir, mezzosópran
Einar Clausen, tenór
Ágúst Ólafsson, barítón
Lilja Eggertsdóttir, píanóleikari og stjórnandi
Kvennakórinn Heklurnar
ásamt hljómsveit
Miðaverð 2500.-
Miðasala á tix.is og við innganginn
2 6 . n ó v e m b e r 2 0 1 6 L A U G A r D A G U r18 s k o ð U n ∙ F r É T T A b L A ð i ð
SKOÐUN
2
6
-1
1
-2
0
1
6

0
4
:2
9
F
B
1
4
4
s
_
P
1
4
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
4
4
s
_
P
1
2
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
4
4
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
4
4
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
7
1
-B
C
1
0
1
B
7
1
-B
A
D
4
1
B
7
1
-B
9
9
8
1
B
7
1
-B
8
5
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
1
4
4
s
_
2
5
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K