Saga - 2006, Blaðsíða 220

og breitt um land i› og rann sókn ir dr. Krist jáns Eld járns gáfu af hei›n um
kuml um, greftr un ar si› um og í fram haldi af flví forn um nor ræn um átrún -
a›i á loka skei›i. Var› andi flá yf ir lits mynd má fló slá flann varnagla sem
kem ur fram í riti Stein unn ar a› a› eins 300 hei›n ar e›a for-kristn ar graf ir,
kuml, eru flekkt ar og dreifast flær á 157 sta›i. Á hinn bóg inn má ætla a›
40.000 til 50.000 ein stak ling ar hafi lát ist á land inu frá land námi til kristni -
töku.
fiótt hér sé ekki ætl un in a› fjalla um verk i› frá forn leifa fræ›i legu sjón -
ar horni ver› ur ekki und an flví vik ist a› gera grein fyr ir a› fer›a fræ›i legri
s‡n höf und ar á flví svi›i enda mót ar hún einnig sögu lega hli› verks ins. Í
sér stök um kafla (II. 3) fjall ar höf und ur um spurn ing una hva› forn leifa -
fræ›i sé (What is Archaeology?). Svo ví› tæk vís inda heim speki leg spurn ing
vek ur at hygli í dokt ors rit ger› en al mennt fjalla flær um flröngt af mark a›
vi› fangs efni. Merg ur inn máls ins er fló sá a› hér ger ir höf und ur grein fyr ir
fræ›i leg um for send um sín um og hef›i form lega sé› mátt vænta fless a›
fla› yr›i gert í inn gangi verks ins. At hygl is vert er a› Stein unn flokk ar forn -
leifa fræ› ina fyr ir vara laust sem hug vís indi (bls. 26 og 34). Ekki eru öll stétt -
ar systk ini henn ar sam mála um flá flokk un en marg ir forn leifa fræ› ing ar líta
frem ur á grein ina sem raun vís indi. Hér skipt ir fló meira máli a› Stein unn
grein ir á milli „raun hyggju manna“ (emp iricists) og „hug hyggju manna“
(the orists) inn an grein ar inn ar og tek ur sér stö›u me› al fleirra sí› ar nefndu.
fiá seg ist hún ef ast um a› mögu legt sé a› fram kvæma full kom lega hlut -
læga rann sókn held ur hljóti per sónu legt mat a› vera óhjá kvæmi legt vi›
alla túlk un og kynn ingu á ni› ur stö› um forn leifa fræ›i legr ar rann sókn ar. Er
fletta a› la› andi sjón ar mi› a› mati fless sem hér rit ar. fiá grein ir hún á milli
micro- og macro-forn leifa fræ›i en sá mun ur er til dæm is sagn fræ› ing um
au› vit a› vel kunn ur í mun in um (ef ekki spenn unni!) milli ein sögu og yf ir -
lits sögu. Í fless um mun krist all ast ef til vill vandi Stein unn ar Krist jáns dótt -
ur í rann sókn inni og fleim álykt un um sem hún vill draga af henni. Hún
beit ir a› lang mestu leyti micro-forn leifa fræ›i leg um a› fer› um flar sem hún
bygg ir rit ger› sína í meg in at ri› um á ein um upp graft ar sta›. Hins veg ar
vir› ist hún mjög höll und ir macro-forn leifa fræ› ina og hyll ast til a› draga
mjög ví› tæk ar álykt an ir af ni› ur stö› um sín um frá fiór ar ins stö› um. Má
me› viss um hætti segja a› hún byggi upp nokk urs kon ar túlk un ar fræ›i leg -
an hring flar sem hún varp ar flví fram a› jafn yf ir grips mik il at bur›a rás og
trú ar brag ða skipt in voru hafi haft áhrif á grennd ar sam fé lag i› (microsoci ety)
a› fiór ar ins stö› um flar sem fólk i› flar lif›i og hrær› ist inn an ramma hins
ví› tækara sam fé lags. fiví hafi flessi heild ar flró un mót a› líf fless og hætti og
flar me› flær leif ar sem fla› lét eft ir sig. Hins veg ar hljóti svo forn leif ar frá
fless um ákve›na sta› a› varpa ljósi á flró un fljó› fé lags ins í heild frá hei›ni
til kristni (bls. 167). Au› vit a› er sam hengi milli hins ein staka og al menna.
Spurn ing er hins veg ar hvort ekki flurfi a› velja bet ur milli fleirra tveggja
sjón ar horna í fræ›i legri rann sókn. Rit ger› Stein unn ar kem ur fleim les anda
ritdómar220
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:41 Page 220