Saga - 2006, Blaðsíða 228
Birg ir Her manns son, UND ER STAND ING NATIONA L ISM. STU -
DIES IN ICELAND IC NATIONA L ISM 1800–2000. Stjórn mála fræ›i -
deild Stokk hólms há skóla. Stock holm stu dies in polit ics 110. Stokk -
hólmi 2005. 375 bls. Heim ilda skrá og út drátt ur á ensku.
Í upp haf skafla dokt ors rit ger› ar sinn ar, Und er stand ing Nationa l ism. Stu dies
in Iceland ic Nationa l ism 1800–2000, lík ir Birg ir Her manns son rann sókn ar -
verk efni sínu vi› fla› fleg ar tveim ur hest um er ri› i› sam tím is. Slík rei›
hljóm ar sem al gert feig› ar flan, en a› baki lík ing unni ligg ur sú sta› reynd a›
rit ger› in skipt ist í tvo nokk u› sk‡rt af mark a›a hluta sem tengj ast vissu lega
nái› inn byr› is en byggj ast fló á sjálf stæ› um rann sókn um me› nokk u› ólík -
um mark mi› um. Fyrri hluti rit ger› ar inn ar, „Concepts, The ories, Meth -
ods“, er flannig ná kvæm út tekt á hinni frjóu fræ›i legu um ræ›u sem hug-
og fé lags vís inda menn hafa átt sín á milli um fljó› erni og fljó› ern is stefnu á
sí› ustu árum, en hinn sí› ari, „Iceland ic Nationa l ism“, fjall ar um sögu ís -
lenskr ar fljó› ern is stefnu og fljó› ern is vit und ar frá upp hafi 19. ald ar til loka
hinn ar 20. Í fljótu brag›i mætti ætla a› hér væri um a› ræ›a klass íska nálg -
un í fé lags vís ind um, flar sem les and inn er fyrst leidd ur í gegn um völ und -
ar hús kenn inga sem er sí› an beitt á eitt ákve› i› dæmi — í flessu til viki ís -
lenska fljó› ern is stefnu og mót un ís lenskr ar fljó› ern is vit und ar. Vi› lest ur
bók ar inn ar kem ur fló í ljós a› kenn inga hlut inn fljón ar ekki fyrst og fremst
sem inn gang ur fyr ir fla› sem á eft ir kem ur, held ur er hann frem ur sjálf stæ›
til raun til a› sk‡ra áhrif fljó› ern is stefnu á nú tíma sam fé lög. Teng ing fleirr -
ar um ræ›u vi› ís lenska dæm i› er líka frem ur gef in í skyn en bein lín is
sk‡r›, eins og nán ar ver› ur kom i› a› á eft ir. fietta eru hross in tvö sem Birg -
ir vís ar til og vandi hans felst í flví a› hemja flau svo a› flau lík ist frek ar
tveim ur klár um sem draga sama vagn inn en rei› hest um sem stökkva sam -
tím is hvor í sína átt ina.
fiótt fla› sé ekki sagt ber um or› um flá fær les and inn fla› á til finn ing -
una vi› lest ur bók ar inn ar a› bygg ing henn ar hafi ein fald lega rá› ist af vi› -
fangs efn inu. Kveikj an a› rann sókn inni, seg ir Birg ir, var sú póli tíska sta› -
reynd a› á fleim tíma fleg ar unn i› var a› ger› samn ings ins um evr ópskt
efna hags svæ›i s‡ndu Ís lend ing ar, ein ir Nor› ur landa fljó›a, eng an áhuga á
a› sækja um fulla a› ild a› Evr ópu sam band inu — en fla› kall ar hann
„monu mental non-decision“ (bls. 7). Birg ir leit a›i sk‡r inga á fless ari af stö›u
— e›a kannski frek ar af stö›u leysi — í or› ræ›u ís lenskra stjórn mála og
leidd ist flar me› óhjá kvæmi lega inn í rann sókn á ís lenskri fljó› ern is stefnu.
fiótt mjög margt hafi ver i› rit a› í al fljó› leg um fræ›a heimi um fljó› ir og
fljó› ern is stefnu á und an förn um árum, flá vir› ist Birg ir hafa or› i› fyr ir
nokkrum von brig› um me› flau grein ing ar tæki sem hon um stó›u til bo›a
og flví leit a›i hann n‡rra lei›a til a› sk‡ra upp runa, mark mi›, inni hald og
af lei› ing ar fljó› ern is stefn unn ar. Vi› sjá um ár ang ur fless ar ar leit ar í fyrri
ritdómar228
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:41 Page 228