Saga - 2007, Page 45

guðmundur hálfdanarson
Tómas Sæ munds son
— trú, sann leik ur, fö› ur land
Tómas Sæ munds son var eitt af ör fá um mik il menn um Ís lend inga, full yrti
Björn Jóns son rit stjóri Ísa fold ar fyr ir einni öld, á hund ra› ára af mæli Fjöln -
is rit stjór ans. fiar setti Björn kollega sinn í flokk me› Jóni Sig ur›s syni og
Bald vini Ein ars syni, en hann sá flessa flrjá karla sem frum kvö›la ís lenskr -
ar sjálf stæ› is bar áttu. Sta›a Tómas ar hef ur ekki breyst a› flví leyti a› enn er
flví hald i› fram a› hann hafi ver i› einn braut ry›j enda ís lensks nú tíma sam -
fé lags — en samt vekja til lög ur hans um end ur reisn Al fling is á fiing völl um
fur›u ef ekki hneyksl un. En hva› vildi Tómas? Svars ins vi› fleirri spurn -
ingu hljót um vi› a› leita í rit um hans, flar sem Tómas tjá ir hug sinn og von -
ir. Or› in trú, sann leik ur og fö› ur land gætu hafa ver i› ein kunn ar or› hans,
flví a› krist in trú er kjarn inn í lífs vi› horf um hans um lei› og hún bland ast
ávallt sam an vi› leit upp l‡s ing ar manns ins a› sann leik an um og von fljó› -
ern is sinn ans um framí› ar heill fö› ur lands ins.
„Dá inn, horf inn“ — harma fregn!
hví líkt or› mig dyn ur yfir!
En eg veit a› lát inn lif ir;
fla› er hugg un harmi gegn.
Hva› væri ann ars gu› leg gjöf,
geim ur heims og líf i› fljó›a,
hva› væri sig ur son ar ins gó›a?
ill ur draum ur, opin gröf.1
Ná lægt maílok um ári› 1841 spyr Jónas Hall gríms son, sem flá var
stadd ur í Reykja vík, lát sam starfs manns síns og vin ar um ára bil,
séra Tómas ar Sæ munds son ar á Brei›a bóls sta› í Fljóts hlí›, en
Tómas haf›i and ast tæp um hálf um mán u›i fyrr.2 And láts fregn in
hef ur sjálf sagt ekki kom i› Jónasi á óvart flví a› Tómas haf›i átt vi›
al var leg an krank leika a› strí›a í mörg ár, og vet ur inn á und an haf›i
Saga XLV:2 (2007), bls. 45–70.
1 Jónas Hall gríms son, „Séra Tómas Sæ munds son“, Rit verk Jónas ar Hall gríms son -
ar I. Ljó› og lausa mál. Rit stj. Hauk ur Hann es son, Páll Vals son og Sveinn Yngvi
Eg ils son (Reykja vík 1989), bls. 124–126; sjá einnig Rit verk Jónas ar Hall gríms son -
ar IV. Sk‡r ing ar og skrár (Reykja vík 1989), bls. 152–153.
2 Sjá Páll Vals son, Jónas Hall gríms son — ævi saga (Reykja vík 1999), bls. 281–285.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 45