Saga - 2006, Blaðsíða 62
heima sátu teld ust vera á móti leyf is veit ingu. Jón Ólafs son taldi
slíka reglu e›li lega, „flví a› ef fla› er ein dreg inn vilji ein hvers
bygg› ar lags e›a ein hverr ar sveit ar, a› ein hver ma› ur fái slíkt leyfi,
flá er ekki hætt vi›, a› svo marg ir mæti ekki á hrepp skila flingi, a›
leyf i› ver›i af fleim ástæ› um ekki veitt“.42 A› lok um lag›i nefnd in
til flá breyt ingu a› í kaup stö› um flyrfti meiri hluti fund ar manna a›
sam flykkja leyf i›, í sta› ⅔ eins og frum varp i› ger›i rá› fyr ir, enda
væri a› minnsta kosti ⅓ hluti at kvæ› is bærra bæj ar búa á fund in um.
Eft ir fless ar breyt ing ar var kom in all ví› tæk sam sta›a me› al
fling manna um frum varp i›. Einn flrösk uld ur var fló eft ir. Kon ung -
ur haf›i neit un ar vald um alla lög gjöf sam kvæmt stjórn ar skránni og
flessu valdi haf›i hann óspart beitt.43 fiing menn leit u›u rá›a a›
flessu sinni hjá æ›sta emb ætt is manni kon ungs á land inu, lands -
höf› ingj an um, til fless a› kom ast mætti hjá synj un fljó› höf› ingj ans.
A› til lögu lands höf› ingja voru ákvæ› in í frum varp inu um skil yr›i
fyr ir leyf is veit ingu mild u› í flá veru a› ein fald ur meiri hluti sveit ar -
stjórna skyldi duga. fiannig breytt var svo frum varp i› sam flykkt
sam hljó›a í bá› um fling deild um; fling mönn um „flótti betri hálf ur
hleif ur en eng inn“, sag›i Jón A. Hjalta lín.44 Lands höf› ingi ré›
greini lega fling mönn um heilt flví Ís lands rá› herr ann og kon ung ur
sta› festu lög in 1888 eins og fling i› haf›i sam flykkt flau.45
Um fjöll un Al fling is um frum varp i› s‡n ir a› florri fling manna
leit ekki á hi› beina l‡› ræ›i sem neina ógn un vi› lög gjaf ar vald Al -
fling is, held ur jafn vel flvert á móti. fieir töldu bæ›i e›li legt og sjálf -
sagt a› breg› ast vi› ósk um al menn ings um laga setn ingu um til tek -
in mál og virt ust al mennt fylgj andi vald dreif ingu og beinu l‡› ræ›i,
e›a me› or› um sr. Lárus ar Hall dórs son ar: „[E]inn a› al kost ur inn
vi› fletta frum varp er fla›, a› eft ir a› fla› er or› i› a› lög um, get ur
eng inn or› i› veit inga ma› ur, nema me› sam flykki sveit ar manna
e›a bæj ar búa.“46
Áfeng is lög in ur›u til fless a› gó› templ ur um hljóp mjög kapp í
kinn. Á fling inu 1889 flutti Ólaf ur Briem „frum varp til laga um vín -
verzl un ar sam flykkt ir“.47 Meg in efni fless fólst í flví a› meiri hluti
svanur kristjánsson62
42 Al fling is tí› indi 1887 A, d. 92.
43 Sbr. Björn fiór› ar son, Al flingi og kon ungs vald i›. Laga synj an ir 1875–1904
(Reykja vík 1949).
44 Al fling is tí› indi 1887 A, d. 152.
45 Stjórn ar rá› s tí› indi 1888 A, bls. 20–25.
46 Al fling is tí› indi 1887 B, d. 597.
47 Al fling is tí› indi 1889 C, bls. 897–899.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 62