Saga - 2006, Blaðsíða 244
heim ild um sem hann afl a›i um li›na tí›, eins og gó› um sagn fræ› ingi
sæm ir. Svi› setn ing ar í sagn fræ›i eru ágæt ar ef flær eru not a› ar í hófi, en
séu flær ví›a í frá sögn inni veik ist sú meg in regla sagn fræ›i legra rann sókna
a› sty›j ast vi› heim ild ir af ein hverju tagi.
Í gróf um drátt um má segja a› fyrsti flri›j ung ur bók ar inn ar fjalli fyrst og
fremst um ætt fö› ur inn Thor Jen sen, hvern ig hann flutti á ung lings aldri til
Ís lands frá Dan mörku ári› 1878, lag›i fyr ir sig kaup mennsku og út ger› og
lenti stund um í mikl um mót byr, eign a› ist elsku lega eig in konu, Mar gréti
fior björgu Krist jáns dótt ur, og var› vell au› ug ur á ís lensk an mæli kvar›a í
upp hafi 20. ald ar. Var flá lag› ur grund völl ur a› ríki dæmi sem ent ist vel
fram yfir seinni heims styrj öld. Í fless ari frá sögn allri sty›st Gu› mund ur
Magn ús son eink um vi› ævi sögu Thors Jen sen, sem Val t‡r Stef áns son
skrá›i, en bæt ir fló vi› ‡ms um fró› leik, til dæm is úr skjala safni Thors á
fijó› skjala safni, og er feng ur a› fleim upp l‡s ing um.
Í ö›r um flri›j ungi bók ar inn ar sn‡st sag an eink um um árin fram a›
seinna strí›i. Út ger› ar fyr ir tæk i› Kveld úlf ur var› flá a› stór veldi á Ís landi
og fær›i Thor Jen sen fla› smám sam an und ir stjórn sona sinna. Sjálf ur lag›i
Thor fló ekki árar í bát held ur reisti hann stór bú á Korp úlfs stö› um á fjór›a
ára tugn um. fiau Thor Jen sen og Mar grét fior björg eign u› ust ell efu börn,
fjór ar stúlk ur og sjö drengi. Drengirn ir létu til sín taka vi› rekst ur út ger› -
ar fyr ir tæk is ins Kveld úlfs fleg ar fleir höf›u ald ur til og sí› an komu fleir a›
stjórn stór bús ins á Korp úlfs stö› um. Gu› mund ur Magn ús son vir› ist helst í
ess inu sínu fleg ar hann skrif ar um Kveld úlf. Hann hef ur enda skrif a› sögu
fyr ir tæk is á›ur (Eim skips) og flar a› auki sögu Vinnu veit enda sam bands -
ins. fia› mætti jafn vel velta flví fyr ir sér hvort Gu› mundi hef›i tek ist a›
skrifa mun heild stæ› ara verk ef hann hef›i skrif a› sögu Kveld úlfs í sta›
ætt ar sög unn ar um Thors ar ana. En hef›i sú bók selst jafn vel e›a ver i› jafn -
skemmti leg? Og kannski er fletta bara spurn ing um ólíkt yf ir brag›.
Lokakafl ar bók ar inn ar fjalla um árin eft ir strí›. Mar grét fior björg féll frá
ári› 1945 og Thor Jen sen tveim ur árum sí› ar. Syn irn ir sem ré›u Kveld úlfi
ákvá›u á fleim árum a› ve›ja á síld ina í sta› tog ara út ger› ar og reynd ist
fla› ekki vel. Au› vit a› kom margt ann a› til en Kveld úlf ur var ekki svip ur
hjá sjón. Og kannski lif›i Thors-fjöl skyld an stund um um efni fram. Óneit -
an lega vir› ist manni flessi flri›ji meg in hluti bók ar inn ar dá lít i› sund ur laus.
En á fla› er a› líta a› í hon um kem ur flri›ji ætt li› ur inn mest vi› sögu. Fjölg -
a› hef ur í hópn um og flví nær óum fl‡j an legt a› um fjöll un in ver›i ómark -
viss ari „og stund um eins og til vilj un um há› hva› tek i› er me› og hverju
sleppt“, eins og Birg ir Ár manns son al fling is ma› ur skrif a›i í rit dómi um
bók ina (fijó› mál 2:1 2006, bls. 95).
Gu› mund ur Magn ús son hef ur sam ú› me› Thors ur un um. fietta sést í
bók inni og á›ur haf›i Gu› mund ur var i› or›stír Ólafs Thors. Ári› 2003 átti
hann í stuttri rit deilu vi› fior vald Gylfa son um hag stjórn Ólafs og bar blak
af hon um: „fieg ar verk geng inna stjórn mála manna eins og Ólafs Thors eru
ritdómar244
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:41 Page 244