Saga - 2007, Page 58

skrif ar hann í ni› ur stö›ukafla fer›a bók ar sinn ar, „vi› vilj um líka,
fleg ar vi› erum sem lengst burtu frá fö› ur landi okk ar, sjá gjörst og
sk‡r ast fless eig in hagi.“48 En flótt hin jar› neska fóst ur jör› væri
Tómasi æv in lega hjart fólg in má ekki gleyma flví a› hi› himneska
fö› ur land var hon um ekki sí› ur mik il vægt, flví a› fla› var a› eins
flar sem ma› ur inn fann hi› full komna sam ræmi í til ver unni. fietta
var kjarni a› far ar ræ›u hans vi› Brei›a bóls sta› ar kirkju, sem hann
flutti fleg ar hann tók vi› prests emb ætti snemm sum ars 1835:
„Hvurgi finn ur hjartad full nægju, nema hjá gudi; hvurgi hid rjetta
föd ur land sitt ann ars stadar, enn á himn um; hvurgi frid, utan í
fleirri trúarör uggu full vissu, ad sá sem í himn in um bír, sje mann -
anna gjæsku ríki fad ir …“49
Hér ver› ur ekki ger› ná kvæm grein fyr ir gu› fræ›i Tómas ar e›a
upp runa trú ar hug mynda hans, en í gróf um drátt um má segja a›
flær vir› ast sprottn ar úr sama bland a›a jar› vegi og a›r ir sprot ar í
hug mynda heimi hans. fiar, eins og ann ars sta› ar flar sem grip i› er
ni› ur í skrif um Tómas ar, renna sam an skyn sem is hyggja upp l‡s -
ing ar og til finn inga hiti róm an tík ur.50 Stærsti áhrifa vald ur á gu› -
fræ›i Tómas ar var senni lega danski fræ›i ma› ur inn H. N. Clausen,
sem kenndi Tómasi vi› Kaup manna hafn ar há skóla. Tómas tal ar
afar vel um kenn ara sinn, sem hon um flótti í engu eft ir bát ur hins
heimsku nna gu› fræ› ings Friedrichs Schleiermachers — seg ir
Tómas á ein um sta› a› Clausen hafi jafn vel tek i› hin um fl‡ska
starfs bró› ur sín um fram í sumu.51 Fer›a lag Clausens um Evr ópu á
ár un um 1818–1820, eft ir a› hann lauk gu› fræ›i prófi frá há skól an -
um í Kaup manna höfn, hef ur ör ugg lega ver i› Tómasi fyr ir mynd
vi› skipu lagn ingu su› ur fer› ar sinn ar rúm um ára tug sí› ar; a.m.k.
eru lík ind in me› fer›a lög um fless ara tveggja ungu gu› fræ› inga
slá andi.52 fia› er líka greini leg ur svip ur me› gu› fræ›i Tómas ar og
Clausens, flví a› bá› ir vir› ast standa ö›r um fæti í upp l‡s ingu og
guðmundur hálfdanarson58
48 Fer›a bók Tómas ar Sæ munds son ar, bls. 285.
49 Tómas Sæ munds son, Ræd ur vid íms tæki færi, bls. 3.
50 Sjá: Jón Helga son, Tómas Sæ munds son, bls. 134–148; Torfi K. Stef áns son Hjalta -
lín, „Gu› er sá, sem tal ar skálds ins raust.“ Trú og hug mynda fræ›i frá pí et isma
til róm an tík ur (Reykja vík 2006), bls. 452–475; fiór unn Valdi mars dótt ir, „Öld
frels is, l‡› valds og jafn a› ar“, Kristni á Ís landi IV. Til móts vi› nú tím ann
(Reykja vík 2000), bls. 24–26.
51 Fer›a bók Tómas ar Sæ munds son ar, bls. 144.
52 Jørgen Larsen, H. N. Clausen. Hans Liv og Gern ing (Kaup manna höfn 1945), bls.
79–109.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 58