Saga - 2007, Síða 43
leik inn á kjarn orku árás plag a›i okk ur svo sem aldrei.“147 fiessi ár
li›u án fless a› varn ir vi› fleirri vá ykjust svo nokkru næmi. A›
vísu var gert rá› fyr ir kjarn orku byrgj um í sum um n‡ bygg ing um —
flar á me› al Ár bæj ar kirkju svo bæta mætti úr mikl um skorti sk‡la í
fleirri sókn.148 En fleir sem vildu a› fljó› in byggi sig bein lín is und -
ir kjarn orku strí› — til dæm is me› flví a› gera kjall ara n‡s Se›la -
banka húss vi› Arn ar hól a› „loft varn ar- og geisla byrgi fyr ir fleiri
hund ru› manns me› full komn um hreinsi út bún a›i og ö›ru sem til
flarf“ — flótt ust enn vita a› slík um til lög um „yr›i vís a› frá me›
gó› lát legu brosi“, eins og Kjart an Gunn ars son, fram kvæmda stjóri
Sjálf stæ› is flokks ins, komst a› or›i ári› 1982.149 fia› var ef laust rétt
met i› og 5–6 árum sí› ar hlutu hug mynd ir um n‡tt kjarn orku sk‡li
fyr ir yf ir stjórn al manna varna og æ›stu stjórn völd rík is ins, und ir
fyr ir hug u›u íflrótta húsi vi› Aust ur berg í Brei› holti, ekki ná› fyr ir
aug um vald hafa.150 Enn var fla› flví svo a› óví›a í Evr ópu voru
varn ir vi› kjarn orku vá jafn litl ar og á Ís landi.151
Svo lauk kalda strí› inu. Ári› 1989 geymdi síma skrá in í sí› asta
sinn upp l‡s ing ar um varn ir vi› geisl un en lú›r ar Al manna varna
voru fleytt ir reglu lega allt til árs ins 1997.152 Eft ir á má kalla fla› gó› -
an sparn a› a› ís lensk stjórn völd vör›u ekki fúlg um fjár í varn ir vi›
loft árás um og kjarn orku árás um sem aldrei ur›u. En hva› ef
sprengj an hef›i fall i›? Merg ur máls ins var sá a› al menn ing ur vildi
helst ekki hug lei›a flá spurn ingu og al manna varn ir hlutu a› lí›a
fyr ir fla›. fiær styrkt ust flá fyrst fleg ar starf semi fleirra tengd ist virk -
um sjálf bo›a sam tök um í land inu og fla› mark mi› var sett a› verj -
ast ekki a› eins hern a› arógn held ur einnig nátt úru ham för um og
„herj um nor› urs ins“. fiær ógn ir flóttu trú ver› ugri en árás ir a› utan
og kannski er fla› helst sá lær dóm ur sem má draga af fless ari sögu.
„ef kjarnorkusprengja spryngi …“ 43
147 Sjá: Dr. Gunni, „Í skugga sprengj unn ar“, Frétta bla› i› 13. nóv. 2006, bls. 16.
148 Um Ár bæj ar kirkju, sjá: BsR. Al manna varna nefnd Reykja vík ur. Askja 2.
Gu› jón Pet er sen til al manna varna nefnd ar Reykja vík ur, 9. apr íl 1973.
149 Kjart an Gunn ars son, „Auk in flátt taka Ís lend inga í vörn um lands ins“, Morg -
un bla› i› 30. jan. 1982, bls. 27 (er indi á fundi Var› bergs og Sam taka um vest -
ræna sam vinnu viku fyrr).
150 Tölvu skeyti Gu› jóns Pet er sens til höf und ar, 12. okt. 2007.
151 Sjá t.d.: John F. Wallace, „Preparations World-wide“, Nucle ar Attack: Ci vil
Defence. Aspects of Ci vil Defence in the Nucle ar Age. A Sympos i um. Rit stj. Jenni -
fer Shaw o.fl. (Ox ford 1982), bls. 222–251.
152 Síma skrá ’89 (Reykja vík, án út gáfu árs), bls. 861; Dr. Gunni, „Í skugga
sprengj unn ar“, bls. 16.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 43