Morgunblaðið - 12.05.2016, Blaðsíða 64

64 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. MAÍ 2016
✝ Guðný ErlaGuðjónsdóttir
fæddist í Vest-
mannaeyjum 24.
apríl 1932. Hún lést
á afmælisdaginn
sinn 24. apríl 2016.
Foreldrar Erlu,
eins og hún var
jafnan kölluð, voru
Magnúsína
Jóhannsdóttir
verkakona, f. 1904,
og Guðjón Helgi Kristjánsson
sjómaður, f. 1901.
Erla átti tvær systur, þær
Rósu Fjólu Hólm Guðjónsdóttur,
f. 1927, og Pálínu Kristjönu
Guðjónsdóttur, f. 1925, d. 1990.
Elsta barn Erlu er Helga
Þorkelsdóttir kennari, f. 19.
apríl 1950, og var faðir hennar
Gunnar Bernharð Jensson, f.
1929, d. 1991. Helga er gift Páli
Þorgeirssyni lækni. Börn Helgu
eru Hrefna Pálsdóttir og Hildur
Dóra Magnúsdóttir, Eyþór Örn
Hafliðason og Ólöf Þórunn Haf-
liðadóttir. 2) Eiríkur Örn
Arnarson múrari, f. 29. janúar
1977, í sambúð með Rakel Rán
Guðjónsdóttur. Langömmubörn
Erlu eru orðin sjö.
Erla flutti barn að aldri með
foreldrum sínum til Siglufjarðar
og ólst þar upp en dvaldi mikið
hjá ömmu sinni og afa, Sigríði
Guðmundsdóttur og Jóhanni
Kristjánssyni, m.a. á Ólafsfirði.
Barnung fór Erla að vinna í
síldinni á Siglufirði og 15 ára
flutti flutti hún til Reykjavíkur,
var í vist til að byrja með en
seinna vann hún á Matstofu
Austurbæjar. Lengst af, fram að
gosinu í Eyjum, bjó Erla í Vest-
manneyjum og vann þar sam-
hliða húsmóðurstörfum í fisk-
vinnslu. Erla og Örn fluttu suð-
ur í gosinu 1973 og bjuggu
lengst af í Holtsbúð í Garðabæ,
þar vann Erla m.a. við heimilis-
bakstur og lengi á barnadeild-
um Kópavogshælis. Erla og Örn
skildu árið 1996 og síðustu ár
bjó Erla á Álfhólsvegi í Kópa-
vogi.
Að ósk hinnar látnu fór útför-
in fram í kyrrþey.
Droplaug Páls-
dóttir. Erla giftist
Þórarni Grímssyni
verkamanni, f.
1924, árið 1953 og
áttu þau tvö börn:
1) Theodóru J. Þór-
arinsdóttur, f. 1.
september 1953,
gift Birgi Bernód-
ussyni, hann lést
1979. Barn Theo-
dóru er Rakel
Birgisdóttir. 2) Guðjón Þór Þór-
arinsson rennismiður, f. 20. júlí
1960, sambýliskona Elín Krist-
jánsdóttir. Sonur Guðjóns er
Hlynur Þór Guðjónsson. Erla og
Þórarinn skyldu.
Erla giftist seinni eiginmanni
sínum, Erni Aanes vélstjóra, f.
1932, árið 1969. Börn þeirra
eru: 1) Guðríður Arnardóttir
kennari, f. 25. febrúar 1970, gift
Hafliða Þórðarsyni lögreglufull-
trúa. Börn Guðríðar eru Erla
Ég minnist þín. Árið var 1977.
Ég var 27 ára gömul. Örlögin
leiddu okkur saman á ný eftir
langa fjarveru. Þessi stund, að
sjá þig, var ógleymanleg tilfinn-
ing. Falleg ung kona með ljóst
hár birtist mér. Ég fylltist gleði
yfir að sjá blóðmóður mína í
fyrsta sinn til að muna hana. Til-
finning sem engin/n þekkir nema
sú/sá sem upplifir. Þú varst eins
og engill af himnum sendur til
mín. Ég var með öran hjartslátt
uns við hittumst. Þá hvarf
stressið, sem við báðar upplifð-
um, þennan gæfuríka dag. Mér
fannst þú svo falleg og blíð. Árin
liðu. Síðar um 1979 fórum við að
hittast. Við spiluðum saman og
þú sagðir mér svo margt um
uppruna minn. Ég er ólýsanlega
þakklát fyrir allar þær góðu
stundir sem við áttum saman í
spjalli, söng og gleði, sem fylgdu
þér ætíð á mannamótum. Mig
langar til að ljúka þessum orðum
um þig, elsku Erla mamma, með
texta sem þú kenndir mér á sín-
um tíma ásamt lagi sem er
geymt í huga mínum. Textinn er:
Ég minnist þín í sérhvert sinn
er sólin skín á gluggann minn.
Að sumri var mér samvist þín
og sífelld gleði æskan mín.
Og þó að fjólan fölni og fenni í gömul
spor
um vetrardaga dimma
mig dreymir sól og vor.
Ég þrái kveðjukossinn þinn,
uns kemurðu aftur vinur minn.
Góða ferð yfir í aðra vídd,
handan móðunnar miklu. Laus
úr viðjum veikinda. Löngu stríði
er lokið. Ástarkveðja, uns við
sjáumst á ný. Þín,
Helga.
Líklega höfum við systkinin
öll kynnst mömmu á mismun-
andi hátt þar sem það er langt á
milli okkar. Í barnæsku minni
vorum við mamma mikið tvær.
Pabbi var á sjó, eldri systkinin
komin til Eyja í vinnu og sam-
búð. Og við mamma vorum bestu
vinkonur. Hún hafði endalaust
úthald í að lesa fyrir litlu skott-
una sína og stundum langt fram
á nætur ef eitthvað sérstakt stóð
til. Heiðbjört, Pipp og Kalli á
þakinu voru í sérstöku dálæti og
mamma hafði alltaf tíma fyrir
mig.
Æskan hennar mömmu var
erfið og lífið fór ekki um hana
mildum höndum. Það setti auð-
vitað mark sitt á lífshlaup henn-
ar. Og mamma var einhvern veg-
inn alltaf best í mótlæti. Ef
eitthvað bjátaði á í fjölskyldunni
var mamma alltaf komin til
bjargar, gaf ráð og veitti stuðn-
ing af einstakri hlýju og gæsku.
Mamma fyrirgaf allt og skildi
allt, hlustaði, dæmdi ekki og
mamma ráðlagði.
Ég held að bestu ár mömmu
hafi hún átt í Garðabænum,
þangað fluttu þau pabbi árið
1978. Þar var garðurinn yndi
hennar og ég man ekki eftir
mömmu öðruvísi á sumrin en
rótandi í beðum og að rogast
með tré og runna, hún var alltaf
að breyta og bæta í garðinum,
sem bar af í götunni.
Mamma var sjálfmenntuð á
píanó og gítar. Hún söng eins og
engill og samdi bæði lög og ljóð
alla tíð, var rómantísk og talaði
með hjartanu. Ég á ófáar minn-
ingar af mömmu með gítarinn að
syngja enda fjörkálfur og létt í
skapi. Henni lá mjög hátt rómur
og var nú stundum sagt að hún
þyrfti engan síma, þvílíkur var
raddstyrkurinn. Og svo hló hún
hrossahlátri og sló sér á lær. Það
voru góðar stundirnar í Holts-
búðinni þegar setið var við eld-
húsborðið, þá var hlegið og talað
hátt.
Hún mamma var mjög hand-
lagin og hvort sem hún prjónaði,
heklaði eða saumaði var allt sem
hún vann vel gert og vandað.
Þannig man ég mömmu, falleg
og alltaf framúrskarandi snyrti-
leg og vel til höfð. Hún var hlý
og góð amma og voru barna-
börnin hænd að henni. Hún hafði
þolinmæðina til að hlusta og taka
áhugasöm þátt í heimi litla fólks-
ins og lifði sig inn í sorgir þess
og sigra.
Þegar ég hugsa til baka sé ég
að sá sjúkdómur sem fylgdi
mömmu alla tíð var orðinn þaul-
setin og tók loks yfirhöndina síð-
ustu ár. Félagsfælni og ofsakvíði
gerðu vart við sig öðru hvoru allt
hennar líf. Mamma, sem var svo
mikil félagsvera og elskaði að
vera innan um fólk, dró sig
meira og meira í hlé og síðustu
ár taldist það til undantekninga
ef hún fór út úr húsi. En þrátt
fyrir það hélt hún góðu sam-
bandi við alla sína nánustu, það
var mjög oft á tali hjá mömmu.
Og þannig var það alltaf,
mamma í símanum að fá fréttir
af vinum og ættingjum.
Síðustu mánuðir voru okkur
öllum erfiðir. Það var erfitt að
horfa á þessa sterku konu vesl-
ast upp og láta undan því sem
ekki varð umflúið. En ekkert
liggur ósagt og ekkert óuppgert
og við systkinin vorum hjá henni
þegar hún kvaddi. Ég veit að
Guð geymir hana mömmu og
henni líður nú betur þar sem hún
vakir yfir okkur eins og hún hef-
ur alltaf gert. Elsku besta
mamma mín, ég var heppin að
eiga þig og ég á eftir að sakna
þín það sem ég á eftir ólifað.
Guðríður.
Flestir sem eiga ömmu vita
hversu gott það er. Hversu
mikla öryggistilfinningu það
veitir. Hversu sterkt haldreipi
það er.
Amma var einstök kona sem
ég bar ómælda virðingu fyrir.
Ég var þeirrar gæfu aðnjótandi
að hafa ömmu lengi í lífi mínu en
þó ekki nógu lengi. Amma var
einstök kona með stórt hjarta,
spilaði óaðfinnanlega á gítar, var
söngelsk, listakona mikil, hlátur-
mild, kona sterkra lýsingarorða,
alltaf með svör á reiðum höndum
og raddsterk með eindæmum.
Amma var mitt skjól og þang-
að þreyttist ég seint á að leita ef
eitthvað bjátaði á í lífinu, alltaf
átti amma orð og huggun og
henni á ég svo ótal margt að
þakka. Barnung tók ég bátinn
suður til ömmu og afa. Hún sótti
mig á bryggjuna og alltaf voru
móttökurnar þær sömu, faðmlag,
koss á kinn og svo komu orðin
sem mér þótti svo gott að heyra:
„Ertu nú komin skonsípons.“ Því
öll sumur dvaldi ég í Garða-
bænum í góðu yfirlæti og spenn-
ingurinn var því mikill, hvert
sumar var sem ævintýri, ég fékk
alla heimsins athygli, fékk að
vera með fólkinu mínu og ekki
skemmdi hvað amma sagði
skemmtilegar sögur, allar per-
sónurnar voru raddaðar og þá er
minningin um Kalla á þakinu eft-
irminnilegust. Það var ætíð líf og
fjör þegar kom að Holtsbúðinni,
við bjuggum þar mörg um tíma,
mörg kvöldin sátum við og sung-
um saman og amma spilaði á gít-
arinn.
Ég gæfi mikið fyrir að heyra
ömmu hlæja en síðustu árin voru
þær stundir ekki margar, því
kvíðinn sem hafði fylgt henni allt
hennar líf tók yfir, svo hún fór að
einangrast, hætti að mæta á
mannamót. Við fórum til hennar
í heimsókn því hún hætti að fara
út á meðal fólks en amma kunni
vel að tala í síma og það var hún
dugleg að gera fram á síðasta
dag. Fyrir ári síðan var hún lögð
inn og hún kom ekkert heim eft-
ir það. Heimsóknirnar á spítal-
ann urðu óteljandi og við vorum
að koma á öllum tíma sólar-
hrings, ef amma hringdi þá var
einhver mættur og það strax því
amma kunni illa að bíða. Af spít-
alanum fór hún á Vífilsstaði og
þar héldu heimsóknirnar áfram,
við svo mörg að koma alla daga
og hvert öðru háværara að ekki
var annað hægt en að hafa hana
eina á stofu, ömmu var farið að
hraka og dagarnir misslæmir en
einn og einn góður læddist með
og þeir dagar voru nýttir vel.
Amma lést á afmælisdaginn
sinn, lokakaflinn var langur og
erfiður en elsku amma fékk að
fara í faðmi sinna nánustu og
hvert og eitt okkar syrgir sárt.
Allar minningarnar eru orðnar
að ómetanlegum perlum en ég
veit að ömmu líður vel í dag, hún
hefur fengið hvíldina.
Við höfði lútum í sorg og harmi
og hrygg við strjúkum burt tárin af
hvarmi.
Nú stórt er skarð í líf okkar sorfið
því fegursta blómið er frá okkur
horfið.
Með ástúð og kærleik þú allt að þér
vafðir
og ætíð tíma fyrir okkur þú hafðir
þótt móðuna miklu þú farin sért yfir
þá alltaf í huga okkar myndin þín lifir.
Við kveðjum þig, amma, með söknuð
í hjarta,
en minning um faðmlag og brosið þitt
bjarta.
Allar liðnar stundir um þig okkur
dreymi
og algóður Guð á himnum þig geymi.
(Sigfríður Sigurjónsdóttir.)
Þín ömmustelpa,
Rakel.
Guðný Erla
Guðjónsdóttir
✝ Margrét Þór-arinsdóttir
fæddist í Teigi í
Vopnafirði 30. júlí
1914. Hún lést á
Hjúkrunarheimil-
inu Droplaugar-
stöðum í Reykjavík
22. apríl 2016.
Foreldrar henn-
ar voru Þórarinn
Stefánsson, bóndi í
Teigi, búfræðingur
og kennari, f. 16. maí 1875, d. 28.
maí 1924, og Snjólaug Filippía
Sigurðardóttir, húsfreyja í Teigi
og saumakona, f. 4. desember
1878, d. 30. mars 1954. Systkin:
Sigurður, f. 1912, d. 1983, Soffía,
f. 1912, d. 1921, Stefán Gunn-
laugur, f. 1913, d. 2006, Vilhelm,
f. 1916, d. 1998, Þórhildur, f.
1918, d. 2015, Soffía, f. 1924, d.
2006.
Margrét missti föður sinn þeg-
ar hún var tæplega tíu ára göm-
ul. Þá tvístraðist
fjölskyldan og Mar-
grét bjó á ýmsum
stöðum, fyrst í
Vopnafirði, en síðan
í Svarfaðardal og í
grennd við Akur-
eyri, en lengst af hjá
móðursystur sinni,
Vilhelmínu Þór, að
Brekkugötu 34 á
Akureyri. Margrét
veiktist alvarlega
þegar hún var liðlega sautján ára
gömul og var upp frá því lang-
dvölum á sjúkrastofnunum, á Ak-
ureyri, í Reykjavík og Hvera-
gerði. Eftir að Vilhelmína lést
1966 flutti hún til systur sinnar,
Soffíu, handavinnukennara, í
Reykjavík, og bjuggu þær saman
að Hörðalandi 4, allt þar til Mar-
grét fór á Droplaugarstaði fyrir
rúmlega tíu árum síðan.
Útför Margrétar hefur farið
fram í kyrrþey að hennar ósk.
Þegar Magga, föðursystir
mín, flutti suður til Soffíu, syst-
ur sinnar, árið 1967, hún rúm-
lega fimmtug og ég liðlega tví-
tugur, þekkti ég vart nokkuð til
hennar. Síst gat mig þá grunað
að hún ætti eftir að skipa jafn
ríkan sess í huga mínum næstu
hálfa öldina og raunin varð.
Soffíu, sem var mér afar kær,
hafði ég þekkt eins lengi og ég
mundi. Nú varð fallegt heimili
þeirra systra í Hörðalandi 4
miðdepill fjölskylduheimsókna.
Sér í lagi var alltaf jafn notalegt
að koma inn í herbergi Möggu
og setjast þar á tal við hana.
Hún var afar trúhneigð, hafði
ung að árum helgað sig Hvíta-
sunnusöfnuðinum. Trúin veitti
henni augljóslega mikinn styrk
til þess að takast á við erfiða
heilsu, sem hafði hrjáð hana allt
frá því að hún hafði orðið að
leggjast in á Akureyrarspítala
og vera þar í hálft annað ár þeg-
ar hún var rétt rúmlega sautján
ára gömul. Hún hafði líka orðið
fyrir þeirri reynslu að missa sex
ára gömul tveimur árum eldri
systur sína, og svo föður sinn
þremur árum síðar og þurfa þá
að flytja um sinn frá móður
sinni. Fyrir mig, vantrúaðan
frændann, færðist hugarró
hennar, styrkt af trúnni, yfir á
mig við þessar heimsóknir til
Möggu, án þess að hún hefði
nokkurn tíma otað trúnni að mér
með beinum hætti. Ekki sakaði
heldur hið hlýja skopskyn henn-
ar og frásagnargleði. Minni
hennar var með ólíkindum,
hvort heldur hún var að lýsa at-
riðum úr æsku frá heimahög-
unum í Vopnafirði, ellegar færa
nýlegar fréttir af því, sem var að
gerast innan fjölskyldunnar.
Hún sagði mér stundum frá því,
hversu vel hún minntist hlýs og
trausts handtaks föður síns,
þegar hann leiddi hana, og ég
leyfði mér að túlka það svo að
þar hefði Jesús síðan komið í
föðurstað. Hún geymdi í skúffu
sinni fáeinar vísur, sem hún
hafði ort um ævina. Ein þeirra
er svona:
Gef mér náð til góði Jesús minn
að ganga með þér allan lífsveginn
svo að lokum sælla ég gangi inn
í sælubústað sem er himinninn.
Eina formlega menntunin,
sem Magga naut um ævina, var
tveggja mánaða farskóli á Vak-
ursstöðum í Vopnafirði. Hún
saknaði þess mjög að hafa ekki
notið lengri skólagöngu, en
skörp greind hennar skein í
gegnum allt hennar viðmót. Þeg-
ar Magga fór á Droplaugarstaði
fyrir rúmum tíu árum gat hún
nánast fært herbergi sitt í
Hörðalandi óbreytt þangað. Þar
við bættist að Edith, sem hafði
reynst þeim systrum svo góður
granni í Hörðalandi, varð her-
bergisgranni Möggu síðustu ár-
in. Heimsóknirnar héldu því
áfram að vera jafn gefandi. Ég
og Mary kveðjum Möggu
frænku með þakklæti og sökn-
uði. Hvíli hún í friði.
Sven Þ. Sigurðsson.
Ég vil skrifa nokkur orð um
hana Margréti móðursystur
mína, sem lést nú á öðrum degi
sumars, 101 árs að aldri. Magga
frænka var mér sannarlega mik-
ils virði. Hún tók á móti mér
þegar Þórhildur, móðir mín,
kom heim af fæðingardeildinni.
Magga sagði mér oft frá því að
hún hefði staðið í dyragættinni
með hvíta og nýstraujaða svuntu
þegar hún tók mig nýfædda í
fangið. Ég held að strax þarna
hafi myndast þessi sterku tengsl
og væntumþykja, sem var á milli
okkar alla tíð. Magga átti við
veikindi að stríða nærri allt sitt
líf og gat þar af leiðandi ekki
unnið úti, né hafði hún á yngri
árum aðstöðu til að mennta sig,
þó hún væri sannarlega góðum
gáfum gædd. Hún bjó um 12 ára
skeið á Droplaugarstöðum í litlu
fallegu, notalegu herbergi. Það
voru aldrei komin jól í mínum
huga nema að heimsækja
Möggu frænku. Þar var svo
mikla ró að finna, notalegheit og
æðruleysi. Þar gat maður einnig
fengið fréttir af móðurfjölskyld-
unni, en hún var með allan þenn-
an hóp nokkuð á hreinu, þrátt
fyrir háan aldur. Einnig gat hún
farið með ljóð utanbókar án þess
að hika. Magga var einnig með
góðan húmor og á 100 ára af-
mælinu stóð hún upp og sagði
nokkur orð. Hún vildi láta Pétur
nágranna sinn njóta dagsins
líka, enda var þetta einnig hans
afmælisdagur. Talaði um hversu
skemmtilegur henni þætti Pétur
vera og passaði sig á því að
heimsækja hann ekki of oft, þar
sem hláturinn lengir jú lífið. Áð-
ur en Magga fluttist á Droplaug-
arstaði hafði hún búið um all-
langt skeið hjá yngstu systur
sinni Soffíu, eða Fíu eins og hún
var ávallt kölluð. Þar hittist fjöl-
skyldan lengi vel um jólin og eru
það góðar minningar. Ég man
jóladaga þegar þær systur,
ásamt móður minni, voru í smá-
kökubakstri. Ilmurinn einstakur
og hver smákaka gerð af kost-
gæfni. Það var ætíð mikil ró og
friður á þessu fallega og fágaða
heimili. Ég náði ekki að kveðja
Fíu þegar hún féll frá 2006,
stuttu eftir að hún flutti við hlið
Möggu á Droplaugarstaði.
Fannst mér erfitt að geta ekki
fylgt Fíu, þar sem hún var mér
einnig ákaflega kær og reyndist
mér einkar vel. Vil ég því einnig
minnast hennar í þessum skrif-
um. Fía starfaði sem handa-
vinnukennari og voru verk henn-
ar einstök. Þær systur kunnu
allar til verka í þessum efnum og
áttu þær ekki langt að sækja
það. Móðir þeirra var sauma-
kona að mennt og sá hún sér
farboða með saumaskap í sveit-
inni eftir að hún missti mann
sinn ungan að árum og varð að
bregða búi og börnin fóru hvert í
sína áttina. Þó að systkinin
hefðu ekki alist upp saman var
mikill kærleikur þeirra á milli og
voru þau öll yfirveguð, þægileg
og einstaklega hlý.
Ég þakka fyrir tímann með
þeim systrum og allt sem þær
gerðu fyrir mig og kenndu mér á
lífsleiðinni. Dóttir mín er skírð í
höfuðið á Margréti, sem auðn-
aðist ekki frekar en Fíu, að eign-
ast börn, en þær áttu hins vegar
í öllum börnum og barnabörnum
systkina sinna og ræktuðu þau
sambönd vel. Magga var einnig
guðmóðir stelpunnar minnar og
betri guðmóður var vart hægt að
fá.
Magga var síðust að kveðja í
þessum fallega systkinahópi.
Guð geymi ykkur öll.
Ragna.
Magga frænka, afasystir mín,
var einstök og hæfileikarík
manneskja. Hún hélt heimili
með systur sinni Soffíu í Hörða-
landi 4 til haustsins 2005, þegar
hún fór á Droplaugarstaði. Eftir
það kölluðum við herbergi henn-
ar þar minnsta Hörðaland.
Magga var alltaf mikill sjúkling-
ur, en það lét hún ekki hafa áhrif
á sig. Hún var afar handlagin og
hafði þann hæfileika að endur-
lífga plöntur. Eitt skipti þegar
ég kom í Hörðalandið var
Magga að gera við rafmagnskló.
Ég var svo hissa að sjá hana
gera þetta að ég spurði hana
hvort hún fengi ekki rafstuð af
þessu. Hún hló og sagði að þetta
væri ekkert mál. Hún var frétta-
veita fjölskyldunnar og var al-
veg einstaklega minnug fram á
síðasta dag. Hún sagðist stund-
um ekki geta heyrt eða skilið
hvað fólk væri að segja, en þeg-
ar aðrir komu í heimsókn þá
endurtók hún allt. Ég held að í
hennar huga hafi menntunin fal-
ist í lífinu. Ég hef verið í söng-
námi og eitt sinn þegar ég hafði
fallið á bóklegu prófi sagði
Magga mér bara að halda áfram
vegna þess að lífið væri skóli.
Hún hafði gaman af því að fylgj-
ast með því, sem ég var að gera,
hafði sterk áhrif á mig og mótaði
mig sem þá persónu, sem ég er í
dag. Ég heimsótti hana vikulega
á Droplaugarstaði og við áttum
alveg yndislegar stundir saman.
Heimsóknir mínar í minnsta
Hörðaland verða mér alltaf dýr-
mætar.
Aileen Soffía Svensdóttir.
Margrét
Þórarinsdóttir