Saga - 2006, Blaðsíða 169
En sta› fræ›i og nátt úru l‡s ingu svo og önn ur ein kenni eyj ar -
inn ar læt ég ö›r um eft ir a› skrifa um, svo sem l‡s ingu á nátt úr -
leg um og yf ir nátt úr leg um fyr ir bær um, fla› er a› segja jurt um
og ö›ru sem á land inu vex, frá sögn um af vötn um og flurr lendi,
önd um e›a aft ur göng um og ö›ru fless hátt ar, ef ein hvern f‡s ir
a› skrifa um fla› e›a lesa.48
fietta er nán ast l‡s ing á flví riti sem Resen eign ar Oddi bisk upi Ein -
ars syni og or›a lag i› gæti bent til a› Arn grím ur hafi tali› um rætt
verk í vinnslu fleg ar hann skrif ar fletta. fia› er flví lík lega eng in til -
vilj un a› Odd ur send ir rit sitt til fræ›i manna í Kaup manna höfn um
e›a upp úr 1602. Í ljósi fless sem hér hef ur kom i› fram má einnig
varpa fram fleirri til gátu a› Ís lands l‡s ing Odds, sem hann sendi frá
sér um 1602, hafi ver i› eldri ger› rits ins og a› QdI sé yngri ger›,
end ur sko› u› og me› vi› auk um. A› lok um skal árétt a› a› í um fjöll -
un um höf und inn er vart hægt a› ganga fram hjá flví a› Odd ur Ein -
ars son er hjá Resen nefnd ur höf und ur rits sem vir› ist hafa ver i›
nán ast sam hljó›a fyrri hluta QdI. fia› ver›a flví a› koma fram afar
sterk rök ef hrinda á fleim vitn is bur›i.
Hva› vant ar í Ís lands l‡s ing una?
Eins og fram hef ur kom i› vant ar í Ís lands l‡s ing una QdI á tveim ur
stö› um. Eina hand rit i› sem til er var skrif a› eft ir óheilu hand riti úr
eigu fior mó› ar Torfa son ar, og fyrri rann sókn ir benda til a› önn ur
hand rit sem til voru af QdI hafi haft sömu ann marka. Sá sem skrif -
a›i hand rit i› hef ur ekki tek i› eft ir fyrri ey› unni (á bls. 83 í ís lensku
fl‡› ing unni) „enda flótt setn ing in flar sem ey› an er ver›i endi leysa,
og allt ann a› efni komi til á eft ir ey› unni“, eins og Jak ob Bene dikts -
son bend ir á.49 Aft ast end ar bók in í mi›ri setn ingu, og vant ar flar
enn um íslandslýsingu odds biskups 169
48 Arn grím ur Jóns son, Crymog æa (Reykja vík 1985), bls. 86–87. Lat ínu text inn:
Bibliot heca Arna magnæana X (Hafniæ 1951), bls. 20. — Sjá einnig Jak ob Bene -
dikts son, For máli a› P.H. Resen, Ís lands l‡s ing, bls. 35. Lat neski text inn hljó› ar
svo: „Topograp hica autem cum loci natura atque ali js insu læ adjunct is, quæ in
sequenti bus non tacta fu er int, ali js scri benda rel inquo: ut pote rer um sive
physicar um sive hyperp hysicar um, her bar um nempe et ali or um terra
nascenti um, tum aqu ar um, terrar um et spi ritu um sive spect r or um hi stor i am,
et si quæ sunt alia ej us dem far inæ, quæ quemp i am vel scri bere vel legere
juvet.“
49 Jak ob Bene dikts son, Ís lands l‡s ing. Qu aliscunque descriptio Is landi ae, bls. 6.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 169