Saga - 2006, Blaðsíða 132
lei›a ann arra fé lags legra e›a efna hags legra breyta, af lei›a fram -
lei›sl unn ar.9
Á ní unda ára tugn um jókst áhugi sagn fræ› inga á ö›r um sam fé -
lags hóp um og stétt um, t.d. milli stétt inni, og um lei› á annarri
reynslu en fleirri sem tengd ist hlut verki karl manna sem fram lei› -
enda. Áhugi sagn fræ› inga á kon um og reynslu kvenna vakn a›i —
og flá fyrst gat neysla, sem hef ur sí› an á nítj ándu öld ver i› kven -
ger›, or› i› full gilt vi› fangs efni.10 fiá tóku póst módernísk ar kenn -
ing ar um menn ingu og mik il vægi „or› ræ›u“ a› ry›ja sér til rúms
inn an sagn fræ› inn ar. „Or› ræ›u bylt ing in“ (e. the lingu ist ic turn)
fékk sagn fræ› inga til fless a› sko›a fé lags lega hópa sem fyr ir bæri
sem í e›li sínu er ekki nátt úru legt held ur mót a› í gegn um fé lags lega
sam ræ›u. Í skrif um margra póst módern ista var bent á a› neysla
væri slík „fé lags leg sam ræ›a“, flar sem neyt end ur „tala sam an“
me› hjálp hluta, en mik i› af neyslu sög unni hef ur einmitt leit ast vi›
a› kort leggja flessa „sam ræ›u“.11 A› lok um gat neysla ekki or› i›
magnús sveinn helgason132
9 Ágætt yf ir lit yfir gagn r‡ni á arf lei› Thomp sons er a› finna í Marc W. Stein -
berg, „The Re-Mak ing of the Eng lish Work ing Class?“, The ory and Soci ety 20:2
(apr íl 1991), bls. 173–197. Joan W. Scott gagn r‡ndi Thom spon fyr ir of urá herslu
hans á karl menn og karllæga reynslu í Gend er and the Polit ics of Hi story (New
York 1988), sér stak lega bls. 53–90. Svip a›a gagn r‡ni er a› finna hjá Laura
Levine Frader og Sonya O. Rose, „In trod uct ion: Gend er and the Reconstruct -
ion of Europe an Work ing-Class Hi story“, Gend er and Class in modern Europe.
Rit stj. Laura Levine Frader og Sonya O. Rose (It haca, N.Y. 1996), bls. 1–35. fia›
flarf reynd ar a› fara var lega í a› gera of sk‡r an grein ar mun á milli n‡rr ar stétt -
mynd un ar sögu og hug mynda Thomp sons um stétt mynd un, flví Thomp son
lag›i áherslu á menn ing ar lega upp lif un í mynd un stétt ar vit und ar.
10 Fyrsta bók in sem sagn fræ› ing ar og áhuga menn lesa um kyn gervi sem ana -
l‡tískt hug tak í sagn fræ›i ætti a› vera Joan W. Scott, Gend er and the Polit ics of
Hi story (New York 1988), en sú bók hef ur haft grí› ar mik il áhrif. fió hef ur Mary
Lou ise Ro berts senni lega ver i› áhrifa meiri inn an neyslu sög unn ar me› bók
sinni Ci vi lization wit hout Sex es: Reconstruct ing Gend er in Postw ar France,
1917–1927 (Chicago 1994). Um áhrif kynja sögu á neyslu sögu sjá Lisa Tierst en,
„Redef in ing Consu m er Cult ure: Recent Litera t ure on Consum ption and the
Bo ur geoisie in Western Europe“, Rad ical Hi story Revi ew 57 (1993), bls. 118.
11 Jean Baudrill ard, The Consu m er Soci ety: Myths and Struct ures. fi‡›. Chris Turn er
(London 1998), Michel de Cer teau, The Writ ing of Hi story. fi‡›. Steven Rendall
(New York 1988) og Gr ant McCrac ken, Cult ure & Consum ption. New App roaches
to the Sym bolic Charact er of Consu m er Goods and Act i vities (Bloom ington 1990)
fjalla all ir um neyslu sem „merk ing ar kerfi“. Af ö›r um fræ›i mönn um sem hafa
fjall a› um neyslu sem eitt ein kenni „sí› n ú tím ans“ má nefna Fredric Jameson,
Post modern ism, or, the cultural Log ic of of Late Capital ism (Dur ham 1992).
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 132