Saga - 2006, Blaðsíða 12

ger›i Helvi Sipilä frá Finn landi, fyrsta kvenna, a› a› sto› ar fram -
kvæmda stjóra ári› 1972. Til a› gera langa sögu stutta flá fylgdi hún
eft ir hug mynd um og kröf um kvenna hreyf inga og beitti sér fyr ir flví
a› Sam ein u›u fljó› irn ar helg u›u ári› 1975 mál efn um kvenna og var
fla› sam flykkt. Vor i› 1974 var ákve› i› a› bo›a til al fljó› legr ar
kvenna rá› stefnu á kvenna ár inu og skyldi hún hald in í Mexíkó. Til -
gang ur henn ar var a› kort leggja stö›u kvenna í heim in um, semja
yfir l‡s ingu og fram kvæmda á ætl un og flr‡sta á um a› ger› ir rík is -
stjórna í flágu jafn rétt is kynj anna og bættr ar stö›u kvenna.11 Rúmt ár
var til stefnu. Und ir bún ing ur hófst ví›a um heim og voru haldn ar
und ir bún ings rá› stefn ur fyr ir hverja heims álfu.12 Ekki hef ég fund i›
heim ild ir um a› ís lensk stjórn völd hafi tek i› flátt í fleim und ir bún -
ingi.
Sto› ir jafn rétt isum ræ› unn ar á Ís landi
End ur n‡j a› ur kraft ur hljóp í um ræ› ur um stö›u kynj anna og a› -
ger› ir í flágu auk ins jafn rétt is me› stofn un Rau› sokka hreyf ing ar inn -
ar ári› 1970. Ég tel a› greina megi sex meg in sto› ir um ræ› unn ar um
jafn rétti kynj anna hér á landi frá fleim tíma og ver› ur lagt mat á
hvern ig hver fleirra kem ur vi› flá sögu sem hér ver› ur sög›.13 Fyrsta
sto› in er kvenna hreyf ing in sem hef ur ver i› upp spretta hug mynda,
um ræ›na og a› ger›a sem ná bæ›i til op in bers lífs og einka lífs.
Önnur sto› in er aka dem í an e›a kynja rann sókn ir sem hafa lagt til rann -
sókn ir, ni› ur stö› ur, a› fer› ir, um ræ› ur og kenn ing ar sem snerta
nán ast öll svi› fljó› lífs ins. Hin flri›ja er stjórn kerf i›, rík i› og stofn an -
ir fless, sveit ar stjórn ir og dóm stól ar sem hafa sett lög og regl ur,
mark a› op in bera stefnu, byggt upp e›a skert fé lags lega fljón ustu og
mennt a› flegn ana. Stjórn völd hafa tek i› flátt í al fljó›a sam starfi og
dóm stól ar fellt dóma í jafn rétt is mál um. Rík i› rek ur áhrifa mikla fjöl -
mi›la a› ógleymd um stö›u veit ing um rík is og bæja sem segja sitt um
vilja stjórn valda til a› jafna stö›u kynj anna. Fjór›a sto› in er vinnu -
kristín ástgeirsdóttir12
11 Hilk ka Pi et ilä, En gend er ing the Global Agenda, bls. 30.
12 Peggy An trobus, The Global Women’s Movem ent. Orig ins, Issu es and Stra teg ies
(London & New York 2004), bls. 38–41.
13 Í fræ›i legri um ræ›u um áhrif kvenna bar átt unn ar eft ir sí› ari heims styrj öld
eru flrír a› il ar tald ir hafa haft mest áhrif; kvenna hreyf ing ar, kynja rann sókn ir
og stjórn völd. fiessi flrenn ing hef ur ver i› kennd vi› flauels flrí hyrn ing. Sjá
www.rosa doc.be/site/rosa/eng lish/europe an%20projects/athena/paper -
stri.htm. Sótt 13. nóv. 2006. Höf undi finnst sú kenn ing ekki ná utan um um -
ræ› una hér á landi. fia› mætti kalla til gátu mína sex hyrn ing inn.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 12